Công trình cũ dời đi thì chung cư, trung tâm thương mại mọc lên khu vực nội thành

Theo đại biểu Nguyễn Mạnh Cường, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị có nói đến Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó quy định rất rõ sau khi di dời thì quỹ đất đó phải được ưu tiên sử dụng cho các cơ sở hạ tầng, cho cây xanh.

Tuy nhiên, theo đại biểu Cường, trên thực tế rất nhiều trường hợp không phải thực hiện đúng theo quyết định đó. Đại biểu lấy ví dụ, “Nhà máy in Tiến bộ ở 175 Nguyễn Thái Học sau khi di dời chúng ta lại xây dựng Trung tâm thương mại Plaza. Hay khu trụ sở ngay sau Văn phòng Quốc hội của Công ty cổ phần Thiết bị bưu điện ở 61 Trần Phú cũng là công trình chức năng cao tầng, 11 tầng, còn rất nhiều trường hợp khác nữa.”

Vì vậy, “chúng tôi đề nghị Bộ trưởng cho biết chúng ta đã thực hiện đúng theo các quy định tại Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ hay chưa?” đại biểu Cường chất vấn?

Liên quan câu hỏi của đại biểu Cường, về di dời trụ sở bộ, ngành, quan điểm và giải pháp khi di dời, phát triển các dự án nhà ở. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, theo Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ đã xác định rõ nguyên tắc sử dụng quỹ đất của các trụ sở sau khi di dời.

Nguyên tắc thứ nhất là ưu tiên xây dựng, phát triển các công trình công cộng, cây xanh, bãi đỗ xe, công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị, không làm tăng chất thải cho khu vực nội thành, đảm bảo cân bằng nhu cầu hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và môi trường đô thị, không được sử dụng để xây dựng chung cư cao tầng sai quy hoạch.

Nguyên tắc thứ hai là đấu giá công khai theo quy định để tạo kinh phí tái đầu tư cho di dời.

Nguyên tắc thứ ba là các công trình xây dựng có giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến trúc cần được bảo tồn, phục chế, tôn tạo theo quy định của Luật Di sản văn hóa và ưu tiên sử dụng cho mục đích công cộng.

Trong quá trình thực hiện di dời thì phải thực hiện đúng theo các nguyên tắc này và Thủ tướng Chính phủ đã xác định trong Quyết định 130 và phải thực hiện theo đúng các quy hoạch đô thị. Quá trình xem xét cấp phép đầu tư dự án cũng phải đảm bảo đúng quy hoạch phát triển đô thị và trách nhiệm này là thuộc về các cơ quan có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ được Thủ tướng giao trong Quyết định 130.

"Trong 3 nguyên tắc sử dụng quỹ đất sau di dời như đã báo cáo với Quốc hội, có nguyên tắc sử dụng để xây dựng nhà ở cao tầng sai quy hoạch. Do đó, trong quá trình rà soát tổng thể, nếu đảm bảo thực hiện đúng quy hoạch phê duyệt và quy hoạch này trong quá trình lập thẩm định phê duyệt quy hoạch cũng đảm bảo theo quy định pháp luật và đảm bảo đúng quy trình, chất lượng, điều kiện hạ tầng… nếu đảm bảo đúng thì có thể triển khai thực hiện. Tuy nhiên, nguyên tắc sử dụng theo Quyết định 130 của Thủ tướng Chính phủ với quỹ đất sau di rời tương đối rõ và hiện chúng ta đang triển khai theo nguyên tắc đó", Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết.

Cũng liên quan đến nội dung này, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương - người điều hành phiên chất vấn, ngoài Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị thì Chủ tịch UBND TP Hà Nội được yêu cầu giải trình thêm.

Liên quan đến hai dự án mà đại biểu Cường nêu, UBND TP Hà Nội có văn bản gửi Bộ Xây dựng về việc điều chỉnh Tổng mặt bằng và Phương án kiến trúc Dự án Tiến Bộ Plaza tại khu đất số 175 Nguyễn Thái Học, quận Ba Đình, Hà Nội. Nêu ý kiến về vấn đề này, Bộ Xây dựng cho biết, theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 và Quy định quản lý kèm theo đồ án, khu đất dự kiến đầu tư xây dựng của Dự án Tiến Bộ Plaza tại số 175 Nguyễn Thái Học, quận Ba Đình, Hà Nội thuộc khu vực hạn chế phát triển (A7).

“Đây là khu vực được quy định hạn chế xây dựng công trình cao tầng; các công trình xây dựng mới tại các vị trí giáp trục đường lớn chính có thể xây dựng nhà cao tầng phù hợp với thiết kế đô thị và quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc được duyệt. Tuy nhiên các công trình xây dựng cao tầng phải có những đóng góp về không gian mở và cảnh quan chung của đô thị như vườn hoa, vỉa hè lớn kết hợp làm không gian công cộng” – văn bản của Bộ Xây dựng nêu.

Khu đất 175 Nguyễn Thái Học được coi là mảnh đất vàng, đất kim cương còn sót lại ở Hà Nội. Khu đất rộng 3,2ha với vị trí đắc địa nằm ngay bên Quảng trường Ba Đình và các địa điểm tham quan du lịch nổi tiếng tại Hà Nội như Văn Miếu Quốc Tử Giám, Hồ Tây... Trên nhiều trang thông tin bất động sản dự án Tiến Bộ Plaza được giới thiệu là tổ hợp công trình hỗn hợp khách sạn 5 sao, khách sạn căn hộ, văn phòng (ngoại trừ diện tích 1.000 m2 văn phòng của In Tiến bộ) và trung tâm thương mại, cây xanh, dịch vụ công cộng.

Liên quan tới dự án cao ốc Postef 61 Trần Phú cạnh quảng trường Ba Đình mà các cơ quan báo chí có nhiều bài phản ánh trong những ngày qua, ngày 6/4/2022 UBND TP Hà Nội đã có văn bản yêu cầu chủ đầu tư tạm dừng thi công.

Cùng ngày, Bộ Xây dựng có văn bản gửi UBND TP Hà Nội tạm dừng thi công, rà soát về các chỉ tiêu quy hoạch, phương án kiến trúc công trình tại số 61 phố Trần Phú, quận Ba Đình, đảm bảo tuân thủ quy định, phù hợp với quy hoạch, không gian, kiến trúc, cảnh quan khu trung tâm chính trị Ba Đình.

Đồng thời nghiên cứu tiếp thu các ý kiến phản ánh của báo chí, người dân, giới chuyên môn để có giải pháp thực hiện phù hợp, công bố thông tin đầy đủ, đảm bảo công khai, minh bạch trong quá trình đầu tư xây dựng công trình mới.