Điện Biên: Cần tăng cường giải pháp ổn định dân di cư tự do

Điện Biên là điểm nóng về tình trạng dân di cư tự do đến và đi, đặc biệt là khu vực biên giới thuộc các xã của huyện Mường Nhé và Nậm Pồ. Dân di cư tự do đến chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông ở các tỉnh Sơn La, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu… Từ năm 2005 đến tháng 6/2018, trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã có 2.018 hộ, 13.571 khẩu từ các tỉnh khác di cư tự do vào địa bàn một số vùng trong tỉnh. Có 444 hộ, 2.179 nhân khẩu của tỉnh Điện Biên di cư đến các tỉnh khác. 1.160 hộ, 5.847 khẩu di cư tự do nội tỉnh. 217 hộ, 875 nhân khẩu di cư tự do đi nước ngoài.
 

Tính riêng huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, từ năm 2005 đến nay đã có 1.353 hộ với 8.923 nhân khẩu. Một số hộ dân di cư trái phép vào địa bàn rừng phòng hộ xung yếu đầu nguồn, vùng đệm và vùng lõi Khu Bảo tồn thiên nhiên Mường Nhé, gây khó khăn trong công tác quản lý, bảo vệ rừng. Có 76 hộ, 355 nhân khẩu huyện Mường Nhé di cư tự do đi các tỉnh khác.

Nhằm ổn định tình trạng di cư tự do, tỉnh Điện Biên đã đẩy mạnh thực hiện các chương trình, dự án theo các Chỉ thị, Quyết định của Chính phủ như: Quyết định 79/QĐ-TTg; Chỉ thị 39/2004/TTg-CP; Quyết định 1776/QĐ-TTG…  Đến nay, tỉnh Điện Biên đã sắp xếp ổn định cho hơn 2.000 hộ di cư tự do; trao trả 238 hộ, 1.070 nhân khẩu về nơi xuất cư; tiếp nhận 82 hộ, 594 nhân khẩu trở về địa phương.

Đối với việc sắp xếp, ổn định dân cư theo Quyết định 79/QĐ-TTg, ngày 12/1/2012, của Thủ tướng Chính phủ, về việc phê duyệt Đề án sắp xếp, ổn định dan cư, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, đến nay, đã bố trí sắp xếp ổn định tại chỗ cho 128 bản; di chuyển, bố trí, sắp xếp ổn định cho 1.647 hộ để thành lập 32 bản mới và bố trí xen ghép vào 6 bản đã ổn định, đạt 90,32% số hộ di chuyển theo phương án đã phê duyệt.
 

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hiện nay, trên địa bàn tỉnh Điện Biên vẫn còn một số hộ chưa được bố trí sắp xếp, ổn định; tình trạng di dân tự do vẫn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ xâm hại các khu vực rừng phòng hộ đầu nguồn; cơ sở hạ tầng các khu dân cư được sắp xếp, ổn định còn thiếu và yếu; tập quán du canh, du cư vẫn tồn tại trong sản xuất của đồng bào; một số gia đình du canh, du cư theo họ, theo cộng đồng, gây khó khăn trong quản lý của địa phương.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo tỉnh Điện Biên đã kiến nghị một số nội dung liên quan đến quản lý nguồn vốn, bố trí nguồn vốn; kiến nghị Trung ương tiếp tục quan tâm việc đầu tư hạ tầng, xây dựng quy hoạch khu kinh tế cửa khẩu, các chợ cửa khẩu, chợ đường biên, thúc đẩy phát triển thương mại biên giới; đề xuất đầu tư xây dựng hồ chứa nước Nậm Sả với dung tích hồ 2,59 triệu m3; kiến nghị về công tác quản lý dân cư, ngăn chặn tình trạng di cư tự do vào địa bàn…

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, đề nghị: Điện Biên cần gắn phát triền KT - XH với đảm bảo an ninh trật tự. Để hạn chế tình trạng di dân tự do, Điện Biên phải làm tốt công tác quy hoạch, trong đó tập trung vào quy hoạch đất đai, quy hoạch rừng… Sử dụng các lợi thế về lịch sử, văn hóa du lịch tong phát triển kinh tế; tuyên truyền, vận động, hướng dẫn bà con định canh, định cư, xóa bỏ tập quán du canh du cư, không để xảy ra di cư tự do.
 

Cùng với đó, khai thác tiềm năng rừng, dưới tán rừng một cách hiệu quả để bà con làm giàu, nâng cao hiệu quả kinh tế. Lựa chọn hướng đi chiến lược trong phát triển kinh tế, biết cách tổ chức sản xuất để thu hút, khuyến khích bà con từng bước khắc phục tập quán lạc hậu, chuyển đổi thói quen canh tác. Phải đảm bảo hệ thống điện, đường, trường, trạm, cơ sở vật chất nơi được sắp xếp, ổn định dân cư. Bên cạnh đó, củng cố chính quyền cơ sở, xóa các bản trắng Chi bộ, đảng viên; tiếp tục thực hiện tốt những Quyết định, Chỉ thị, Nghị quyết của Chính phủ.

Đối với các kiến nghị của tỉnh Điện Biên, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình giao các Bộ, ngành liên quan tổng hợp, rà soát, tham mưu cho Chính phủ giải quyết các vướng mắc, tồn tại trong triển khai công tác ổn định dân di cư tự do trên địa bàn tỉnh Điện Biên.