Dự án Hệ thống chỉ dẫn lũ quét trong thích ứng BĐKH: Thúc đẩy quyền bình đẳng của phụ nữ

Mối liên hệ mật thiết giữa bất bình đẳng giới và biến đổi khí hậu

Theo Quỹ Dân số Liên hợp quốc, hiện phụ nữ đang chiếm 49,7% dân số toàn cầu, nhưng các quyền của họ thường không được quan tâm, đặc biệt, bất bình đẳng giới gây cản trở không nhỏ đến khả năng của phụ nữ trong việc thích ứng với những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt.

Với biến đổi khí hậu, những thách thức trên sẽ tăng lên. Mặc dù biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến tất cả các thành phần xã hội, nhưng tác động của nó có thể khác nhau, thường làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng hiện có. Bất bình đẳng giới có thể cản trở khả năng của phụ nữ trong việc thích ứng với những bất ổn liên quan đến thời tiết. Hơn nữa, khi các hiện tượng thời tiết diễn ra thường xuyên và khắc nghiệt hơn, bất bình đẳng giới có thể tiếp tục tồn tại và gia tăng.

Dẫn thông tin từ Cổng Dữ liệu Giới của Ngân hàng Thế giới, Viện Thống kê UNESCO cho biết, trong nhiều thập kỷ, phụ nữ trên toàn cầu vẫn bị đánh giá thấp trong các lĩnh vực chuyên môn về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). KTTV và giảm nhẹ rủi ro thiên tai cũng là những lĩnh vực không ngoại lệ. Tuy nhiên, Dự án Hệ thống chỉ dẫn lũ quét (FFGS) đang không dẫm vào lối mòn quan điểm này.

FFGS được thực hiện với sự hợp tác giữa Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) và Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA)/Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ (U.S. NWS), Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ/Cục Hỗ trợ Nhân đạo (USAID/BHA) và Trung tâm Nghiên cứu Thủy văn (HRC). Hệ thống này cung cấp cho các cơ quan dự báo và quản lý thiên tai các sản phẩm hướng dẫn thông tin theo thời gian thực về mối đe dọa lũ quét quy mô nhỏ.

Ngoài ra, hệ thống hoạt động như một trung tâm thu thập các đóng góp đa dạng từ 72 quốc gia trên toàn cầu; đồng thời, tổ chức các hội thảo chuyên đề phù hợp với phụ nữ cũng như ủng hộ vấn đề bình đẳng giới trong các buổi đào tạo và cuộc họp. Nỗ lực phối hợp này nhằm mục đích thúc đẩy sự công bằng, nhắc lại ưu tiên hàng đầu của Liên hợp quốc là bảo vệ mọi cá nhân trên Trái đất, bao gồm cả những người dễ bị tổn thương nhất, bằng các hệ thống cảnh báo sớm vào năm 2027.

Đề xuất sớm trao quyền cho phụ nữ trong lĩnh vực KTTV

Một ví dụ củng cố cho mục đích trên là Hội thảo Trao quyền cho Phụ nữ trong FFGS được tổ chức tại Geneva, Thụy Sĩ vào cuối tháng 5/2023. USAID/BHA hỗ trợ tổ chức hội thảo này, với sự tham gia của 16 chuyên gia nữ FFGS từ các Cơ quan Khí tượng Thủy văn Quốc gia (NMHS), đại diện cho 6 Hiệp hội Khu vực (RA) của WMO.

Với định hướng rõ ràng là bồi dưỡng năng lực lãnh đạo thực tế, hội thảo tập trung nâng cao kỹ năng giao tiếp, đàm phán và phát triển sự đồng thuận. Quan trọng nhất trong số các kết quả là việc ra Tuyên bố Trao quyền cho Phụ nữ, nêu rõ khuyến nghị 5 hành động sẵn sàng trình bày tại Đại hội Khí tượng Thế giới lần thứ 19 (Cg-19) và Đại hội Thủy văn.

Phát biểu trước Đại hội đồng Liên hợp quốc ngày 6/3/2023, Tổng thư ký António Guterres nhấn mạnh: “Bình đẳng giới đang ngày càng xa vời. Trên con đường hiện tại, Quỹ phát triển Phụ nữ của Liên hợp quốc (UN Woman) cho rằng mục tiêu này cần 300 năm nữa mới đạt được".

Tuy nhiên, những người phụ nữ tham gia Hội thảo Trao quyền cho Phụ nữ trong FFGS không chấp nhận con số 300 năm. Họ đề xuất sự tham gia của phụ nữ trong lĩnh vực KTTV cần mang lại sự thay đổi trong 4 năm tới.

Trao quyền cho phụ nữ, lồng ghép giới trong quản trị, cơ cấu lao động, chương trình và cung cấp dịch vụ, thúc đẩy quyền tiếp cận giáo dục bình đẳng, đảm bảo sự tham gia tích cực và bình đẳng vào các sáng kiến giảm thiểu rủi ro thiên tai và cơ hội việc làm bình đẳng có thể dẫn đến kết quả toàn diện và bền vững hơn.