Đề xuất nới phạm vi chi trả bảo hiểm y tế, thêm quyền lợi cho người bệnh

Thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho thấy, trung bình giai đoạn 2022 - 2023 bảo hiểm y tế chi khoảng 105.000 - 110.000 tỷ mỗi năm, với 150 triệu lượt khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Trong đó, thuốc chiếm 34% trong cơ cấu chi, sau đó là vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật, tiền giường, ngày công…

Còn theo Viện Chiến lược và Chính sách y tế, Bộ Y tế, toàn cầu hiện có khoảng 300 triệu người mắc bệnh hiếm, chiếm 4% dân số thế giới. Trong đó, 50% người mắc bệnh hiếm là trẻ em.

Bà Nguyễn Khánh Phương, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách y tế cho biết, đây là các bệnh có chi phí điều trị tốn kém, ít phương pháp điều trị. Hiện, Việt Nam chưa có văn bản quy phạm pháp luật về bệnh hiếm. Do vậy, cần xây dựng chính sách thuốc hiếm nhằm tăng tiếp cận thuốc hiếm.

Cũng theo đại diện Viện Chiến lược và Chính sách y tế, thuốc hiếm có tính chất đặc biệt và dành cho nhóm bệnh nhân đặc biệt, nên tiêu chí phê duyệt thuốc hiếm trong chương trình thanh toán của bảo hiểm y tế cũng cần đặc biệt hơn so với thuốc thông thường. Tiêu chí đạt ngưỡng chi phí - hiệu quả không nên được xem là tiêu chí bắt buộc, mà chỉ nên coi là một trong các tiêu chí xem xét. Bên cạnh đó cũng cần nghiên cứu áp dụng thí điểm cơ chế, sáng kiến tài chính mới để mở ra cơ hội tăng cường tiếp cận thuốc hiếm, chi phí cao.

Chia sẻ tại hội thảo mới đây về tham vấn xin ý kiến nguyên tắc, tiêu chí xây dựng danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế đối với một số nhóm thuốc đặc thù trong điều trị bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, cấp cứu... bà Trần Thị Trang, Quyền Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế cho biết, Việt Nam được coi là quốc gia có danh mục thuốc thuộc phạm vi chi trả của quỹ bảo hiểm y tế tương đối đầy đủ và rộng so với mức đóng trung bình của người tham gia bảo hiểm y tế. Trong năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023, có 94 người bệnh tham gia bảo hiểm y tế được quỹ bảo hiểm y tế chi trả trên 1 tỷ đồng/năm. Trường hợp được quỹ bảo hiểm y tế chi trả ở mức cao nhất (mắc rối loạn chuyển hóa carbohydrate) là gần 4,7 tỷ đồng.

Theo bà Trang, danh mục thuốc bảo hiểm y tế hiện nay có 1.030 hoạt chất. Vì thế, so về mức chung, bảo hiểm y tế của Việt Nam cần có các giải pháp cân đối về thu chi, vẫn tối ưu các quyền lợi cho người bệnh.

Đại diện Vụ Bảo hiểm y tế cho biết thêm, nhằm rà soát và lựa chọn danh mục thuốc an toàn, hiệu quả và kinh tế, Bộ Y tế đã ban hành quyết định thành lập ban soạn thảo, tổ biên tập và các tiểu ban tư vấn chuyên môn để rà soát, sửa đổi, bổ sung danh mục thuốc ban hành kèm theo Thông tư số 20/2022/TT-BYT.

Một trong những nội dung quan trọng được nhiều bên quan tâm đó là bộ tiêu chí bổ sung thuốc mới vào danh mục. Thế nhưng việc cập nhật danh mục như thế nào, chi trả như thế nào là một trong những nội dung cần đánh giá để đưa ra nguyên tắc, tiêu chí, đảm bảo khoa học thực tiễn.

Để làm được điều đó, khi xây dựng sửa đổi Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, Bộ Y tế đang nghiên cứu đề xuất đa dạng nguồn kinh phí bảo hiểm y tế, kể cả xã hội, nhằm cố gắng mở rộng tối đa quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế bổ sung thêm các phương pháp thanh toán…

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng xây dựng dự thảo tiêu chí bổ sung một số nhóm thuốc đặc thù (thuốc hiếm, thuốc phối hợp…) vào danh mục thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế.

Theo đó, đề xuất thuốc hiếm và thuốc cứu mạng với danh mục 15 nhóm thuốc gồm: Thuốc hóa dược, thuốc sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu, thuốc chống đông, thuốc động kinh, kháng khuẩn, kháng tiểu cầu và tan huyết khối, kháng virus, hóa trị liệu, Insulin và thuốc chống hạ đường huyết, giảm đau opioic, thuốc parkinson.

Đây là những nhóm thuốc đặc trị chi phí rất cao, cho nên những nhóm thuốc này phải đạt tất cả các tiêu chí chung như: Danh mục thuốc này đã được Cục Quản lý dược cấp giấy đăng ký lưu hành; trường hợp là thuốc chống độc, thuốc hiếm, thuốc cấp cứu, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu phải được cấp giấy đăng ký lưu hành hoặc giấy phép nhập khẩu.