Đẩy mạnh áp dụng công nghệ viễn thám đến từng địa phương

Theo ông Nguyễn Quốc Khánh, Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia, qua khảo sát tình hình thực tiễn tại 7 Sở TN&MT tỉnh, thành phố cho thấy, các Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh, thành phố ban hành Kế hoạch thực hiện “Chiến lược phát triển viễn thám đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2040”. Trong đó, giai đoạn từ nay đến năm 2030, các Sở TN&MT sẽ tập trung kiện toàn cơ quan, cán bộ đầu mối giúp UBND tỉnh trong công tác quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực viễn thám tại địa phương.
Phấn đấu làm chủ công nghệ viễn thám; cập nhật thường xuyên cơ sở dữ liệu viễn thám tại địa phương theo phân cấp; ứng dụng rộng rãi công nghệ viễn thám trong các ngành, lĩnh vực theo nhu cầu nhiệm vụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực viễn thám có trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng nhu cầu quản lý, ứng dụng và phát triển công nghệ viễn thám;…

Đoàn công tác của Cục Viễn thám quốc gia do Cục trưởng Nguyễn Quốc Khánh làm Trưởng đoàn đã có làm việc với Sở TN&MT TP. Hồ Chí Minh

Đối với công tác xây dựng nhu cầu sử dụng dữ liệu ảnh viễn thám thuộc phạm vi quản lý, hàng năm, theo hướng dẫn của Cục Viễn thám quốc gia, các Sở TN&MT đều đã có văn bản gửi các Sở, ngành, địa phương tổng hợp nhu cầu thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám để phục vụ khai thác thực hiện các chương trình, đề án, dự án trong các lĩnh vực chuyên môn như: Điều tra cơ bản, quan tắc, giám sát tài nguyên môi trường, tìm kiếm cứu nạn cứu hộ, phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm mục đích phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh.

Tuy nhiên, qua kiểm tra, Cục trưởng Nguyễn Quốc Khánh cũng nhân thấy, một số khó khăn trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ quản lý về viễn thám ở cấp địa phương mà các địa phương đang vướng mắc. Đó là việc thực hiện các chương trình, đề án, dự án do các Sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố làm chủ đầu tư chủ yếu chỉ mới sử dụng nguồn tài liệu bản đồ địa chính các tỷ lệ để tổ chức thực hiện.

Các địa phương chưa thấy được tính ưu việt trong việc ứng dụng, sử dụng sản phẩm viễn thám để phục vụ nhiệm vụ chuyên môn. Do đó, những năm qua, các tỉnh, thành phố vẫn chưa đề nghị nhu cầu thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Bên cạnh đó, các địa phương cho rằng, viễn thám là lĩnh vực khá mới mẻ, các cán bộ làm công tác quản lý Nhà nước về viễn thám chưa có chuyên môn về viễn thám, chưa được đầu tư ngân sách để phát triển viễn thám tại địa phương... dẫn tới việc thực thi các quy định pháp luật về viễn thám còn một số hạn chế.

Đoàn công tác của Cục Viễn thám quốc gia đã làm việc với Sở TN&MT tỉnh Tây Ninh

Trước thực trạng đó, Cục Viễn thám quốc gia đã đưa ra một số kiến nghị đối với Sở TN&MT nhằm giải quyết những vướng mắc, tồn tại trong việc thực hiện quản lý nhà nước về viễn thám tại các địa phương trong thời gian tới.

Cụ thể là, tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về viễn thám. Nghiên cứu, vận dụng kinh nghiệm thực tiễn trong quản lý Nhà nước tại địa phương kết hợp việc nghiên cứu những cơ chế, chính sách pháp luật, từ đó tham mưu và xây dựng, ban hành văn bản của địa phương để triển khai thực hiện các nội dung quản lý nhà nước về viễn thám.

Cũng theo Cục trưởng Nguyễn Quốc Khánh, hiện nay, Cục Viễn thám quốc gia đang xây dựng Đề án Giám sát tài nguyên và môi trường bằng công nghệ viễn thám trong đó sẽ chú trọng việc chuyển giao công nghệ và sản phẩm cho các địa chỉ cụ thể ở địa phương, một số nhiệm vụ cụ thể sẽ phối hợp với các địa phương để thực hiện qua đó góp phần tăng cường năng lực, đào tạo đội ngũ chuyên môn cho địa phương.

Cùng với đó, Cục cũng đang xây dựng sửa đổi quy định về cung cấp dữ liệu viễn thám, theo đó, sẽ đẩy mạnh việc phổ biến dữ liệu viễn thám cho địa phương với giá thành rẻ, mở rộng thêm một số đối tượng được cung cấp miễn phí. Cục sẽ hỗ trợ tư vấn trong ứng dụng viễn thám ở các địa phương.

Đặc biệt, Cục sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền, quảng bá công nghệ viễn thám, giới thiệu về công nghệ viễn thám tại các địa phương; đẩy mạnh xã hội hóa việc ứng dụng công nghệ viễn thám. Đồng thời, tăng cường phối hợp, chia sẻ thông tin, dữ liệu, sản phẩm viễn thám giữa các cơ quan quản lý dữ liệu với các Bộ, ngành, địa phương, tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng dữ liệu viễn thám.