Đào cả gốc rễ đem bán
Đi dọc tuyến đường 129 qua địa phận các xã Bình Sa, Bình Dương, huyện Thăng Bình, và xã Duy Nghĩa, huyện Duy Xuyên dễ dàng bắt gặp hàng chục điểm tập kết thu mua cây dó chờ thương lái. Người dân huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam cho biết, loại cây dó này là cây mọc hoang dại trong rừng, nhiều nhất là ở các đồi cát dọc ven biển. Cây này thân dẻo, điều đặc biệt là khi cháy có mùi thơm dễ chịu. Tuy nhiên, mấy tháng gần đây thương lái đổ xô về các địa phương này thu mua cây dó với giá 2,5 - 3 ngàn đồng/1 ký đã tạo nên “cơn sốt giá”, nhiều người dân trong và ngoài địa phương tìm đến những khu vực này đào cây dó đem về bán.
Bà Nguyễn Thị A. trú thôn 5, xã Bình Dương cho biết, lâu nay người dân chỉ biết chặt cây dó về làm củi đốt, thế nhưng, bỗng nhiên nhiều người từ nơi khác đến huyện Thăng Bình thu mua gốc, rễ và nhánh, cành cây dó khiến loại cây này trở nên có giá trị.
“Thấy được giá nên cả xóm đổ xô vào rừng tìm kiếm đào bới cả gốc, rễ, cành và nhánh cây dó để bán cho các thương lái. Mỗi ngày, cũng đào được gần 1 tạ cây dó để bán cho thương lái thu được gần 400 ngàn đồng”- bà A. cho biết.
Còn chị Dương Văn Th. trú xã Bình Sa nói, lúc đầu, giá 1 kg cây dó tươi thương lái thu mua 2.500 đồng/kg, giờ lên đến 3.500 đồng/kg. Với cách khai thác của người dân như thế này, chẳng bao lâu cây dó sẽ bị hủy diệt.
“Thấy có giá và không ai ngăn cấm thì bà con khai thác để bán kiếm tiền thôi. Họ mua thì mình bán chứ chẳng biết họ dùng vào việc chi. Hết cây to, người dân bắt đầu lùng và tận diệt cả cây nhỏ, thu gom cành khô và đào luôn cả gốc rễ để bán. Khai thác như ri, cây ni một mai sẽ không còn”- chị Th. nói.
Chị Th. cho biết thêm, sau khi bán cho thương lái vận chuyển, số dó này sẽ bán lại cho các đầu nậu ở Hà Nội để làm thuốc chữa bệnh đau dạ dày hoặc làm hương gì đó.
Chính quyền cũng “bó tay”
Ông Phạm Ngọc Cường - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Sa, huyện Thăng Bình cho biết, mấy tháng gần đây, nhiều thương lái tìm đến thu mua cây dó nên nhiều người dân địa phương và một số người ở xã khác đổ xô vào rừng đào cây dó đem về bán. Cây dó liệt là loại cây mọc tự nhiên trong vùng cát, khác với cây dó bầu tạo trầm mọc trong rừng sâu. Việc người dân ồ ạt chặt cây bán cho thương lái là hiện tượng lạ. Địa phương chỉ biết người dân chặt cây dó về bán cho thương lái, còn việc thương lái nhập sang Trung Quốc hay làm gì thì chưa rõ. Khi phát hiện tình trạng này, địa phương đã báo cáo sự việc lên huyện Thăng Bình cũng như Chi cục Kiểm lâm Quảng Nam. Phía Hạt Kiểm lâm huyện Thăng Bình cho biết đây là loài mọc tự nhiên không thuộc danh mục quý hiếm, nên cũng khó có thể cấm người dân khai thác.
“Chính quyền xã đã thông báo trên loa phát thanh yêu cầu người dân không được chặt phá cây dó sợ ảnh hưởng đến hệ sinh thái của cây rừng. Chính quyền xã mong cơ quan chức năng có văn bản hay thông báo gì để chính quyền căn cứ vào đó mà xử lý theo quy định”- ông Phạm Ngọc Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Sa cho hay.
Ông Phan Tuấn - Chi Cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam cũng cho biết, ngành kiểm lâm đã chủ động cử cán bộ đi theo dõi tình hình. Tuy nhiên chưa có kết quả cụ thể.
“Cây dó liệt là loại cây mọc tự nhiên trong vùng cát, việc người dân ồ ạt chặt cây bán cho thương lái là hiện tượng lạ. Chúng tôi sẽ tìm hiểu và có kết luận cụ thể”- ông Tuấn nói.
