Trao đổi với PV, ông Trần Văn Thu - Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn (huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng) cho biết: Tính đến nay, trên địa bàn xã Hòa Nhơn có tới hơn 50 ha đất nông nghiệp rơi vào tình trạng bỏ hoang hóa do ảnh hưởng từ các dự án, công trình, các mỏ khai thác chế biến đất đá, vật liệu xây dựng. Ông Trần Văn Thu thống kê, diện tích đất toàn xã 11 km2, có tới 2/3 diện tích bị ảnh hưởng từ các dự án đang triển khai, quy hoạch và có chủ trương quy hoạch...
Tại thôn Phước Thuận (xã Hòa Nhơn), ông Lê Văn Tuân - Trưởng thôn cho biết, toàn thôn có 195 hộ gia đình, cách đây 10 năm, thôn có hơn 40 ha đất sản xuất nông nghiệp, nhưng từ khi các doanh nghiệp tập trung về khai thác đất, đá, chế biến vật liệu, hầu như toàn bộ diện tích đất đã bị vùi lấp, hệ thống kênh mương dẫn nước thủy lợi bị phá hư hỏng, chặn đứng hoàn toàn nguồn nước.
Theo ông Tuân, cả thôn hiện chỉ còn khoảng 10 ha đất nông nghiệp có thể sản xuất được một vụ Đông Xuân nhờ nguồn nước trời nên đời sống người dân vô cùng khó khăn. Toàn bộ diện tích đất nông nghiệp bị bỏ hoang từ 3 năm nay, người dân cũng chỉ nhận được tiền hỗ trợ của 7 doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn, với mức kinh phí 1,2 triệu đồng/1 sào đất mỗi năm
Ông Tuân lo lắng, hiện nay các doanh nghiệp đều đã sắp hết thời hạn khai thác, chế biến theo giấy phép, như vậy cũng đồng nghĩa là người dân không còn nhận được tiền hỗ trợ. Theo ông Tuân, UBND huyện Hòa Vang và UBND TP. Đà Nẵng cần nhanh chóng xem xét thu hồi các diện tích đất bỏ hoang hóa nói trên, chuyển đổi mục đích sử dụng để người dân chuyển đổi hướng làm ăn, ổn định cuộc sống. Sát thôn Phước Thuận là thôn Phước Hậu có gần 20 ha đất nông nghiệp rơi vào tình trạng tương tự.
Cũng theo Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn, trước đó, từ năm 2016, qua kiểm tra, rà soát và tổng hợp diện tích đất nông nghiệp không sản xuất được do thi công dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi và các khu TĐC phục vụ cho dự án đường cao tốc trên địa bàn xã Hòa Nhơn, tổng diện tích đất không sản xuất được là 23,99 ha.
Trước tình trạng trên, UBND huyện Hòa Vang và xã Hòa Nhơn đã có buổi làm việc với Tổng Công ty Đường cao tốc Việt Nam bàn biện pháp khắc phục. Tuy nhiên, cũng chỉ khắc phục được một phần rất nhỏ diện tích đất nông nghiệp bỏ hoang bằng biện pháp cải tạo, khơi thông lại hệ thống kênh mương để có nước tưới tiêu cho người dân canh tác, sản xuất. Còn lại hầu hết diện tích đất nông nghiệp bị ảnh hưởng không thể cải tạo được, do bị bồi lấp mặt ruộng, hoặc cốt cống thoát nước đường cao tốc cao hơn mặt ruộng gây ngập úng không thể sản xuất được.
Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn cho biết thêm, địa phương cũng tìm tòi, nghiên cứu đưa ra nhiều phương án giúp người dân có thể cải tạo những diện tích bị bỏ hoang lâu nay như chuyển đổi cây trồng, nuôi thủy sản cá, tôm...nhưng cũng đành "bó tay" vì không phù hợp. Cách duy nhất là chỉ còn có thể trồng cây nguyên liệu keo lá tràm, nhưng cũng khó vì diện tích đất hoang hóa không tập trung, mỗi nơi một ít, mỗi xứ đồng vài khoảnh, mỗi thôn vài sào...
Trong khi đất chưa được nhà nước cho chuyển đổi mục đích sử dụng vì trái với pháp luật đất đai. Vì vậy, ngành chức năng Đà Nẵng cần xem xét thu hồi các diện tích đất bị bỏ hoang nói trên, nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết mà mới chỉ tiếp tục hỗ trợ kinh phí cho người dân.
