Dấu ấn quản trị gắn với sự phục hồi và phát triển vượt bậc của Petrovietnam

Đứng lên từ cuộc khủng hoảng và tăng trưởng ngoạn mục

Từ khoảng cuối năm 2014 – 2019, Petrovietnam rơi vào một giai đoạn khủng hoảng chưa từng có trong lịch sử xuất phát những nguyên nhân khách quan, lẫn chủ quan. Đó là tác động của suy thoái kinh tế, giá dầu giảm sâu kéo dài, sản lượng khai thác dầu khí suy giảm, các cơ chế chính sách cho sự phát triển của ngành bộc lộ nhiều bất cập trong tình hình mới,… cùng với đó là những hạn chế, khuyến điểm, sai phạm, những tồn tại của giai đoạn trước từ các vụ việc, dự án yếu kém, của sự phát triển nóng, xa rời cốt lõi… Tất cả những điều đó đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả hoạt động, uy tín, thương hiệu của Petrovietnam, hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) suy giảm, một số dự án lâm vào bế tắc, nhiều đơn vị khó khăn, thua lỗ,… Từ đó tác động đến việc làm, đời sống của người lao động; niềm tin của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của xã hội và trong chính những người lao động Dầu khí bị giảm sút nghiêm trọng.

Năm 2017, Petrovietnam đã từng báo cáo Thủ tướng Chính phủ bức tranh tài chính, dự báo đến năm 2019, Tập đoàn sẽ bị mất cân đối dòng tiền, lâm vào tình trạng vô cùng khó khăn. Những ai đã từng gắn bó, từng chứng kiến Tập đoàn trong giai đoạn đó chắc hẳn vẫn còn nhớ tình hình hết sức khó khăn, không ít những phán xét, những hoài nghi về khả năng vực dậy của Petrovietnam, về sự tiếp tục phát triển của ngành Dầu khí. Sự tổn thương văn hóa sâu sắc đến độ nhiều cán bộ, người lao động đã không dám nhận mình là người Dầu khí.

Trong hoàn cảnh đó, cùng với sự quan tâm, chỉ đạo, chấn chỉnh và giúp đỡ của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đặc biệt là công tác cán bộ, Petrovietnam đã thực hiện công cuộc cải tổ toàn diện và từng bước vượt qua khó khăn, thách thức, phát triển ổn định, lấy lại đà tăng trưởng.

Điều này được thể hiện qua những con số cụ thể như: Tổng tài sản năm 2023 của Petrovietnam tăng 19% so với năm 2020; Tổng doanh thu năm 2023 tăng 81% so năm 2020; Nộp NSNN năm 2023 tăng 83% so với năm 2020. Giá trị thương hiệu Petrovietnam năm 2023 đạt gần 1,4 tỷ USD, tăng gấp 3 lần so với năm 2019.

Đến hết năm 2023, Petrovietnam đã xuất sắc hoàn thành trước 2 năm kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025 do Thủ tướng Chính phủ giao ở chỉ tiêu nộp NSNN và lợi nhuận trước thuế hợp nhất. Ước đến hết năm 2024, Petrovietnam sẽ hoàn thành vượt mức kế hoạch 5 năm về tổng doanh thu. Như vậy, sau 3 năm (2021-2024) Petrovietnam đã hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu tài chính theo kế hoạch 5 năm 2021-2025.

Hiện nay, hằng năm Petrovietnam cung cấp gần 9-11 tỉ m3 khí cho sản xuất 35% sản lượng điện quốc gia, 70% sản lượng đạm và 70-80% lượng khí cho các hộ tiêu thụ dân dụng của cả nước. Petrovietnam cũng là doanh nghiệp đứng thứ 2 về cung cấp điện với tổng công suất các nhà máy điện đạt 6.605 MW, chiếm khoảng 15% tổng sản lượng điện quốc gia. Tổng tài sản hợp nhất toàn Tập đoàn hiện đạt trên 1 triệu tỉ đồng (tương đương khoảng 43 tỉ USD); vốn chủ sở hữu hơn 530 nghìn tỉ đồng (23 tỉ USD) dẫn đầu trong các doanh nghiệp phi tài chính. Tổng doanh thu bình quân hằng năm tương đương khoảng 9-10% GDP của cả nước; nộp ngân sách Nhà nước bình quân hằng năm hiện đạt 9-9,5% tổng thu ngân sách của cả nước… và còn rất nhiều những con số, kết quả ấn tượng khác.

Với hiệu quả cao trong SXKD, Petrovietnam đã làm tốt vai trò của mình gắn với “5 chữ An”: Bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh kinh tế, an ninh quốc phòng và an sinh xã hội. Từ đó Tập đoàn đã khôi phục được niềm tin của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các tầng lớp nhân dân, của người lao động Dầu khí. Bên cạnh đó, cũng tạo nền tảng, cơ sở vững chắc cho Tập đoàn thực hiện các mục tiêu chiến lược trong giai đoạn tiếp theo.

Những dấu ấn quản trị

Cú lội ngược dòng ngoạn mục, vượt qua khủng hoảng, đồng thời chống chịu với thách thức mới để biến “nguy” thành “cơ” từ năm 2020 đến nay là nỗ lực, kiên trì, bền bỉ, với nhiều giải pháp được triển khai đồng bộ, quyết liệt của Petrovietnam mà xuyên suốt là các dấu ấn quản trị hết sức độc đáo, sáng tạo, hiệu quả, làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động.

Quản trị biến động, phát huy hiệu quả

Từ năm 2020, lần đầu tiên Petrovietnam xác định và đưa ra phương châm hành động của năm. Đó được xem là những giải pháp bao quát, thể hiện đường lối quản trị, định hướng cho công tác điều hành, hoạt động SXKD trong toàn Tập đoàn, để có thể vượt qua khó khăn, biến động, tận dụng thời cơ, về đích thành công.

Trong đó, năm 2020 trong bối cảnh vô cùng khó khăn của cuộc “khủng hoảng kép” bởi dịch bệnh Covid-19 và suy giảm giá dầu chưa từng có trong lịch sử giao dịch dầu khí (có thời điểm giá dầu WTI xuống âm 37,6 USD/thùng), với phương châm hành động “Quản trị biến động, Tối ưu giá trị, Đẩy mạnh tiêu thụ, Nỗ lực vượt khó, Nắm bắt cơ hội, An toàn về đích”, Petrovietnam là một trong số ít công ty dầu khí trên thế giới đã vượt qua khủng hoảng và về đích an toàn với lợi nhuận gần 20.000 tỷ đồng.

Đến năm 2021, hoạt động của Petrovietnam gắn với phương châm hành động “Quản trị biến động, Tối đa giá trị, Mở rộng thị trường, Tận dụng cơ hội, Liên kết đầu tư, Phục hồi tăng trưởng”. Tập đoàn tiếp tục vững vàng vượt qua sóng gió trong tình hình đại dịch Covid-19 lan rộng, ảnh hưởng nặng nề đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hộI và hoàn thành toàn diện các mặt hoạt động SXKD, đạt mục tiêu phục hồi và tăng trưởng so với trước đại dịch Covid-19.

Năm 2022, Petrovietnam đề ra phương châm hành động “Quản trị biến động, Đón đầu xu hướng, Kết nối nguồn lực, Phát huy công nghệ, Thúc đẩy đầu tư, Phát triển bền vững” làm mục tiêu phấn đấu. Kết quả, Tập đoàn đã đạt nhiều kỷ lục tăng trưởng mới trong lịch sử. Trong đó, Tổng doanh thu toàn Tập đoàn đạt 931,2 nghìn tỷ đồng, tăng 48% so với năm 2021, lập đỉnh mới, dù đây không phải là năm cao nhất về sản lượng khai thác cũng như giá dầu. Nộp ngân sách Nhà nước toàn Tập đoàn trong năm đạt 170,6 nghìn tỷ đồng, vượt 2,64 lần kế hoạch năm, tăng 52% so với năm 2021.

Đến năm 2023, Tập đoàn tiếp tục phá kỷ lục của chính mình với Tổng doanh thu toàn Tập đoàn đạt 942,8 nghìn tỷ đồng, vượt 39% kế hoạch năm, cao hơn 11,6 nghìn tỷ đồng so với kỷ lục năm 2022, tương đương 9,2% GDP cả nước. Trong năm, các hoạt động của Tập đoàn gắn với phương châm hành động “Quản trị biến động, Mở rộng quy mô, Tăng tốc chuyển đổi số, Dịch chuyển mô hình, Nâng cao năng suất, Tái tạo kinh doanh”.

Trong năm 2024, với phương châm hành động “Quản trị biến động - Bổ sung động lực mới, Làm mới động lực cũ, Tạo nguồn năng lượng mới, Vươn tới đỉnh cao mới”, Petrovietnam tiếp tục hoàn thành tốt các mặt hoạt động SXKD và hướng đến mục tiêu đạt 1 triệu tỷ đồng Tổng doanh thu, thiết lập một kỷ lục mới.

Đó là những kết quả hết sức xuất sắc, gắn với các phương hướng quản trị rất sát với thực tiễn, cho thấy sự nhạy bén, sắc sảo và tầm nhìn chiến lược trong quản trị của Tập đoàn. Và xuyên suốt trong đó là phương châm “Quản trị biến động”. Đây là một trong những giải pháp quản trị mới, độc đáo, sáng tạo tại Petrovietnam, giúp Tập đoàn ứng phó kịp thời, hiệu quả, hạn chế thấp nhất những thiệt hại từ biến động tiêu cực của tình hình vĩ mô, thị trường; đồng thời tận dụng được các cơ hội mới xuất hiện để đạt được hiệu quả SXKD cao nhất.

Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhận định, trong bối cảnh tình hình thế giới những năm qua đầy biến động, bất định, khó dự đoán và đặc thù hoạt động của Petrovietnam có quy mô lớn nên chịu tác động rất lớn từ thị trường, kinh tế vĩ mô, nếu không quản trị tốt biến động thì không cách nào có thể đạt được thắng lợi một cách toàn diện vì “được chỗ này/lĩnh vực này nhưng cũng rất dễ bị mất ở chỗ khác; được lúc này nhưng có thể cũng sẽ mất hết thành quả rất nhanh khi gặp thị trường đảo chiểu, biến động xấu”. Từ đó quản trị biến động được đưa vào và trở thành văn hóa, phát huy hiệu quả trong quản trị doanh nghiệp của Petrovietnam.

Tái tạo văn hóa đi trước tạo đà cho tái tạo kinh doanh

Song hành với SXKD, một quá trình không thể tách rời trong hoạt động thời gian qua được toàn hệ thống Petrovietnam quan tâm triển khai là Tái tạo Văn hóa doanh nghiệp (VHDN). Từ cuối năm 2019, Petrovietnam chính thức phê duyệt Đề án tái tạo Văn hóa Petrovietnam, trên cơ sở tư tưởng cốt lõi bao gồm: Mục đích cốt lõi và Hệ giá trị cốt lõi, tiến hành sàng lọc, loại bỏ văn hóa xấu độc; cập nhật, bổ sung văn hóa tiến bộ, hiện đại cùng các giải pháp đồng bộ, cụ thể như hình thành 7 thói quen hiệu quả,… Từ đó tái tạo và nâng tầm văn hóa Petrovietnam gắn với hệ giá trị cốt lõi là “Khát vọng – Trí tuệ - Chuyên nghiệp – Nghĩa tình” được diễn ra từng ngày, từng giờ, trong chính từng người quản trị các đơn vị thành viên Petrovietnam, chuyển từ văn hóa quản lý sang quản trị, xây dựng được kịch bản quản trị biến động, gắn vĩ mô vào vi mô, tầm nhìn dài hạn, không gắn sự phát triển tổ chức với tính nhiệm kỳ cá nhân. Văn hóa Petrovietnam vì thế đã thấm sâu và lan tỏa mạnh mẽ hơn, biến áp lực thành động lực, xây dựng kế hoạch quản trị năm sau cao hơn năm trước, kiên quyết giữ vững mục tiêu tăng trưởng cũng được hình thành. Cùng với đó, văn hóa giải quyết các vấn đề lớn đã thay đổi, tạo sự gắn kết, đồng lòng trong toàn hệ thống Petrovietnam hướng đến mục tiêu chung là giải quyết các khó khăn, vướng mắc, đưa Tập đoàn, đơn vị phát triển vươn lên.

Qua 4 lần xét chọn từ năm 2021 đến nay, Petrovietnam và 15 đơn vị trong Tập đoàn đã góp mặt trong tổng số 75 doanh nghiệp trên cả nước được công nhận Doanh nghiệp đạt chuẩn Văn hóa kinh doanh Việt Nam, trong đó Petrovietnam được công nhận ngay đợt xét duyệt đầu tiên.

Ông Hồ Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Phát triển VHDN Việt Nam, chia sẻ: “Chúng tôi thấy rõ sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo Petrovietnam đối với phát triển VHDN. Bộ máy triển khai công tác VHDN bài bản, tâm huyết, nhiều cách làm sáng tạo, thống nhất và nhịp nhàng. Petrovietnam không chỉ một trụ cột của nền kinh tế đất nước mà còn xây dựng VHDN rất tốt. Đây chính là nền tảng, bệ phóng để Petrovietnam hoàn thành những nhiệm vụ mà Đảng, Chính phủ giao cho, tiếp tục công cuộc khẳng định vị trí trong nước, trong khu vực cũng như vươn ra thế giới”.

Liên kết chuỗi, hình thành hệ sinh thái Petrovietnam

Một trong những giải pháp quản trị nổi bật khác của Petrovietnam là hình thành các chuỗi liên kết, xây dựng hệ sinh thái Petrovietnam, nhằm tăng cường phối hợp hoạt động, hợp tác, tận dụng, chia sẻ nguồn lực trong toàn Tập đoàn, qua đó phát huy nội lực, nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh và tăng khả năng chống chịu, ứng phó với khó khăn, biến động.

Từ năm 2020, lãnh đạo Petrovietnam đã chỉ đạo đẩy mạnh liên kết, hình thành và phát triển các chuỗi giá trị trong toàn Tập đoàn. Đến nay, hàng chục chuỗi liên kết đã được hình thành và đi vào hoạt động, phát huy hiệu quả trên thực tiễn… Phát triển chuỗi liên kết giá trị trong Tập đoàn còn góp phần tích cực cho các đơn vị thành viên cùng nhau nghiên cứu các giải pháp nhằm tối đa nguồn lực, đổi mới sáng tạo để phát triển các sản phẩm mới, gia tăng hiệu quả các đơn vị.

Trong chặng đường mới, Petrovietnam tiếp tục khẳng định tinh thần "Một đội ngũ, Một mục tiêu", thúc đẩy liên kết để gia tăng sức mạnh, hiệu quả của hệ sinh thái Petrovietnam, đủ sức đương đầu với mọi khó khăn, thách thức, thực hiện thành công chiến lược; cùng với đó là mở rộng hợp tác với các đơn vị bên ngoài hệ sinh thái, xây dựng mô hình tích hợp trong và ngoài để hướng tới mục tiêu trở thành Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia, gắn với yêu cầu phát triển nhanh, bền vững.

Quản trị tăng trưởng

Một điều nữa dễ nhận thấy ở Petrovietnam trong những năm gần đây là xu hướng tăng trưởng bền vững, năm sau cao hơn năm trước. Đây là một yêu cầu quyết liệt trong Tập đoàn suốt giai đoạn vừa qua. Đặc biệt năm 2023, nhiệm vụ này được cụ thể hóa, khi lần đầu tiên Petrovietnam đã ban hành kế hoạch quản trị theo Quyết định số 529/QĐ-DKVN về giao mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của năm với các mục tiêu, kế hoạch hết sức thách thức, cao hơn so với kế hoạch Chính phủ, Bộ/ngành giao. Điều này thể hiện quyết tâm rất lớn, khi Tập đoàn tự đặt ra “áp lực” phải “tăng trưởng”, kể cả trên nền rất cao của kết quả SXKD đạt được của năm 2022 với nhiều kỷ lục được thiết lập. Trên cơ sở mục tiêu quản trị đó, toàn Tập đoàn đã phấn đấu và đã vượt qua chính mình, thiết lập những kỷ lục mới trong năm 2023.

Bước sang năm 2024, nhiệm vụ tăng trưởng tiếp tục được đặt ra. Mục tiêu quản trị theo Quyết định 529 (giữ nguyên tên gọi) một lần nữa được ban hành và đi vào đời sống doanh nghiệp trong toàn Tập đoàn, trở thành một phong trào thi đua sôi nổi, một căn cứ để đánh giá thực hiện nhiệm vụ trong toàn Tập đoàn.

Chuẩn bị cho kế hoạch năm 2025, "yêu cầu" tăng trưởng tiếp tục được Petrovietnam đặt lên hàng đầu, với mục tiêu tăng trưởng “2 con số”, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh, “Để hướng đến một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, phải gắn liền với sứ mệnh của các tế bào trong nền kinh tế, đó là các doanh nghiệp, doanh nhân và người dân. Trong bối cảnh như thế, chúng ta không được quyền đặt mục tiêu tăng trưởng thấp. Đồng thời phải gắn tăng trưởng với tăng thu nhập và phúc lợi cho người lao động, hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và người lao động”. Đó là tinh thần trong hoạch định chiến lược, đến tổ chức triển khai thực hiện tại Petrovietnam, cũng như các đơn vị thành viên Tập đoàn.

Nhiệm vụ đặt ra không chỉ là mệnh lệnh mà kèm theo đó là giải pháp và chuẩn bị nguồn lực để thực hiện. Trong đó, từ Tập đoàn đến các đơn vị thành viên cùng hướng về một mục tiêu chung, làm tròn chức trách, nhiệm vụ của mình ở các vị trí. Lãnh đạo Petrovietnam, các ban chuyên môn được quán triệt phải hết sức hỗ trợ, ra quyết định kịp thời để giúp các doanh nghiệp thành viên thực hiện các mục tiêu. Từng đơn vị trong Tập đoàn trăn trở để nhìn ra dư địa, làm mới động lực truyền thống và bổ sung động lực mới cho tăng trưởng.

Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhiều lần nhấn mạnh rằng, nếu cứ "mãi không chịu lớn", yên tâm đặt ra kế hoạch “an toàn”, năm sau thấp hơn năm trước để dễ dàng hoàn thành vượt mức kế hoạch là một điều rất nguy hiểm trong công tác quản trị. Tăng trưởng, khát vọng vươn tới phải thường trực trong đội ngũ lãnh đạo Petrovietnam để không ngừng phát triển doanh nghiệp, đóng góp cho nền kinh tế và chăm lo tốt cho người lao động. Ông cũng nhiều lần quán triệt các đơn vị thành viên, đừng tự giới hạn, tự xem những gì mình đạt được đã là đỉnh, mà phải luôn suy nghĩ lớn hơn, hành động lớn hơn để vươn tới những tầm cao mới.

Đó là một số những giải pháp quản trị tiêu biểu, trong rất nhiều giải pháp đã đi vào thực tiễn hoạt động SXKD của Petrovietnam trong giai đoạn vừa qua. Trong đó, Petrovietnam thật sự cho thấy sự đổi mới, chuyển biến tích cực, nâng cao hiệu quả quản trị, tiếp cận theo hướng hiện đại, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực mang tính tích hợp cao với mục tiêu đảm bảo hệ thống vận hành doanh nghiệp một cách đồng bộ, toàn diện từ khâu hoạch định chiến lược, mô hình tổ chức, hệ thống tài chính đến quản trị nhân sự, nguồn lực, tổ chức sản xuất và phát triển thị trường, hướng tới phát triển bền vững. Điều này, giúp Petrovietnam phát huy hiệu quả quản trị, hoạt động SXKD đạt được kết quả cao, đồng thời có dịch chuyển mô hình kinh doanh theo hướng bền vững hơn, cơ cấu doanh thu, lợi nhuận giữa các lĩnh vực ổn định, tăng trưởng, không còn chỉ dựa vào lĩnh vực khai thác dầu khí nữa.

Bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch HĐQT Viện Thành viên HĐQT Việt Nam (VIOD) nhận định, Petrovietnam là tập đoàn tiên phong trong thay đổi nhận thức quản trị công ty ở Việt Nam. Các lãnh đạo của Petrovietnam, đặc biệt là Chủ tịch HĐTV Lê Mạnh Hùng đã xây dựng quản trị công ty vào chương trình, hệ thống và triển khai đến người đại diện vốn của Petrovietnam ở các công ty thành viên. Điều này chứng tỏ cam kết của lãnh đạo Petrovietnam muốn thực hiện quản trị công ty một cách hiệu quả, minh bạch và đảm bảo, không chỉ để giảm hao hụt vốn, mà vốn đó phải được dùng một cách hiệu quả nhất.

Giai đoạn vừa qua ghi dấu thành công vượt bậc của Petrovietnam, gắn với đường hướng quản trị đúng đắn, tài tình, đã đưa Petrovietnam ngoạn mục vượt qua khó khăn, tăng trưởng, phát triển, xác lập vị thế mới. Qua đó, tạo nền tảng vững chắc, cùng những bước chuyển dịch phù hợp để Tập đoàn tăng tốc, bứt phá trong giai đoạn mới, hướng đến trở thành Petrovietnam - Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia, góp phần tích cực vào sự “chuyển đổi - vươn mình” của đất nước trong kỷ nguyên mới.