Chuyên gia khí tượng phân tích tình hình nắng nóng mùa hè năm 2019

Chuyên gia của Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia vừa có cuộc trao đổi với báo Tài nguyên & Môi trường và đưa ra những phân tích, nhận định về sự nắng nóng của mùa hè năm nay.

Ông Nguyễn Văn Hưởng (Trưởng Phòng Dự báo khí hậu - Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia) cho biết: TT KTTV QG xác định năm 2019 có sự tác động của ElNino yếu, sẽ duy trì đến tháng 9 tháng 10, kết thúc đầu năm 2010. Vì tác động của ElNino, nhiệt độ phổ biến trung bình năm nay ở Bắc Bộ và Trung Bộ cao hơn 0,5-1 độ.

Nền nhiệt cao đã và sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt. "Chúng ta có thể dễ dàng nhìn thấy điều đó ngay từ những ngày tháng Tư này", chuyên gia nói. Cụ thể từ 19 - 23/4, ở miền Bắc và các tỉnh miền Trung, Thanh Hóa vào đến Bình Thuận vừa diễn ra một đợt nắng nóng trên diện rộng.

TT KTTV QG ghi nhận nhiều kỷ lục thời tiết trong tháng Tư ở nhiều khu vực phía Tây Bắc Bộ và miền núi Trung Bộ. Nhiệt độ ở đây chưa bao giờ tăng cao đến mức như vậy trong lịch sử. Điển hình là Tuyên Hóa (Quảng Bình) 43,4 độ. Ở khu vực Láng (Hà Nội) vừa qua cũng ghi nhận 38,9 độ vào ngày 21/4, cũng là nhiệt độ tương đối cao so với cùng kỳ các năm, chỉ kém mức lịch sử từng đạt 39 độ.

Cơ quan dự báo cũng thống kê được vào ngày 21/4, có trên 20 điểm có nhiệt độ lên trên 41 độ. Đây quả là một mức nóng kỷ lục của tháng Tư trên cả nước.

Nắng nóng kỷ lục ít nhất trong tháng Tư đã ghi nhận tại Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,... Nắng nóng vẫn sẽ duy trì ở Tây Bắc Bộ và miền Trung trong tháng 5 tháng 6. Trung Bộ còn chịu nóng cả trong tháng 7. Các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Hòa Bình và các huyện miền núi Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị vẫn có khả năng tiếp tục ghi nhận nắng nóng lên mức kỷ lục.

Ngoài nhiệt độ tăng cao, TT KTTV QG nhận định mùa bão sẽ đến muộn và sẽ ảnh hưởng chủ yếu ở khu vực Trung và Nam Bộ. Khoảng 4-5 cơn bão sẽ ảnh hưởng trực tiếp vào đất liền nước ta. Trước tháng 5, hầu hết khu vực trên cả nước bị thiếu mưa. Từ tháng 6-9, lượng mưa cũng chỉ ở mức Trung Bình. Mùa mưa năm nay cũng sẽ kết thúc sớm. Hạn hạn ở giai đoạn cuối mùa mưa khả năng diễn ra sớm.

Ông Hưởng lý giải, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đã làm nền nhiệt toàn cầu tăng lên khiến những đợt không khí lạnh lại ít đi. Vì vậy mùa đông diễn ra rất ngắn, những đợt không khí lạnh không quá mạnh.

"Một mùa hè nắng nóng vẫn chờ đợi chúng ta phía trước." - Đại diện của cơ quan nghiên cứu khí tượng quốc gia nhấn mạnh.

Trong một phân tích của TT KTTV QG mới đây, theo các kết quả dự báo mới nhất về hiện tượng ENSO cho thấy: Nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO3, 4 tiếp tục cao hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) và đang có xu hướng tăng dần. Theo đó, hiện tượng ENSO được dự báo sẽ duy trì trạng thái ElNino yếu từ nay đến khoảng tháng 7, tháng 8 năm 2019 với xác suất 60-70%. Sau đó nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO3, 4 có xu hướng giảm dần và ENSO có khả năng trở về trang thái trung tính vào những tháng đầu năm 2020.

Như vậy có thể nhận định ElNino năm 2018-2019 có cường độ yếu và không kéo dài. Nhiệt độ trung bình từ tháng 5-10/2019 trên phạm vi toàn quốc phổ biến ở mức cao hơn TBNN cùng thời kỳ khoảng 0,5-1oC. Riêng khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ từ tháng 8 đến tháng 10/2019, nền nhiệt độ có khả năng ở mức xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ.

Các đợt nắng nóng không kéo dài và có khả năng tập trung trong tháng 5 ở phía Tây Bắc Bộ, từ tháng 5-6 ở phía Đông Bắc Bộ, từ tháng 5-8 tại khu vực Bắc và Trung Trung Bộ. Như vậy có thể nói năm nay mùa hè ở các tỉnh sẽ gay gắt và khắc nghiệt hơn, số đợt nắng nóng có thể sẽ xuất hiện nhiều hơn, trong đó vùng nắng nóng gay gắt sẽ tập trung ở khu vực vùng núi miền Trung cũng như các tỉnh Tây Bắc của Bắc Bộ.

Theo nhận định của cơ quan dự báo thời tiết quốc gia, thì nền nhiệt độ trung bình các tháng mùa hè năm nay có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm từ khoảng 0,5-1 độ. Với nền nhiệt độ được dự báo cao hơn TBNN thì nhiệt độ trong các đợt nắng nóng cũng nhiều khả năng đạt mức cao có thể lên tới 39-42 độ.

Cũng không ngoại trừ một số điểm sẽ có nhiệt độ cao vượt giá trị lịch sử. Cụ thể như trong đợt nắng nóng diện rộng từ ngày 19-21/4 vừa qua, ở Bắc Bộ một số nơi còn có nhiệt độ cao trên 41 độ như: Mường La (Sơn La) 42 độ, Phù Yên (Sơn La) 41,7 độ, Hòa Bình 41,1 độ (cao hơn mức lịch năm 2016 là 40,5 độ), Con Cuông (Nghệ An) 42 độ, Quỳ Châu (Nghệ An) 41,3 độ, Tương Dương (Nghệ An) 42 độ, Tây Hiếu (Nghệ An) 42,2 độ, Đô Lương (Nghệ An) 41,5 độ, Hương Khê (Hà Tĩnh) 43,4 độ (cao hơn mức lịch sử năm 2007 là 42 độ). Tuyên Hóa (Quảng Bình) 43 độ (cao hơn mức lịch sử là 41,4 độ năm 2007).

Trong những đợt nắng nóng sắp tới thì nền nhiệt cao lịch sử ở một số nơi nhất là khu vực Tây Bắc và các huyện vùng núi phía Tây miềm Trung là có khả năng cao sẽ lặp lại. Còn theo dự báo thì các đợt nắng nóng có khả năng tập trung nhiều trong tháng 4 và 5 ở phía Tây Bắc Bộ, từ tháng 5-6 ở phía Đông Bắc Bộ, từ tháng 4-8 tại khu vực Bắc và Trung Trung Bộ.

Báo Tài nguyên & Môi trường sẽ tiếp tục thông tin về tình hình nắng nóng trong các bản tin  thời tiết hàng ngày. Kính mời quý độc giả thường xuyên theo dõi để có phương án ứng phó kịp thời.