Chủ đề Đại hội cũng là tiêu đề báo cáo chính trị: Bồi đắp lý tưởng cách mạng, giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi; xây dựng Đoàn vững mạnh; đoàn kết, phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo, trách nhiệm của thanh niên, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Với khẩu hiệu hành động: Khát vọng - Tiên phong - Đoàn kết - Bản lĩnh - Sáng tạo, Đại hội đã tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2017-2022; xác định mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2022-2027; bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XII, nhiệm kỳ 2022-2027; bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đoàn và thông qua Điều lệ Đoàn sửa đổi, bổ sung.
Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn Bùi Quang Huy cho biết, Đại hội vinh dự được đón các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các ban, bộ, ngành, đoàn thể ở T.Ư, các tỉnh, thành ủy, đảng ủy trực thuộc T.Ư, các Mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng lao động... đã tới dự khai mạc và tham dự các hoạt động.
Đại hội cũng đón nhận sự chung vui của 37 tổ chức thanh niên, các đối tác của tổ chức Đoàn trong và ngoài nước.
Đặc biệt, Đại hội vinh dự được đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới dự, phát biểu chỉ đạo, khẳng định vai trò của tuổi trẻ và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Trên tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch, Đại hội đã bầu Ban Chấp hành T.Ư Đoàn khóa XII gồm 144 ủy viên đại diện tiêu biểu cho tuổi trẻ cả nước. Trong phiên họp lần thứ nhất, Ban Chấp hành đã bầu Ban Thường vụ, Ban Bí thư T.Ư Đoàn; Ủy ban Kiểm tra T.Ư Đoàn.
Theo Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn Bùi Quang Huy, sau 2,5 ngày làm việc hiệu quả và trách nhiệm, đến nay có thể khẳng định: "Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ CHí Minh lần thứ XII đã thành công tốt đẹp. Đại hội tin tưởng Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Ban Bí thư T.Ư Đoàn khóa XII sẽ đoàn kết, chung sức, đồng lòng, tổ chức thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII. Chúng ta cùng kỳ vọng vào sự thành công của nhiệm kỳ mới với khí thế mới, nhiệt tình hơn, sáng tạo hơn của toàn Đoàn".