Đây là chỉ đạo xuyên suốt của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng khi dẫn đầu đoàn công tác Chính phủ đi kiểm tra hiện trường và làm việc với các bộ, ngành, tỉnh Đồng Nai sáng 16/10.
Tham gia đoàn công tác có Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà, lãnh đạo Bộ GTVT, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, đại diện một số bộ, ngành Trung ương.
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng và đoàn công tác đã đi kiểm tra thực địa công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; quy hoạch, thiết kế khu tái định cư; trò chuyện, tìm hiểu nguyện vọng của đại diện bà con nhân dân phải tái định cư.
Tiếp đó, Phó Thủ tướng đã chủ trì cuộc làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Đồng Nai và các bộ, ngành Trung ương về tình hình triển khai thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; công tác chuẩn bị đầu tư Cảng HKQT Long Thành. Tham dự buổi làm việc về phía tỉnh Đồng Nai có Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Phú Cường, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng, Ban Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đồng Nai.
Cơ bản đáp ứng tiến độ
Báo cáo tại buổi làm việc của UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư Cảng HKQT Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện dự án, trong đó xác định trách nhiệm các sở, ngành, địa phương và tiến độ từng công việc cụ thể. Tỉnh đã kiện toàn Ban Chỉ đạo dự án gồm 35 thành viên, do Chủ tịch UBND làm Trưởng Ban.
Về công tác xây dựng khu tái định cư cho người dân, dự án có khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn, với diện tích 282,35 ha và khu tái định cư Bình Sơn, diện tích 81,86 ha. Đến nay, tỉnh đã ban hành quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường cho Tổng công ty Cao su Đồng Nai, bàn giao mặt bằng ngày 28/8/2019. Đối với 22 hộ gia đình trong khu vực 2 khu tái định cư, hiện đang tiến hành xác nhận nguồn gốc sử dụng đất, thẩm định giá đất làm cơ sở áp giá lập phương án bồi thường, hỗ trợ.
Trong phạm vi 5.000 ha xây dựng Cảng, phải thu hồi đất của 18 tổ chức và 5.283 hộ gia đình, di dời 3 nghĩa trang tập trung. Đến nay, đã hoàn thành việc ban hành thông báo thu hồi đất của các tổ chức, cá nhân. Trong thời gian tới, UBND huyện Long Thành sẽ tiếp tục tổ chức kiểm kê, xác định nguồn gốc đất, giá đất.
UBND tỉnh Đồng Nai cũng đã phê duyệt phương án đào tạo nghề, giải quyết việc làm và tổ chức lại cuộc sống của người dân với tổng kinh phí 305 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã đề nghị Bộ GTVT cung cấp thông tin, nhu cầu sử dụng lao động, yêu cầu trình độ từng vị trí cụ thể trong quá trình xây dựng và khi đi vào hoạt động, khai thác Cảng HKQT Long Thành để tỉnh có thông báo hướng nghiệp cho con em người có đất bị thu hồi có định hướng đào tạo, sau này được giải quyết việc làm ngay trên mảnh đất bị di dời, được nhân dân đồng thuận cao.
Về khó khăn, vướng mắc hiện nay, theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Trần Văn Vĩnh, đặc thù của công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng là sau khi hoàn thành kiểm kê, quy chủ, xác định giá đất cụ thể, lập phương án niêm yết công khai, thẩm định, phê duyệt... sẽ tổ chức chi trả tiền đồng loạt cho các hộ gia đình, cá nhân. Do đó, trong năm đầu tiên, tỉ lệ giải ngân vốn đạt thấp so với nguồn vốn đã bố trí, chỉ đạt 16,46%. UBND tỉnh Đồng Nai khẳng định sẽ triển khai các nhiệm vụ được giao đúng quy trình, thủ tục và đề nghị Trung ương không điều chuyển vốn đã bố trí để có thể chủ động kịp thời giải ngân trong năm 2020.
Ông Trần Văn Vĩnh cũng nêu những vướng mắc hiện nay trong việc đóng dấu đã thẩm định vào hồ sơ và bản vẽ thiết kế cơ sở của các dự án thành phần có cấu phần xây dựng thuộc dự án; việc áp dụng quản lý chi phí đầu tư xây dựng đối với dự án khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn; chính sách giải phóng mặt bằng các tuyến giao thông kết nối với Cảng HKQT Long Thành.
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đề nghị lồng ghép các bước, triển khai nhiều bước đồng thời, từ đó có thể rút ngắn thời gian. “Quan trọng là công khai, minh bạch và được người dân đồng thuận”, Bộ trưởng nói. Đồng thời, Bộ trưởng Bộ TN&MT cũng đề nghị sớm quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất quanh sân bay để phát triển đô thị sân bay Long Thành, phát huy tối đa lợi thế mà sân bay mang lại.
Tạo điều kiện tối đa, khởi công vào đầu năm 2021
Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng khẳng định, Cảng HKQT Long Thành là công trình trọng điểm quốc gia, khi hoàn thành sẽ góp phần quan trọng nâng cao năng lực vận tải hàng không quốc gia, hình thành cảng trung chuyển quốc tế, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao chất lượng đời sống người dân.
Về những phần việc đã triển khai, Phó Thủ tướng đánh giá các bộ, ngành, UBND tỉnh Đồng Nai đã tập trung triển khai thực hiện dự án theo quyết định của Thủ tướng. Hiện nay, Bộ GTVT đã hoàn thành dự án khả thi giai đoạn 1, đang trình xin ý kiến Quốc hội.
Cùng với đó, dự án tái định cư, giải phóng mặt bằng với tổng vốn đầu tư khoảng 23 tỷ đồng được giao cho UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư. Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền địa phương đã vào cuộc rất quyết liệt. Đến nay, đã triển khai được nhiều phần việc quan trọng, bảo đảm tiến độ chung.
“Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tôi ghi nhận và biểu dương nỗ lực, cố gắng của các bộ, ngành Trung ương, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Đồng Nai, huyện Long Thành trong việc triển khai thực hiện dự án”, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói.
Tuy nhiên, do đây là dự án lớn, liên quan đến hơn 5.000 hộ dân, nhiều tổ chức kinh tế, nên công tác giải phóng mặt bằng không phải lúc nào cũng thuận lợi. Do đó, việc triển khai thực hiện, tiến độ chung còn nhiều khó khăn.
“Nếu không quyết liệt, không có các giải pháp hữu hiệu sẽ không thực hiện được nhiệm vụ chung đã đề ra. Phải làm sao bảo đảm đủ mặt bằng cho thi công giai đoạn 1 trong năm 2020, bàn giao toàn bộ mặt bằng trong năm 2021”, Phó Thủ tướng giao nhiệm vụ.
Do đó, yêu cầu chung là phải đẩy nhanh tiến độ của các dự án, trong đó trọng điểm là dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng.
“Trước hết, yêu cầu tỉnh Đồng Nai tiếp tục tập trung cả hệ thống chính trị vào cuộc thực hiện nhiệm vụ quan trọng này, không phải chỉ do tỉnh Đồng Nai, mà cho cả nước. Hoàn thành hồ sơ, thanh toán tiền cho người dân”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Theo Phó Thủ tướng, cần nghiên cứu quy định hiện hành để lồng ghép, triển khai đồng thời nhiều nhiệm vụ, rút ngắn thời gian; tập trung hoàn thành sớm khu tái định cư, động viên người dân đồng thuận với chính sách chung của Nhà nước; giải quyết kịp thời khiếu nại của người dân theo quy định; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, chủ động theo dõi, nắm chắc tình hình, không để phát sinh tình huống phức tạp.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu tỉnh Đồng Nai phối hợp chặt chẽ để tập trung đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch đô thị sân bay Long Thành, tận dụng lợi thế sân bay nhưng phải hài hòa, không gây áp lực cho hạ tầng sân bay; chống đầu cơ, vi phạm pháp luật.
Các bộ, ngành, theo chức năng nhiệm vụ phối hợp, hướng dẫn UBND tỉnh Đồng Nai. Các bộ cử cán bộ chuyên trách để theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ địa phương.
Bộ GTVT phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai xác định rõ ranh giới sử dụng đất cho từng giai đoạn để tiến hành bồi thường, tái định cư phù hợp; xây dựng kế hoạch đầu tư dự án trong từng giai đoạn.
Bộ TN&MT hướng dẫn các vướng mắc liên quan đến các chính sách hỗ trợ, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư, đặc biệt là tiến độ xây dựng khung giá đất giai đoạn 2020-2025. Yêu cầu Bộ TN&MT sớm trình Chính phủ Nghị định quy định khung giá đất trước tháng 12/2019.
Bộ Tài chính hướng dẫn các thủ tục thanh toán, tháo gỡ khó khăn phát sinh.
Bộ KH&ĐT hướng dẫn thủ tục thẩm định, quyết định đầu tư, rà soát ngay các hồ sơ đã phê duyệt; rà soát tiến độ giải ngân của dự án, phù hợp với từng giai đoạn triển khai thực tế.
Bộ Xây dựng sớm rà soát hồ sơ liên quan đến lĩnh vực đấu thầu xây dựng để hoàn thiện theo quy định; hướng dẫn sử dụng định mức kinh phí.
Bộ LĐTB&XH phối hợp với Bộ GTVT, Cục Hàng không, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), địa phương triển khai các nhiệm vụ đào tạo, bố trí việc làm cho người dân địa phương. Xác định rõ vị trí việc làm.
Đối với dự án Cảng, Bộ GTVT chỉ đạo ACV nếu được Quốc hội chấp thuận làm chủ đầu tư, phải khẩn trương hoàn thành các thủ tục chuẩn bị đầu tư, lựa chọn nhà thầu xây dựng, bảo đảm đủ điều kiện khởi công vào đầu năm 2021.
