Chủ trì Hội thảo có Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà, Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Thị Phương Hoa, Chuyên gia cao cấp về đất đai của WB - TS Kathrine Kelm và Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Lê Thanh Khuyến.
Tham dự hội thảo có đại diện một số Ủy ban của Quốc hội, đại diện Văn phòng Chính phủ, đại diện các Bộ, Ngành, địa phương cùng các chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực đất đai của Việt Nam và các chuyên gia đến từ Ngân hàng Thế giới, Nhật Bản, Pháp và một số quốc gia, tổ chức quốc tế, các chuyên gia đến từ các Trường đại học, các Viện nghiên cứu và các chuyên gia của Hiệp hội bất động sản...
Phát biểu khai mạc hội thảo, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà khẳng định: Trong những năm gần đây, công tác quản lý đất đai ở Việt Nam đang ngày càng được quan tâm.
Công tác xây dựng hệ thống văn bản pháp luật về đất đai có thể nói đã được xây dựng bài bản với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật khá đầy đủ. Để phù hợp với thực tiễn, hệ thống văn bản pháp luật về đất đai liên tục được sửa đổi bổ sung. Lần sửa đổi gần đây nhất là “sửa đổi Luật đất đai năm 2013” với rất nhiều sự cố gắng để đưa các tình hình thực tiễn trong công tác quản lý đất đai ở Việt Nam cũng như tiếp cận với phương pháp, cách thức quản lý đất đai của quốc tế vào Luật.
Đặc biệt theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, lần đầu tiên ở Việt Nam đã chuyển từ phương pháp quản lý đất đai theo kế hoạch hóa sang quản lý đất đai dần tiếp cận theo cơ chế thị trường - đó là điểm hết sức quan trọng trong công tác này. Cùng với đó là đồng bộ các giải pháp như: công tác quy hoạch, kế hoạch, hình thành các cơ sở dữ liệu đất đai… đã giúp công tác đất đai ngày càng đi vào quy củ, khoa học.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, đến thời điểm này, qua nghiên cứu, sơ kết cũng như qua thực tiễn có thể thấy công tác quản lý đất đai trong thời gian qua cũng như hiện nay vẫn đang là vấn đề nóng. Theo thống kê về khiếu nại tố cáo, có đến trên 60% liên quan đến đất đai. Và sau khi có Luật Đất đai 2013, khiếu nại tố cáo về đất đai có giảm đi nhưng vẫn là một vấn đề nóng.
Vì vậy, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, trong quá trình sửa đổi Luật đất đai tới đây phải trên tinh thần làm sao cho công tác quản lý đất đai không chỉ sát, phù hợp với cơ chế thị trường mà cần phải theo cơ chế thị trường… và đây cũng là vấn đề mà Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ lắng nghe các ý kiến tại Hội thảo này.
Vấn đề thứ hai đặt ra tại hội thảo đó là công tác định giá đất đai, theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, làm sao để có thể thấy hết, làm rõ hết giá trị của kinh tế đất đai. Bên cạnh giá trị bất động sản, thì đó còn là môi trường, là điều kiện và nền tảng để chúng ta có thể đầu tư mang lại giá trị lớn cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đồng thời, đất đai phải được sử dụng hiệu quả cho hôm nay và dành không gian và các giá trị đất đai lâu dài cho các thế hệ tương lai.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà cũng mong muốn tại Hội thảo này, chúng ta sẽ làm rõ thêm về công tác quy hoạch đất đai ra sao? Xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai như thế nào? Cải cách hành chính trong lĩnh vực đất đai ra sao?... đó là những vấn đề cần được xem xét một cách tổng thể.
Đồng thời Bộ trưởng cũng mong muốn các chuyên gia sẽ nêu lên các nội dung liên quan vấn đề kinh tế đất đai cũng cần được đặt ra, nhìn nhận, cần được đánh giá một cách toàn diện trong phương pháp, cách thức trong quản lý đất đai để có thể đánh giá về giá trị cụ thể cũng như giá trị trừu tượng của đất đai… Từ đó làm cơ sở có những tính toán, có những đánh giá hết sức đồng bộ, toàn diện và có tính dự báo cao để sửa đổi Luật Đất đai trong thời gian tới.
Phát biểu tại Hội thảo, bà Kathrine Kelm - Chuyên gia cao cấp về đất đai - Trưởng nhóm công tác hỗ trợ về sửa đổi Luật đất đai của WB cho biết, các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới sẽ trình bày các báo cáo, phân tích và khuyến nghị mà WB đã chuẩn bị trong thời gian gần đây để hỗ trợ Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc nghiên cứu sửa đổi Luật Đất đai 2013.
Theo bà Kathrine Kelm, việc xây dựng khung quy định cũng như thể chế trong quản lý đất đai là một điều rất quan trọng để có thể xây dựng phát triển đô thị cũng như nông thông trong phát triển cũng như ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường giá trị tài sản cũng như quản lý tài nguyên một cách bền vững.
Ngân hàng Thế giới cũng đã huy động một nhóm chuyên gia hàng đầu và đa ngành để có thể hỗ trợ cho Bộ TN&MT trong việc sửa đổi Luật đất đai 2013 thông qua việc cung cấp các phân tích và kinh nghiệm toàn cầu như: Kinh tế đất đai, tài chính đất đai, định giá đất đai, định giá đất và thuế tài sản… “Hy vọng chúng tôi sẽ cung cấp cho Chính phủ Việt Nam cũng như Bộ TN&MT các kinh nghiệm quốc tế đồng thời sẽ thông tin đến Việt Nam các báo cáo và khuyến nghị của Ngân hàng Thế giới có liên quan đến sửa đổi Luật Đất đai năm 2013” - bà Kathrine Kelm nói.
Sau phát biểu của Bộ trưởng Trần Hồng Hà và bà Kathrine Kelm, hội thảo đã được nghe các báo cáo như: “Định giá và hình thành giá đất. Kinh nghiệm của một số nước trên Thế giới về định giá đất và điều tiết giá trị tăng thêm từ đất” do TS William McCluskey - chuyên gia Ngân hàng Thế giới trình bày; “Kinh tế học đất đai - những vấn đề cấp bách và nội dung phục vụ sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai” - do GS.TSKH Đặng Hùng Võ trình bày.
Bên cạnh đó có các báo cáo như: “Cơ sở kinh tế của chính sách đất đai” - do PGS.TS Hoàng Văn Cường - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân trình bày; “Kinh nghiệm của Nhật Bản về vấn đề kinh tế đất đai” - do TS Yamashita Masayuki - Phó Chủ tịch Hiệp hội các nhà thẩm định giá BĐS Nhật bản trình bày; “Hệ thống thuế tài sản tại Pháp” - do ông Stephan Gil – Giám đốc Experties Pháp trình bày; “Vấn đề về xác định giá đất, nghĩa vụ tài chính và tiếp cận đất đai của doanh nghiệp” - do ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM trình bày…
Xen giữa các phần hội thảo là các phần thảo luận hỏi đáp sôi nổi của các chuyên gia trong và ngoài nước…
Sau khi nghe các ý kiến chia sẻ kinh nghiệm từ các chuyên gia quốc tế và trong nước, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa khẳng định những bài tham luận, các câu hỏi chất vấn của các đại biểu tham dự Hội nghị đã đưa ra được những vấn đề thực tế mà hiện nay Việt Nam đang vướng mắc.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa cho biết, Luật đất đai 2013 hiện nay đã đi vào thực tiễn và công tác quản lý đất đai đã đạt được những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, bên cạnh đó Luật đất đai 2013 hiện nay vẫn còn đó những bất cập, tình trạng vi phạm chính sách, pháp luật về đất đai cũng còn khá phổ biến. Khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai là nguy cơ gây ra những bất ổn trong xã hội… Đây cũng là vấn đề Bộ trưởng Trần Hồng Hà rất quan tâm và mong muốn có sự thay đổi nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ mới và tạo được sự tin tưởng cho nhân dân.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa, Bộ Tài nguyên và Môi trường được Chính phủ giao nhiệm vụ chủ trì dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều Luật đất đai dự kiến sẽ trình Chính phủ xem xét và trình Quốc Hội vào năm 2019. Do vậy, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa ghi nhận những ý kiến đóng góp của các đại biểu với những bài tham luận tại Hội thảo sẽ là cơ sở để Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu tiếp thu.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa mong muốn trong thời gian tới sẽ nhận được thêm nhiều ý kiến đóng góp của các chuyên gia nước người, các chuyên gia, nhà nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam cùng phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường để hoàn thiện được những dự thảo luật sửa đổi bổ sung những điều còn bất cập của Luật đất đai 2013 và giải quyết được những tồn tại hiện nay.
