Chính phủ đề xuất thủ tục đầu tư đặc biệt khi trình sửa 4 luật

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã nêu rõ các nội dung sửa đổi.

Theo đó, việc ban hành dự luật nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cấp thiết về thể chế, pháp luật về công tác quy hoạch, đầu tư kinh doanh, đầu tư theo phương thức đối tác công tư và hoạt động đấu thầu.

Cùng với đó, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền cho địa phương.
Với Luật Quy hoạch, một trong các nội dung sửa đổi để phân quyền tổ chức thẩm định nhiệm vụ lập quy hoạch tỉnh của Thủ tướng Chính phủ cho bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư để đơn giản hóa trình tự, thủ tục lập quy hoạch.

Đối với Luật Đầu tư, đề xuất sửa để phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh đối với một số dự án. Chính phủ cũng đề xuất bổ sung quy định về thủ tục đầu tư đặc biệt nhằm đơn giản hóa thủ tục đầu tư, rút ngắn thời gian triển khai dự án để tạo cơ chế thuận lợi, cạnh tranh nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược.

Theo đó, thủ tục đầu tư đặc biệt áp dụng đối với một số dự án thuộc lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và phát triển công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn. Đồng thời, các dự án công nghệ thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp, chip và lĩnh vực công nghệ cao, sản phẩm công nghệ cao. Các dự án này được ưu tiên, khuyến khích đầu tư theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ thực hiện tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế theo quy trình đăng ký đầu tư tại ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế để cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong thời hạn 15 ngày.

Đặc biệt, Chính phủ đề xuất chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, giảm thủ tục hành chính liên quan, trong đó nhà đầu tư không phải thực hiện một số thủ tục để được cấp phép, chấp thuận hoặc phê duyệt trong 3 lĩnh vực cần sử dụng nhiều thời gian thực hiện thủ tục hành chính là xây dựng, bảo vệ môi trường và phòng cháy, chữa cháy (dự kiến có thể giảm thiểu số thời gian thực hiện thủ tục hành chính đến 260 ngày).

Về Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), Chính phủ đề xuất bãi bỏ hạn mức về quy mô vốn đầu tư tối thiểu để thực hiện dự án PPP; giao bộ, ngành và địa phương xem xét và chịu trách nhiệm quyết định lựa chọn dự án phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực hiện của nhà đầu tư.

Tiếp tục áp dụng loại hợp đồng BT thanh toán bằng tiền và thanh toán bằng quỹ đất theo hướng đổi mới toàn diện cách thức thực hiện và thanh toán cho nhà đầu tư, khắc phục tối đa các bất cập, vướng mắc trong việc thực hiện loại hợp đồng này...

Chính phủ cũng đề xuất cho áp dụng cơ chế linh hoạt trong việc bố trí nguồn vốn nhà nước tham gia thực hiện dự án PPP theo hướng tiếp tục quy định tỉ lệ vốn nhà nước ở mức 50% và giao Thủ tướng hoặc HĐND cấp tỉnh quyết định tỉ lệ vốn nhà nước tham gia cao hơn nhưng không quá 70% tổng mức đầu tư đối với dự án.

Về Luật Đấu thầu, Chính phủ đề xuất cho phép phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu trước khi dự án được phê duyệt, hoặc ký hợp đồng với nhà thầu trước khi điều ước quốc tế, thỏa thuận vay nước ngoài được ký kết nhằm góp phần tiết kiệm thời gian, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, gói thầu.

Sửa đổi quy định về áp dụng mua sắm trực tiếp đối với việc mua thuốc để bán lẻ tại cơ sở bán lẻ thuốc, nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động bán lẻ thuốc tại nhà thuốc bệnh viện, đẩy nhanh tiến độ mua sắm thuốc, đáp ứng chất lượng và yêu cầu phục vụ công tác khám bệnh, chữa bệnh.

Tại tờ trình, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về thủ tục đầu tư đặc biệt nhằm đơn giản hoá thủ tục đầu tư, rút ngắn thời gian triển khai dự án để tạo cơ chế thuận lợi, cạnh tranh nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược.

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ cân nhắc chỉ giới hạn quy định thủ tục đầu tư đặc biệt cho đối tượng là một số dự án lớn, đặc thù, có tính chất lan tỏa vùng, miền, cả nước, hiệu quả kinh tế-xã hội lớn, cần thực hiện ngay để không bỏ lỡ cơ hội đầu tư.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, việc phân cấp thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đầu tư đặc biệt cần có đánh giá tác động kỹ lưỡng, bảo đảm việc phân cấp đáp ứng khả năng, năng lực quyết định, tổ chức, nguồn nhân lực của từng cấp quản lý, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Bên cạnh đó, đề nghị Chính phủ tiếp tục cập nhật lĩnh vực được áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt cho đồng bộ, thống nhất với các ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư trong các Luật, dự án Luật đang được Chính phủ hoàn thiện trình Quốc hội.

Liên quan đề xuất bổ sung quy định về thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư tại Luật Đầu tư, Thường trực Uỷ ban Kinh tế cho rằng, các cơ chế quản lý tài chính, cơ chế hoạt động đề xuất cho Quỹ đều là các cơ chế đặc thù, chưa từng có tiền lệ, khác với các quy định hiện hành, cần được phân tích, đánh giá kỹ lưỡng, có báo cáo đánh giá tác động, rủi ro trước khi đề xuất thực hiện; đồng thời để thống nhất với nội dung Quốc hội đã quyết nghị tại Khoản 5 Nghị quyết số 110/2023/QH15 ngày 29/11/2023.

Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh đề nghị chỉ quy định trong Luật về mặt nguyên tắc cơ bản theo hướng giao Chính phủ thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư từ nguồn thu thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu và các nguồn hợp pháp khác để ổn định môi trường đầu tư, khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước đối với một số lĩnh vực cần khuyến khích đầu tư.

Chính phủ quy định về mô hình hoạt động, địa vị pháp lý, quản lý, sử dụng vốn ngân sách nhà nước đối với hoạt động của Quỹ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi ban hành, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.