Cần giải pháp đột phá tháo gỡ vướng mắc cho thị trường điện phát triển 

Hội thảo do Đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021” của Ủy ban Thường vụ Quốc hội phối hợp với Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức.

Ngành Điện phải đi trước một bước

Khai mạc hội thảo, ông Lê Quang Huy - Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Quốc hội, Phó Trưởng đoàn thường trực đoàn giám sát cho biết, trong thời gian vừa qua và giai đoạn 2016 - 2021, ngành năng lượng nước ta đã bám sát chủ trương của Đảng có những bước phát triển nhanh chóng, tương đối đồng bộ trong tất cả các phân ngành và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Bên cạnh những kết quả tích cực, ngành năng lượng vẫn còn những tồn tại, hạn chế, cần nhanh chóng khắc phục. Chính vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định giám sát chuyên đề về vấn đề này và thành lập Đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021”.

Trong lĩnh vực năng lượng, ngành Điện là ngành hạ tầng quan trọng, phải đi trước một bước để phục vụ yêu cầu phát triển toàn diện kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Chính sách giá điện, thị trường điện ở nước ta là những vấn đề cốt lõi đối với sự phát triển ngành Điện, có mối quan hệ mật thiết với thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, tác động trực tiếp đến kinh doanh sản xuất của doanh nghiệp và đời sống người dân, ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư, tiến trình thực hiện mục tiêu phát triển bền vững, cam kết quốc tế về ứng phó với biến đổi khí hậu.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Quốc hội, những ý kiến phát biểu, thảo luận, chia sẻ của các vị đại biểu tại hội thảo là nguồn thông tin, tư liệu quý giá đối với Đoàn giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội trong việc tiến hành giám sát chuyên đề và trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo luật định; giúp Đoàn giám sát có thêm cơ sở để trình với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, vừa giúp giải quyết, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc trước mắt, đồng thời tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách về phát triển năng lượng để hướng tới mục tiêu dài hạn hơn, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững nước ta.

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, lãnh đạo các doanh nghiệp đã tập trung trao đổi, thảo luận, phân tích về nhiều vấn đề còn tồn tại trong chính sách và thực thi, cần thiết phải có sự điều chỉnh phù hợp trong thời gian tới để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. 

“

Điện là đầu vào quan trọng của nền kinh tế. Tái cơ cấu quản trị ngành Điện để giảm chi phí tối ưu không chỉ là nhiệm vụ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam mà của tất cả các đơn vị tham gia sản xuất, kinh doanh điện, kể cả doanh nghiệp tư nhân.

Ông Đặng Hoàng An - Thứ trưởng Bộ Công thương

Cần cách làm mới, giải pháp đột phá

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến thẳng thắn của các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học, các doanh nghiệp. Đồng thời nhấn mạnh: “Qua ý kiến tại hội thảo cũng như ý kiến của cử tri và các báo cáo kinh tế - xã hội của Chính phủ cho thấy, chính sách giá điện của Việt Nam thời gian qua đã góp phần vào ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên chính sách giá điện, thị trường điện còn nhiều bất cập, hạn chế”.

Có ý kiến cho rằng, cơ cấu phát điện, điều chỉnh giá điện chưa bù đắp được chi phí đầu vào và đảm bảo lợi nhuận hợp lý; công thức tính toán, xác định biến động của các thông số đầu vào cơ bản lên giá điện chưa được hoàn thiện; cơ cấu biểu giá bán lẻ chưa phù hợp, chưa có lộ trình cụ thể để áp dụng giá điện hai thành phần,… Việc hình thành thị trường điện triển khai chậm, nhiều vướng mắc; chính sách giá năng lượng sơ cấp còn một số bất cập; cơ chế giá bán lẻ điện hiện nay chưa đồng bộ với thực tế phát triển thị trường điện...

Theo Phó chủ tịch Quốc hội, những vấn đề này ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành Điện, ngành năng lượng và sự phát triển ổn định, bền vững của đất nước. Thực tiễn này đặt ra nhiều thách thức và đòi hỏi phải có những nỗ lực, cố gắng vượt bậc, có cách làm mới, giải pháp đột phá để tháo gỡ vướng mắc, vượt qua khó khăn, bảo đảm mục tiêu cung cấp đủ điện cho nền kinh tế, cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân với giá cả hợp lý trong một thị trường lành mạnh, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Thường trực Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường tiếp tục phối hợp cùng Hiệp cùng Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, các chuyên gia, nhà khoa học khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các đại biểu tại hội thảo để xây dựng Báo cáo tổng thuật, hoàn thiện dự thảo báo cáo của Đoàn giám sát, trong đó đặc biệt quan tâm những đề xuất thật sự thực chất, hiệu quả, “đúng” và “trúng”, giải quyết, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc đối với chính sách giá điện, thị trường điện Việt Nam trước mắt cũng như lâu dài.