Đà Bắc (Hòa Bình): Thu hồi 1.738.330,9 m2 đất rừng, lúa phục vụ dự án đường cao tốc

Trao đổi với phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường, Lãnh đạo Phòng TN&MT huyện Đà Bắc cho biết: Công tác GPMB đã được triển khai, trước mắt là niêm yết công khai các phần đất bị thu hồi, một số văn bản hướng dẫn thì hết hiệu lực, nên khó áp dụng để tính kinh phí GPMB. Hiện vẫn phải chờ sự đồng ý của các cấp mới triển khai được các bước tiếp theo.

Cũng theo thống kê, tổng số diện tích đất thu hồi để phục vụ dự án là 1.738.330,9 m2 bao gồm đất rừng và đất lúa trải dài trên 4 xã, thị trấn gồm TT Đà Bắc, Tu Lý, Cao Sơn và Tiền Phong trên địa bàn huyện Đà Bắc.

Căn cứ vào Quyết định số 08/2024/QĐ-UBND ngày 22/4/2024 của UBND tỉnh Hòa Bình về việc ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; Thông báo số 48/TB-UBND ngày 4/5/2024 của UBND huyện Đà Bắc về việc thu hồi đất để thực hiện dự án Cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu (đoạn Km19+000-Km53+000 trên địa bàn tỉnh Hòa Bình); Ngày 20/5/2024 Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện đã ký hợp đồng với Ban Quản lý dự án các công trình giao thông của tỉnh để thực hiện công tác GPMB (Theo Thông báo lần 1 là 568 thửa (khoảng 8km, đoạn từ Km24+300 - km32+500).

Phần diện tích đất rừng và đất lúa UBND huyện chưa ban hành thông báo thu hồi đất do chưa đảm bảo thủ tục, chưa có văn bản chấp thuận của cấp có thẩm quyền về việc chuyển đổi đất rừng và đất lúa.

Tính tới thời điểm hiện tại, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Đà Bắc đã tiến hành kiểm đếm xong hơn 8km, đoạn từ Km24+300 đến Km32+500 theo Thông báo thu hồi đất số 48/TB-UBND ngày 4/5/2024 của UBND huyện; tổng 568 thửa, gồm: Thị trấn Đà Bắc 20 thửa; xã Cao Sơn 548 thửa.

UBND huyện Đà Bắc đang chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan khẩn trương xây dựng giá đất, phê duyệt giá đất cụ thể; lập dự thảo phương án bồi thường để niêm yết công khai; tiếp thu ý kiến sau quá trình niêm yết, hoàn thiện trình UBND huyện xem xét phê duyệt phương án lần 1 đối với phần diện tích đã có thông báo thu hồi.

Đối với phần diện tích còn lại của Dự án, đặc biệt là đất rừng và đất lúa, sau khi Chủ đầu tư hoàn thiện các trình tự thủ tục; bàn giao hồ sơ, văn bản chấp thuận của cấp có thẩm quyền về việc chuyển đổi đất rừng và đất lúa, UBND huyện sẽ ban hành Thông báo thu hồi đất giai đoạn II và tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn thực hiện công tác GPMB giai đoạn II của Dự án.

UBND huyện Đà Bắc cũng đã chỉ đạo các cơ quan có liên quan phối hợp với UBND thị trấn Đà Bắc; xã Cao Sơn rà soát tổng hợp đề xuất của các hộ dân đủ điều kiện cần xem xét bố trí tái định cư khi thu hồi đất thực hiện dự án. Rà soát 51 hộ trên địa bàn thị trấn Đà Bắc: Có 27 hộ không đủ điều kiện xem xét bố trí tái định cư theo quy định; 24 hộ đủ điều kiện xem xét bố trí tái định cư, trong đó 19/24 hộ đề nghị nhận tiền bồi thường tự bố trí nơi ở mới. 05/24 hộ đề nghị xem xét bố trí tái định cư. Các hộ này đều thuộc tiểu khu Kim Lý, thị trấn Đà Bắc.

Phòng TN&MT huyện Đà Bắc cũng đã giải đáp các thắc mắc và làm công tác dân vận nên 5 hộ nêu trên đã đồng thuận theo phương án nhận tiền đền bù, tự tìm nơi ở mới.

Rà soát 34 hộ trên địa bàn xã Cao Sơn có 19 hộ không đủ điều kiện xem xét bố trí tái định cư theo quy định; 15 hộ đủ điều kiện xem xét bố trí tái định cư, trong đó 15/15 hộ đề nghị nhận tiền bồi thường tự bố trí nơi ở mới.

Đối với các trường hợp thuộc xã Tú Lý và xã Tiền Phong sau khi tổng hợp từ UBND các xã, xác nhận các hộ không đủ điều kiện; không đề xuất bố trí tái định cư.

Hiện tại UBND huyện Đà Bắc vẫn tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND thị trấn Đà Bắc tiếp tục tuyên truyền với các hộ đề nghị xem xét tái định cư; vận động lựa chọn phương án nhận tiền bồi thường tự bố trí nơi ở mới.

Trong báo cáo gửi các cơ quan chức năng, UBND huyện Đà Bắc cho biết: Nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng mua bán, chuyển nhượng đất người dân đã thoả thuận mua bán nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai với cơ quan nhà nước dẫn đến khó khăn trong việc quy chủ và liên hệ làm việc, dẫn đến mất nhiều thời gian xác định chủ sử dụng đất.

Công tác trích đo, quy chủ của đơn vị tư vấn chưa chính xác, trong quá trình kiểm đếm phải thực hiện xác định lại, dẫn đến kéo dài thời gian tổ chức kiểm đếm.

Việc xác định nguồn gốc sử dụng; diện tích còn gặp khó khăn do trùng lấn theo bản đồ 672 và người dân sử dụng đất không đúng mục đích.

Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân có nơi gặp nhiều khó khăn do nhận thức về pháp luật của người dân còn hạn chế, phát sinh sự so sánh về chính sách và giá đền bù giữa các dự án, giá đất bồi thường so với giá trị đất thực tế chuyển nhượng trên thị trường khu vực có đất bị thu hồi.

Địa bàn huyện trải dài xa trung tâm nên việc đi lại thực hiện công tác tuyên truyền, vận động kết hợp với việc giải thích và cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin về triển khai thực hiện các dự án bị hạn chế. Chưa có Quỹ đất phù hợp dành cho tái định cư phục vụ việc thu hồi đất xây dựng án; khó bố trí tái định cư...

Dự án cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu (Km19+000 – Km53+000 đoạn qua tỉnh Hòa Bình) được UBND tỉnh Hòa Bình phê duyệt đầu tư vào ngày 29/12/2023 với tổng chiều dài tuyến 34 km. Điểm đầu của dự án tại km19 trước vị trí giao với dự án tuyến đường thị trấn Đà Bắc đi Thanh Sơn (Phú Thọ) khớp nối với đoạn km0 đến km19 cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu thuộc thị trấn Đà Bắc, huyện Đà Bắc. Điểm cuối dự án Km53 khớp nối với dự án đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La (địa phận xã Chiềng Yên, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La).

Tổng mức đầu tư của dự án 9.997 tỷ đồng do Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Hòa Bình làm chủ đầu tư. Đơn vị thi công dự án là Liên danh Vinaconex – Công ty CP Đầu tư xây dựng và kỹ thuật VNCN E&C – Công ty CP 479 Hòa Bình. Trên tuyến cao tốc có 1 cầu vượt sông Đà, 3 hầm qua núi, quy hoạch các nút giao liên thông và trực thông, các cầu cạn có trục cao 50m đảm bảo an toàn và thuận lợi.

Dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, kỳ vọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hòa Bình và khu vực Tây Bắc. Sau khi hoàn thành tuyến cao tốc sẽ kết nối mạng lưới giao thông của tỉnh Hòa Bình với tỉnh Sơn La và với Thủ đô Hà Nội, tạo nên trục cao tốc kết nối vùng Tây Bắc với vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Từ đó, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các địa phương 2 tỉnh Hòa Bình, Sơn La…