Đề xuất cắt quyền lợi vật chất cán bộ vi phạm đã nghỉ hưu

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết: Về xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu là một chủ trương lớn cần phải nghiên cứu thận trọng, có quy định hợp lý bảo đảm tính khả thi và thống nhất trong quá trình thực hiện. 

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định

Do đó, đề xuất quy định trong Luật nguyên tắc chung trong xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu; quy định cụ thể về hình thức xử lý kỷ luật gồm khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm, đồng thời giao Chính phủ quy định cụ thể trình tự, thủ tục, hệ quả của hình thức xử lý kỷ luật bảo đảm tính khả thi, linh hoạt trong quá trình triển khai thực hiện. 

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết “trong dự thảo Luật cũng đã bổ sung nguyên tắc gắn hình thức xử lý kỷ luật với hệ quả pháp lý tương ứng để làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết. Theo đó đối với từng hình thức xử lý kỷ luật “cảnh cáo”, “khiển trách”, “xóa tư cách” thì cán bộ, công chức còn phải chịu hệ quả kèm theo (ví dụ như cắt một số quyền lợi về vật chất mà người đó được hưởng).”

Góp ý kiến tại phiên thảo luận trên hội trường Quốc hội sáng 24/10 về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, đại biểu Nguyễn Văn Hiển - Đoàn đại biểu Quốc hội  tỉnh Lâm Đồng cho rằng hình thức “xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm” của công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu chưa thật hợp lý.

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển - Đoàn đại biểu Quốc hội  tỉnh Lâm Đồng

Dù cần thiết phải có hình thức và phải đồng bộ giữa xử lý kỷ luật Đảng, xử lý kỷ luật về hành chính Nhà nước, ông Hiển cho rằng như vậy không có nghĩa là “bên Đảng kỷ luật thế nào, Nhà nước phải có hình thức kỷ luật như vậy”, vì giữa trách nhiệm chính trị và trách nhiệm pháp lý có đặc thù khác nhau.

Theo ông Hiển, quy định "xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm" như dự thảo Luật có nhiều bất hợp lý. Vì về mặt pháp lý, rất khó giải thích thế nào là "tư cách chức vụ"; ngoài ra hình thức kỷ luật này không tương thích với quy định về trách nhiệm hình sự. Đơn cử, theo Luật Hình sự, nếu một cán bộ cấp cao bị xử đi tù thì họ vẫn không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm.

Tương tự, nếu cán bộ, công chức bị kỷ luật ở mức cao nhất là buộc thôi việc thì họ cũng không bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm trước đó.

"Điều này tạo ra bất hợp lý là người gây hậu quả nghiêm trọng, phải đi tù thì không bị xoá tư cách chức vụ trước đó, còn người khác dù có vi phạm nhưng chưa bị đi tù thì lại bị xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm", ông Hiển phân tích.

Theo ông, quy định trên còn tạo sự tranh cãi không cần thiết về hệ quả pháp lý của việc "xoá tư cách chức vụ", đó là những văn bản, quyết định người này ký trước đây có còn hiệu lực không?

Chia sẻ kinh nghiệm từ quốc tế, ông Hiển cho nay ở Đức quy định công chức đã nghỉ hưu vẫn phải chịu trách nhiệm về những vi phạm của mình lúc đương chức, hình thức kỷ luật là giảm và truất lương hưu vĩnh viễn; người bị kỷ luật sẽ không còn có quyền giới thiệu và được giới thiệu là nguyên Bộ trưởng, Thứ trưởng...

"Tôi thấy quy định này logic về pháp lý và đáp ứng yêu cầu thực tiễn Việt Nam", ông Hiển nói và đề nghị không nên quy định xoá tư cách chức vụ đã đảm nhiệm của cán bộ, mà xử lý theo hướng tước bỏ hoặc cắt giảm chế độ chính sách đang được hưởng gồm lương hưu, danh hiệu, danh xưng, huân huy chương.

Đại biểu Nguyễn Hồng Vân - Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội  tỉnh Phú Yên

Đối với vấn đề này, đại biểu Nguyễn Hồng Vân - Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội  tỉnh Phú Yên thì đồng tình phải có hình thức kỷ luật với cán bộ về hưu bị phát hiện sai phạm khi đương chức, song ông Vân nói, khi cán bộ bị xoá tư cách, cơ quan chức năng "chỉ có thể tước bỏ quyền lợi vật chất đặc thù của họ chứ không thể cắt lương hưu, vì hưởng bảo hiểm xã hội”

Ngoài ra, đại biểu Hồng Vân nêu vấn đề “Nhưng về hệ lụy pháp lý, tức những nghị định, quyết định, bằng cấp mà người đó khi còn đương chức ký thì khi xóa tư cách của họ thì các văn bản, giấy tờ này còn hiệu lực hay không?”, và cho rằng đó là vấn đề vướng mắc cần giải quyết. "Chỗ này còn vướng mắc, ban soạn thảo nên xem xét dành hẳn một chương riêng trong Luật để quy định rõ", ông Vân đề nghị.

Đây là lần thứ hai dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức được trình xin ý kiến Quốc hội; dự kiến thông qua vào ngày 25/11.