Đầu năm 2019, Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát
Về triển khai kế hoạch năm 2019 và tình hình KT-XH những tháng đầu năm, báo cáo của Chính phủ nên rõ: Bước vào năm 2019, tình hình quốc tế, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp; kinh tế thế giới dự báo tăng trưởng chậm lại; bảo hộ thương mại và rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng; giá dầu thô biến động mạnh và có xu hướng tăng.
Xác định năm 2019 là năm bứt phá để hoàn thành kế hoạch 5 năm 2016 - 2020 và kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chính phủ đã xác định phương châm "kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, bứt phá, hiệu quả"; chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể; có kịch bản tăng trưởng, phương án điều hành hàng tháng, hàng quý theo ngành, lĩnh vực; thường xuyên kiểm điểm, đánh giá tình hình, kết quả thực hiện.
Chính phủ đã tập trung rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật để tháo gỡ rào cản, khó khăn, vướng mắc, nhất là về đầu tư, thương mại, thuế, phí, lao động, đất đai, tài nguyên... Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tập trung đơn giản hóa, cắt giảm điều kiện kinh doanh, kiểm tra chuyên ngành, giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Tổ chức các hội nghị toàn quốc về: hội nhập quốc tế, thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu, chế biến nông sản, phát triển vùng kinh tế trọng điểm, du lịch, kinh tế tư nhân, doanh nghiệp công nghệ, đổi mới sáng tạo..., đưa ra những cơ chế, chính sách, giải pháp có tính đột phá, thúc đẩy những ngành, lĩnh vực có tiềm năng, lợi thế, tạo động lực cho phát triển.
Nhiều địa phương đã chủ động tổ chức các diễn đàn, chương trình xúc tiến thương mại, đầu tư, du lịch… với sự tham gia của đông đảo các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong nước, ngoài nước để phát huy tiềm năng, thế mạnh, thu hút các nguồn lực phục vụ mục tiêu phát triển KTXH của địa phương, của vùng và cả nước. Các chủ trương của Đảng và Nghị quyết của Quốc hội được thể chế hóa và triển khai sâu rộng vào thực tiễn ngay từ những ngày đầu quý I/2019.
Về kết quả đạt được những tháng đầu năm 2019: Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 4 tháng tăng 2,71%, thấp nhất trong 3 năm qua . Mặt bằng lãi suất ổn định, giảm 0,5% cho các lĩnh vực ưu tiên ; nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế, tính thanh khoản và an toàn hệ thống được bảo đảm; đấu tranh quyết liệt với hoạt động tín dụng đen . Tỷ giá, thị trường ngoại hối ổn định; dự trữ ngoại hối nhà nước đạt kỷ lục.
Tăng trưởng kinh tế (GDP) quý I đạt 6,79% . Khu vực nông nghiệp tăng 2,68%, trong đó ngành thủy sản tăng 5,1%, cao nhất so với cùng kỳ 9 năm gần đây . Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,63%; ngành chế biến, chế tạo tăng 12,35% . Khu vực dịch vụ tăng 6,5%; tổng cầu của nền kinh tế tiếp tục tăng mạnh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 4 tháng tăng 11,9%, cao nhất so với cùng kỳ 5 năm qua; Xuất khẩu 4 tháng đạt 78,8 tỷ USD, tăng 5,8% (trong đó xuất khẩu của khu vực trong nước tăng 10,5%, khu vực FDI tăng 4%); xuất siêu 711 triệu USD. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội quý I tăng 8,8%...
Tổng thu NSNN 4 tháng tăng 13,9%, đạt 36,7% dự toán năm; Tiếp tục đẩy mạnh các trọng tâm cơ cấu lại nền kinh tế và các ngành, lĩnh vực. Tập trung cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu; năng lực tài chính, quản trị điều hành, quản lý rủi ro của các tổ chức tín dụng được nâng lên. Rà soát, xây dựng phương án phân bổ, sử dụng nguồn vốn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn, ưu tiên cho các dự án quan trọng, cấp bách, sớm hoàn thành đưa vào sử dụng. Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh công tác chuẩn bị, triển khai thực hiện các công trình, dự án trọng điểm . Chỉ đạo tập trung triển khai thực hiện cơ cấu lại, cổ phần hóa, thoái vốn và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của DNNN theo đề án đã được phê duyệt…
Về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, báo cáo của Chính phủ nêu rõ: Trong các tháng đầu năm 2019, Chính phủ tiếp tục rà soát, xử lý các dự án chậm đưa đất vào sử dụng, để lãng phí đất đai. Quản lý chặt chẽ nguồn thu từ đất đai, khoáng sản, tài nguyên nước . Hoàn thiện các quy định, chấn chỉnh công tác quản lý khai thác cát sỏi lòng sông; xử lý nghiêm các vi phạm. Quan tâm bảo vệ, phát triển rừng, sử dụng bền vững nguồn nước.
Đầu năm 2019 đã không để xảy ra sự cố đáng tiếc về môi trường; kiên quyết không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng. Chú trọng ngăn ngừa nhập khẩu công nghệ lạc hậu, ngành nghề ô nhiễm, rác thải, phế liệu. Tăng cường thanh tra các khu, cụm công nghiệp, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, làng nghề có nguồn thải lớn trên lưu vực sông ; xử lý nghiêm các hành vi xả nước thải không đạt quy chuẩn. Vận động người dân, doanh nghiệp giảm sử dụng đồ nhựa dùng một lần.
Chính phủ cũng đã đẩy mạnh triển khai thực hiện Nghị quyết 120 về phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, chuẩn bị tổ chức Hội nghị đánh giá 2 năm thực hiện Nghị quyết...
Báo cáo của Chính phủ cũng nêu rõ các mặt hoạt động như: Xây dựng thể chế, cải cách hành chính, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, lãng phí; Ban hành và quán triệt kế hoạch triển khai và quy định chi tiết thi hành pháp luật về quốc phòng, an ninh; Tổ chức tốt chương trình hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước...
Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo cũng nêu một số tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức trong đó có những vấn đề cần giải quyết trong trung, dài hạn mà Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại các kỳ họp trước; đồng thời tiếp tục đối mặt với các khó khăn, thách thức cần khắc phục để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội 6 tháng cuối năm 2019 và thời gian tới.
Kiên định mục tiêu củng cố nền tảng vĩ mô, quản lý tốt tài nguyên, tăng cường bảo vệ môi trường
Về nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Báo cáo nêu rõ: Trong thời gian tới, tình hình kinh tế thế giới, khu vực dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; rủi ro và bất ổn gia tăng, nhất là xung đột thương mại, điều chỉnh chính sách giữa các nước lớn và những biến động trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế; cạnh tranh ngày càng gay gắt trên nhiều mặt.
Nhiệm vụ đặt ra từ nay đến cuối năm 2019 và trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ là rất nặng nề. Phát huy những kết quả đạt được, Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành không chủ quan trong chỉ đạo điều hành; tập trung mọi nỗ lực để vượt qua khó khăn, thách thức; kiên định các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch đề ra; tập trung triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp theo các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Chính phủ huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phát huy hơn nữa tiềm năng, sức mạnh của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2019, góp phần hoàn thành kế hoạch 5 năm 2016 - 2020.
Theo đó, những nhiệm vụ chính đó là: Kiên định mục tiêu củng cố nền tảng vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng; Thực hiện quyết liệt cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; Chú trọng phát triển văn hóa, xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; Đẩy mạnh cải cách hành chính, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường phòng, chống tham nhũng, lãng phí; Tăng cường quốc phòng, an ninh; nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế…
Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình cũng nêu rõ cần tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Cụ thể, tiếp tục rà soát, hoàn thiện và thực hiện nghiêm các cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan về tài nguyên, môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu. Quản lý chặt chẽ việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; chấn chỉnh tình trạng sử dụng lãng phí đất đai, nhất là ở các đô thị, khu công nghiệp.
Rà soát, chuyển đổi linh hoạt cơ cấu cây trồng trên đất lúa, bảo đảm hiệu quả, bền vững. Thực hiện nghiêm việc giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá, đấu thầu. Tăng cường quản lý, nâng cao hiệu quả sử dụng đất ở các công ty nông, lâm nghiệp.
Chú trọng phòng chống cháy rừng, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp phá rừng, sử dụng hóa chất độc hại; khôi phục hệ thống rừng phòng hộ, ngập mặn ven biển; quản lý chặt chẽ khai thác khoáng sản, đá, cát, sỏi...; tăng cường chế tài xử lý vi phạm. Điều phối, giám sát, giải quyết tốt các vấn đề quốc tế, liên vùng, liên ngành trong quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên nước. Thực hiện hiệu quả Nghị quyết Trung ương về phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.
Chính phủ sẽ tiếp tục kiên quyết xử lý các cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng; kiểm soát chặt chẽ nguồn xả thải, có biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm ở nông thôn, lưu vực sông, khu công nghiệp, làng nghề và trên các đảo; kiểm soát nguy cơ gia tăng ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn; giảm thiểu rác thải nhựa, khuyến khích sử dụng sản phẩm bằng vật liệu thân thiện môi trường thay thế sản phẩm nhựa, ni-lông sử dụng một lần; nhân rộng mô hình xử lý rác thải hiệu quả, bền vững.
Trong thời gian tới sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng dự báo thời tiết, cảnh báo thiên tai. Chủ động phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai và đẩy mạnh thực hiện các chương trình, dự án thích ứng biến đổi khí hậu; kịp thời ứng phó, khắc phục hiệu quả các sự cố, thiên tai. Quyết liệt thực hiện Nghị quyết 120 về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng biến đổi khí hậu; khắc phục, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển, nhất là khu vực đông dân cư, công trình cơ sở hạ tầng…
Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ chủ động đẩy mạnh thông tin và truyền thông; tăng cường công tác phối hợp giữa Chính phủ với các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể; Triển khai nghiêm túc, hiệu quả Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc. Các cơ quan thông tấn báo chí đưa tin trung thực, khách quan, góp phần tạo đồng thuận, niềm tin xã hội. Thực hiện nghiêm quy chế phát ngôn, tăng cường kỷ luật báo chí. Các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị chủ động cung cấp thông tin, nhất là tình hình KTXH, các cơ chế, chính sách mới và các vấn đề dư luận quan tâm; kịp thời đấu tranh phản bác các thông tin xuyên tạc, sai sự thật, chống phá Đảng, Nhà nước; xử lý nghiêm các đối tượng lợi dụng mạng xã hội tuyên truyền, kích động chống phá chế độ. Có biện pháp ngăn chặn, xử lý hiệu quả hơn thông tin xấu độc, phản cảm trên mạng internet, mạng xã hội…
Theo Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, trong những tháng đầu năm 2019, tuy còn gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, tình hình KTXH tiếp tục chuyển biến tích cực. Phát huy kết quả đạt được, với khát vọng bứt phá, vươn lên và niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết nhất trí, chung sức, đồng lòng; nỗ lực đổi mới, sáng tạo; vượt qua khó khăn, thách thức; quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2019 đề ra.
“Chính phủ trân trọng đề nghị Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và đồng chí, đồng bào, cử tri cả nước tăng cường giám sát, phối hợp hành động, đồng hành cùng Chính phủ, nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực phấn đấu, tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trên các lĩnh vực, góp phần thực hiện thành công Kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2016 - 2020, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn tiếp theo” - Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nói.
