Cần chính sách mạnh để nguồn nhân lực đi lao động nước ngoài có trình độ cao hơn
Thảo luận tại phiên họp, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho rằng, dự thảo Luật cần toát lên được kỳ vọng tạo ra được thị trường lao động cạnh tranh lành mạnh, tăng cường công tác quản lý nhà nước và lao động đi làm việc ở nước ngoài phải có kỹ năng. “Ra nước ngoài, tôi thấy dân mình lao động rất khổ, như ở Trung Đông chẳng hạn, nắng như thế mà phải lao động ngoài đường rất cực, hay ở Malaysia, phải trèo lên hái dừa rất khổ”, ông Phúc nêu thực tế.
Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc phát biểu tại cuộc họp |
Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu băn khoăn về chính sách của Nhà nước với người lao động theo hợp đồng. Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu cho rằng, ở phiên họp trước, UBTVQH đưa ra tư duy mang tính chất chiến lược, rằng khi đất nước phát triển thì lực lượng lao động cũng phải nâng lên một tầm nào, không phải như cách đây 10 đến 15 năm, thiếu việc làm, bôn ba đi tìm việc. Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu cho rằng “cần có chính sách đủ mạnh, đủ đúng để nguồn nhân lực đi lao động nước ngoài có trình độ cao hơn”.
Cùng trao đổi về việc này, ông Phan Thanh Bình – Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cũng đặt vấn đề, để có lực lượng đi lao động trình độ cao hơn thì chính sách thế nào cũng cần phải tính kỹ để thể hiện trong luật. Với lực lượng khá đông học sinh, sinh viên đang học ở nước ngoài, nên chăng cần thu hút họ vào diện lao động theo hợp đồng. Rồi vấn đề chính sách sử dụng những người sau khi lao động ở nước ngoài trở về cũng cần tính toán kỹ.
Ông Phan Thanh Bình – Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội phát biểu |
Cân nhắc việc giao cho Trung tâm dịch vụ việc làm đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài
Một nội dung khác nhận được nhiều sự quan tâm được Chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề xã hội Nguyễn Thuý Anh nêu lên đó là: Một số ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc kỹ hơn về đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, đơn vị sự nghiệp thuộc cơ quan chuyên môn ở các tỉnh, thành thực hiện việc đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài để thực hiện điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế. Các địa phương đã thực hiện điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế có liên quan đến đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài được Ủy ban khảo sát, lấy ý kiến thì đều giao cho Trung tâm dịch vụ việc làm thuộc ngành lao động - thương binh và xã hội thực hiện.
Chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề xã hội Nguyễn Thuý Anh phát biểu |
"Vì vậy, đa số Thường trực Ủy ban thống nhất tiếp thu theo hướng quy định đơn vị sự nghiệp đó là Trung tâm dịch vụ việc làm do Chủ tịch UBND cấp tỉnh thành lập; đồng thời, sửa đổi Điều 38 của Luật Việc làm để bổ sung nhiệm vụ này cho Trung tâm dịch vụ việc làm, không phát sinh thêm tổ chức, bộ máy” – bà Nguyễn Thuý Anh thông tin. Tuy nhiên, vẫn còn ý kiến đề nghị cân nhắc thêm việc giao cho Trung tâm dịch vụ việc làm đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Giải trình về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Lao động thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung cho biết: Về bản chất Trung tâm dịch vụ việc làm không phải cơ quan đơn vị sự nghiệp công lập. Thực ra đây là đơn vị sự nghiệp do UBND Chủ tịch UBND tỉnh trực tiếp thành lập, do UBND tỉnh quản lý trực tiếp, hoặc giao cho Sở Lao động thương binh xã hội quản lý trực tiếp theo Luật Việc làm. Về bản chất trung tâm này chỉ giúp cho UBND tỉnh và Chủ tịch tỉnh thực hiện chức năng quản lý, đưa người đi lao động và theo dõi vấn đề này. Còn toàn bộ ngân sách hoạt động của trung tâm này do UBND tỉnh cấp. Và Trung tâm dịch vụ việc làm không thu kinh phí của người lao động. Đây là cái khác so với các doanh nghiệp, không có tiền môi giới, tiền thu của người lao động. Những chi phí đó đều do UBND tỉnh cấp do đó nếu không giao cho trung tâm này, có nghĩa buộc phải trở lại doanh nghiệp và doanh nghiệp sẽ thu tiền của người lao động.
Bộ trưởng Bộ Lao động thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung phát biểu |
Do đó, theo Bộ trưởng Bộ Lao động thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung nếu không giao cho 1 đơn vị thì Chủ tịch tỉnh sẽ không biết làm cách nào? và loại hình này thực tiễn đang diễn ra. Do đó nếu chọn phương án này cũng không phát sinh thêm bộ máy mới, mà chủ yếu giao thêm nhiệm vụ cho người ta, hình thức chính là “đặt hàng” với các Trung tâm dịch vụ việc làm.
Tuy nhiên, theo Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, lập luận của Bộ trưởng Đào Ngọc Dung chưa thỏa đáng vì về mặt chuyên môn, Sở LĐTB&XH quản lý chứ không phải không giao cho Trung tâm thì Chủ tịch UBND tỉnh không biết giao cho ai. Hơn nữa, để đưa người lao động đi thì cũng phải đào tạo, thu phí chứ không phải không.
Toàn cảnh phiên họp |
Chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh nói thêm, các Trung tâm dịch vụ việc làm tồn tại do Chủ tịch UBND cấp tỉnh thành lập, được thực hiện đưa người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo dạng hợp đồng, không phải mang tính cạnh tranh mà để thực hiện các thỏa thuận theo điều ước quốc tế đã cam kết.