Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng ở Kon Tum: Thêm động lực bảo vệ, phát triển rừng
(TN&MT) - Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) đã góp phần quan trọng để phát huy tối đa lợi thế của rừng, tạo việc làm, thu nhập, cải thiện sinh kế, giúp người dân gắn bó với rừng.
Theo Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Kon Tum, năm 2012, Quỹ thu được 163.797 triệu đồng tiền DVMTR và đã chi trả cho bên cung ứng DVMTR 139.146 triệu đồng. Đến năm 2022, tổng thu tiền DVMTR đã tăng lên 394.300 triệu đồng, đến nay đã chi trả cho bên cung ứng DVMTR gần 367.016 triệu đồng. Diện tích, chất lượng rừng cung ứng DVMTR tăng và luôn ổn định theo từng năm, góp phần duy trì ổn định tỷ lệ độ che phủ rừng trên địa bàn tỉnh đạt 63,05% vào năm 2022.
Như vậy, sau hơn 10 năm triển khai thực hiện chính sách chi trả DVMTR tại tỉnh Kon Tum, diện tích rừng được bảo vệ trên địa bàn tỉnh đã ngày càng tăng lên. Người dân tham gia quản lý, bảo vệ rừng được chi trả tiền DVMTR năm sau cao hơn năm trước, tạo động lực lớn để tiếp tục giữ rừng. Đến nay, toàn tỉnh Kon Tum đã có 3.333 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân và 128 cộng đồng dân cư thôn tham gia quản lý, bảo vệ rừng.
Nhận khoán quản lý, bảo vệ 134ha rừng từ Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đăk Tô giai đoạn 2021 - 2025, 43 hộ gia đình thuộc cộng đồng thôn Đắk Tông, xã Ngọc Tụ, huyện Đắk Tô đã thống nhất chia thành các nhóm để triển khai đi tuần tra và phát đường ranh cản lửa, phòng chống cháy rừng cho diện tích rừng nhận khoán.
Ông A Doanh - Trưởng thôn Đắk Tông cho biết, các nhóm sẽ đi 2-3 lần/tháng, số lượt đi sẽ nhiều hơn vào mùa khô vì thời tiết thuận lợi và đó là thời điểm dễ xảy ra cháy rừng hay xâm hại rừng. Người dân tham gia quản lý, bảo vệ rừng được nhận tiền DVMTR tương ứng theo quy định của thôn nên rất có trách nhiệm trong quản lý, bảo vệ rừng. Những năm gần đây, thôn không còn tình trạng phá rừng làm rẫy như trước kia nữa.
“Năm 2022, thôn Đắk Tông nhận được 80 triệu đồng tiền DVMTR. Từ số tiền này, công tác bảo vệ và phát triển rừng được nâng cao, thôn có quỹ để tổ chức các hoạt động cộng đồng, sửa điện thắp sáng trong thôn, nộp tiền điện, hỗ trợ hộ nghèo vay vốn làm ăn. Nhờ vậy, người dân trong thôn gắn kết với nhau hơn, đồng lòng cùng nhau bảo vệ rừng tốt hơn”, ông A Doanh nói.
Tương tự, cộng đồng dân cư gồm 260 hộ gia đình thôn Đắk K,Long, xã Đắk H,ring được Nhà nước giao quản lý, bảo vệ 162,63 ha rừng cung ứng DVMTR. Ông A Y - Thôn phó thôn Đắk K,Long cho biết, năm 2022, thôn Đắk K,Long nhận được 152 triệu đồng tiền DVMTR. Ngoài chi cho công tác tuần tra, kiểm tra rừng, thôn Đắk K,Long đã trích một phần để làm quỹ hỗ trợ vay vốn cho bà con phát triển các mô hình chăn nuôi và làm nông nghiệp.
“Bây giờ bà con không cần phải đóng góp tiền quỹ thôn nữa mà vẫn có kinh phí để tổ chức lễ, hội, hoạt động cộng đồng nên ai cũng phấn khởi. Thôn cũng tuyên truyền bà con không phát rừng làm rẫy, không khai thác gỗ. Ai có rẫy gần rừng thì phải theo dõi, kiểm tra thường xuyên, phát hiện hay nghi ngờ có người phá rừng thì lập tức báo sớm cho thôn, xã để ngăn chặn kịp thời”, ông A Y chia sẻ
Nói về hiệu quả chính sách chi trả DVMTR mang lại, ông Phan Văn Học - Phó Chủ tịch UBND xã Đắk H,ring khẳng định: “Chính sách chi trả DVMTR đã giúp công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn ngày càng tốt hơn. Quỹ vay vốn trích từ tiền DVMTR là tiền đề giúp một số mô hình phát triển sinh kế được triển khai và bước đầu đã mang lại hiệu quả như: mô hình nuôi dê, bò, heo sọc dưa ở thôn Kon Proh Tu Ria. Thu nhập, đời sống của bà con được cải thiện rõ”.
Rõ ràng, nhờ hưởng lợi từ rừng nên nhận thức của người dân về bảo vệ rừng đã được nâng lên từng ngày, diện tích rừng được bảo vệ ngày càng cao. Ông Hồ Thanh Hoàng - Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Kon Tum cho biết, để có được kết quả giữ rừng tốt như hiện nay, có phần không nhỏ từ các thôn làng, cộng đồng, người dân cùng chung sức, đồng lòng tham gia bảo vệ rừng; nguồn tiền chi trả DVMTR trở thành nguồn thu nhập ổn định, tạo động lực cho bà con giữ rừng.