Rác ở khắp mọi nơi
Lâu nay, trên địa bàn huyện Cẩm Giàng (Hải Dương) các bãi rác thải sinh hoạt, bãi rác tự phát vất bừa bãi: ven quốc lộ, chợ, kênh mương… đang trở thành “vấn nạn” gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, mất mỹ quan đô thị.
Như tại xã Cẩm Phúc, bãi rác từ lâu đã quá tải, chất cao gần 3 m. Vào những ngày nắng, mùi hôi thối bốc lên rất khó chịu. Còn những ngày mưa, nước bẩn ngấm trong rác lênh láng khắp nơi. Được biết, xã Cẩm Phúc có 7 thôn thì cả 7 thôn đều có khu vực chôn lấp rác thải sinh hoạt, với diện tích khoảng 720m2/thôn. Nhưng do mật độ dân cư đông, cộng thêm số công nhân các nơi về thuê trọ, nên mỗi ngày ở đây xả ra khoảng 10 tấn rác, khiến các bãi chôn rác đều quá tải, gây ô nhiễm nghiêm trọng môi trường xung quanh.
Dọc Quốc lộ 5, từ thị trấn Lai Cách, đến các xã: Tân Trường, Cẩm Điền, Cẩm Phúc, đều có bãi rác thải sinh hoạt tự phát ven quốc lộ, bốc mùi hôi thối khó chịu. Rác thải đủ loại: Vô cơ, hữu cơ, rác thải xây dựng, công nghiệp… tồn tại nhiều năm qua như một “vấn nạn”. Nhiều bác rác ngày một ùn lên chất lại thành từng đống cao, bên cạnh biển “cấm đổ rác”. Thậm chí, có bãi rác “ngang nhiên” được tập kết ngay trước trụ sở của UBND xã và Nghĩa trang liệt sỹ nơi mọi người đến kính cẩn, nghiêng mình. Bãi rác hàng ngày thải nước đen ngòm, bốc mùi xú uế… khi qua đây, ai cũng phải bịt mũi, đi cho thật nhanh… hiện bức xúc nhất vẫn là bãi rác thải “tự phát” trên địa phận xã Tân Trường. Bãi rác “mọc lên” ngay cạnh khu Công nghiệp và cầu Ghẽ. Rác đổ tràn xuống sông Tràng Kỹ, nước thải từ bãi rác chảy ra gây ô nhiễm trầm trọng. Theo quan sát của chúng tôi thì rác ở đây đủ loại, đa số là rác từ các hộ buôn bán ở chợ Ghẽ vất ra.
Bà Nguyễn Thị Toan, người dân xã Cẩm Điền, bức xúc nói: “Chúng tôi là người dân sống gần đống rác nên hứng chịu cảnh này thật khổ cực, nhà luôn phải đóng cửa tránh mùi hôi thối. Những hộ gia đình sống chung quanh, đã làm đủ mọi cách, như: Hàng ngày cắt cử người ra trông, cắm biển, kiến nghị chính quyền cơ sở… nhưng đều bất lực. Trông coi ban ngày thì ban đêm mọi người ra đổ trộm. Rác thải đổ ra ngày một nhiều, trong khi đó lại không có người thu gom và bãi chôn lấp.”
Không những vậy ở hệ thống kênh mương nhiều xã của huyện Cẩm Giàng, rác thải cũng ngập ngụa, ở đây chủ yếu là rác sinh hoạt, bao bì thuốc bảo vệ thực vật, đủ các loại rác của người dân vất xuống. Nhiều nơi như ở xã Cẩm Văn rác làm tắc nghẽn cả dòng chảy, nước có màu đen như luyn, thối khẳm… Theo phản ánh của người dân, việc các kênh mương bị ô nhiễm đang gây thiệt hại không nhỏ đến sản lượng các loại cây trồng, rau màu.
Loay hoay chưa tìm được giải pháp
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, nguyên nhân khiến cho rác thải đang “lấn chiếm” hành lang Quốc lộ 5 có nguyên nhân “bất khả kháng” như: Thị trấn Lai Cách và 2 xã Cẩm Điền, Tân Trường khó khăn, vướng mắc trong thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt. Một số khu dân cư ở thị trấn Lai Cách vẫn chưa bố trí được khu chôn lấp rác thải hoặc có bãi chôn lấp đã đầy, nhưng chưa tìm được địa điểm mới. Năm 2014, thị trấn đã được đầu tư một bãi chôn lấp rác tập trung, nhưng chỉ hoạt động được một thời gian và phải đóng cửa do người dân phản đối. Chính quyền dự định đầu tư lò đốt rác nhưng nhiều người dân phản đối vì lò đốt rác quy hoạch gần khu dân cư. Hiện nay, thị trấn Lai Cách đã quy hoạch bãi chôn lấp rác tập trung có diện tích 2 ha nhưng chưa có kinh phí đầu tư.
Tại xã Tân Trường còn 2 thôn chưa có bãi chôn lấp rác đúng quy hoạch. Xã đã nhiều lần đề nghị huyện Cẩm Giàng tháo gỡ khó khăn, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. Không thành lập được tổ thu gom, bố trí bãi chôn lấp rác cùng với ý thức kém của một bộ phận người dân, doanh nghiệp khiến hành lang quốc lộ 5 đang trở thành nơi chứa rác. Chính quyền địa phương bất lực, chưa có giải pháp nào hữu hiệu xóa bỏ được tình trạng này. Hạn chế rác thải đổ ra quốc lộ 5, xã Tân Trường thường xuyên tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh để nâng cao ý thức người dân, bố trí lực lượng nhắc nhở người dân đổ trộm rác. Chính quyền huy động tổ chức đoàn thể, ban, ngành thôn, xã nhiều lần thu gom rác để đổ ở bãi rác tập trung, nhưng chỉ thời gian ngắn rác ven Quốc lộ 5 lại ùn lên.
Tình trạng rác thải sinh hoạt huyện Cẩm Giàng đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, bởi việc xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn huyện chủ yếu vẫn theo phương thức chôn lấp tại chỗ. Việc này có nhiều hạn chế và tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Rác thải tràn lan ở nhiều nơi, nguyên nhân do quỹ đất hạn hẹp, không thể mở rộng diện tích các bãi chôn lấp rác thải trong khi mật độ dân cư ngày càng đông, lượng rác thải sinh hoạt ngày càng nhiều gây ra tình trạng quá tải. Do vậy nên xảy ra tình trạng người dân đã vất rác bừa bãi ra ven quốc lộ, gầm cầu, kênh mương…
Theo con số thống kê của Phòng Tài nguyên & Môi trường, huyện Cẩm Giàng, hiện trên địa bàn huyện hiện có 83 điểm chôn lấp rác thải sinh hoạt, 131/132 thôn có tổ thu gom rác thải. Nhưng số lượng rác thải quá lớn khiến việc xử lý rác gặp nhiều khó khăn nên dẫn đến tình trạng, người dân vất rác bừa bãi… Đa số các địa phương đều sử dụng phương pháp chôn rác truyền thống nên việc ô nhiễm là khó tránh khỏi.
Để tình trạng rác thải không tràn lan như hiện nay, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân và mỹ quan đô thị, huyện Cẩm Giàng cần đặc biệt quan tâm có giải pháp chiến lược. Không để chính quyền cơ sở, người dân một số xã mãi “loay hoay” tìm nơi đổ và xử lý rác như hiện nay.
