Bình Định: Xe "quá khổ, quá tải" chở khoáng sản lộng hành

(TN&MT) - Thời gian qua, ở tỉnh Bình Định đã có nhiều đợt ra quân để xử lý tình trạng xe “quá khổ, quá tải”; song hiện tượng này chưa có dấu hiệu thuyên giảm, khiến dư luận ở địa phương bất bình. 

Trực tiếp xem hình ảnh xe “có ngọn” do PV cung cấp, Trung tá Ngô Đức Hoài, khẳng định xe 77C - 058.41 chở đá quá tải. Trong ảnh: Sau khi lấy đá từ mỏ đá Phù Cát, xe này chạy qua QL 19 rồi tập kết hàng về CCN Cát Nhơn.

Nhận diện xe “quá khổ, quá tải”

Theo ghi nhận, xe cơi nới thành thùng, chở đất, đá, cát có “ngọn” diễn ra thường xuyên trên các tuyến quốc lộ (QL) 1, 19, 19B và 19C. Tại mỏ đá Phù Cát (Xí nghiệp 380, Công ty CP Phú Tài, đóng xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát). Sau nhiều ngày “mục sở thị”, PV thấy, mỏ đá này là nơi xuất phát hàng loạt xe chở đá nguyên khối. Điều dễ dàng nhận ra là hầu hết những chiếc xe tải hoặc xe đầu kéo vận chuyển đá rất “khủng”. Sau khi “ăn hàng” các xe này di chuyển theo 2 hướng. Một là chạy về QL 19B rồi rẽ vào CCN Cát Nhơn; hai là chạy qua QL 19B lên ngã tư Gò Găng rẽ về QL 1.

Sáng 22-2, có mặt tại mỏ đá Phù Cát, PV ghi nhận hoạt động vận chuyển đá nguyên khối ở đây diễn ra nhộn nhịp. Các máy xúc, cần cẩu gần như hoạt động hết công suất, từng đoàn xe tải, xe đầu kéo luân phiên nhau ra, vào nhận hàng. 10 giờ sáng cùng ngày, 2 xe tải (xe 4 trục) BKS 77C - 083.87 và 77C - 058.41 chất đầy thùng đá nguyên khối “khủng” nối đuôi nhau chạy ra đoạn đường công vụ nối với QL 19B. Vừa tiến ra QL này, tài xế đánh lái phóng như bay về tập kết tại CCN Cát Nhơn. 45 phút sau, xe đầu kéo BKS 77L - 0084 kéo rơ-móc 77R - 004.53 và 77C - 081.43 kéo rơ-móc 77R - 007.48 chất đá khối ngập rơ-móc tiến ra QL 19B, rẽ về QL 1 trực chỉ về đèo Cù Mông (TP Quy Nhơn). Tất cả các tảng đá khối chở trên các xe này đều rất lớn, nhưng khi vận chuyển chỉ lót một khúc gỗ dưới mặt rơ-móc. Lái xe không buộc dây cố định hay có biện pháp đảm bảo an toàn nào trong lúc lưu thông. Mỗi khi qua các khúc cua gấp, hoặc qua đoạn đường mấp mô, các khối đá lắc lư như muốn lật xuống đường.

Xe đầu kéo BKS 77L - 0084 kéo rơ-móc 77R - 004.53 chở nhiều tảng đá lớn, nhưng không chằng buộc, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Trưa cùng ngày, trên QL 19B, PV thấy nhiều xe chở vật liệu có “ngọn” cũng tranh thủ hoạt động rầm rộ. Như, xe đầu kéo BKS 81C - 001.25 kéo rơ-móc 81R - 005.25 và xe tải BKS 81C - 081.17 cơi thùng, chở cát có “ngọn” ung dung lưu thông trên QL 19B tỏa về các bãi tập kết. Đáng nói là trong suốt buổi sáng theo dõi đoàn xe chở đá, cát này chạy qua các tuyến QL, nhưng PV không thấy bóng dáng của lực lượng TTKS nào. Mặc dù, nhìn các xe chở vật liệu này bằng mắt thường cũng có thể đánh dấu hỏi về tải trọng.

Tương tự, tuyến QL 19 - đoạn từ thị trấn Phú Phong (huyện Tây Sơn) đi về ngã tư cầu Bà Di (xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước), các dòng “hổ vồ” chở cát “siêu trọng” hoạt động huyên náo không kém. Sau một thời gian “nằm vùng”, PV thấy nhiều lượt xe ben chở cát “có ngọn”, vô tư cơi nới thành thùng, chở vật liệu rơi vãi và chạy nhanh trên QL 19 gây mất an toàn giao thông. Hiện con đường này trở nên nhếch nhác với mặt đường bám dính đầy bụi bặm. Mỗi khi xe qua lại bụi bay mù mịt, phủ lấy người đi đường.

“Người ta làm kinh tế mà không nghĩ đến người dân chúng tôi, xe chạy suốt ngày, bụi mù mịt. Xe chở đúng tải, không chạy nhanh lấy đâu ra đất, cát vương vãi xuống đường. Đằng này, họ ngang nhiên chở “quá ngọn”, nhìn cũng biết quá tải”, chị Nguyễn Thị Hoa, ở xã Bình Nghi (huyện Tây Sơn), than phiền.

Dễ dàng nhận thấy, xe “quá khổ, quá tải” hoạt động ngày đêm trên các tuyến QL trong tỉnh đã làm mặt đường nhiều nơi bị hư hỏng. Như QL 1, nhiều đoạn qua các huyện Tuy Phước hay TX An Nhơn, mặt đường hằn vết bánh xe, sống trâu xuất hiện. Ngoài ra, tuyến đường vành đai QL 19B dẫn về QL 1, sau thời gian bị những chiếc “siêu hổ vồ” tàn phá đến bong tróc cả lớp nhựa đường, “ổ gà” nằm lởm chởm nhiều nơi. Và vì thế, việc lưu thông của xe 4 chỗ, phương tiện thô sơ và xe máy gặp không ít nguy hiểm.

Cam kết nhưng vẫn vi phạm

Theo trung tá Ngô Đức Hoài, Phó Trưởng phòng CSGT đường bộ - đường sắt, Công an tỉnh Bình Định, thông tin báo chí phản ánh, lực lượng TTKS đều nắm bắt. Phòng đang thực hiện bố trí lực lượng tuần tra từ 8 giờ sáng đến 12 giờ đêm trên các tuyến QL. Tuy nhiên việc phải phân chia nhiều tổ TTKS trên nhiều tuyến đường, nên công tác kiểm tra kiểm soát không thể triển khai khép kín 24/24. Lợi dụng điều này, cánh tài xế thường cho xe chạy ngoài giờ hành chính để vi phạm.

“Tất cả xe chở “quá tải”, cơi nơi thành thùng,… khi phát hiện đều xử lý rất nặng và không có vùng cấm. Song cái khó lúc này, xe vi phạm khi phát hiện bị lập biên bản xử lý, nhưng rồi vẫn phải cho đi. Bởi, việc hạ tải không thực hiện được trong tình thế lực lượng mỏng; trang thiết bị, bến bãi chưa có”, trung tá Hoài nói:

Trao đổi về việc các xe chở đá ở mỏ đá Phù Cát (Xí nghiệp 380, Công ty CP Phú Tài, đóng xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát) thường chở “quá tải”, song chưa được xử lý dứt điểm, trung tá Ngô Hoài Bảo, Đội trưởng Đội tuần tra Phòng CSGT đường bộ - đường sắt, Công an tỉnh Bình Định, quả quyết: “Qua theo dõi, xe chở đá quá tải ở đây ít diễn ra, chủ yếu là vi lỗi chở không chằng buộc. Những trường hợp vi phạm đều bị xử lý rất nặng”.

Theo đó, từ ngày 13-1 đến 21-2-2017, qua công tác TTKS trên QL 19B, lực lượng CSGT đã kiểm tra, lập biên bản 29 xe vi phạm, phạt tiền hơn 30 triệu đồng. Các lỗi vi phạm chủ yếu là xe cơi nới thành thùng; xe chở đất, cát rơi vãi; xe chở quá chiều cao. Trong thời gian này trên QL 19, lực lượng CSGT đã xử lý 53 trường hợp vi phạm, phạt tiền hơn 166 triệu đồng. Đáng nói các trường hợp vi phạm đều bị lập biên bản, lái xe cũng ký cam kết không vi phạm; nhưng sau đó, lái xe tiếp tục vi phạm.

Xe BKS 77C-131.57 chở cát rơi vãi nước xuống mặt đường QL 19 (ảnh chụp xe lưu thông qua xã Nhơn Tân, TX An Nhơn).

Liên quan về vấn đề này, ông Trần Văn Ơi, Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT Bình Định, cho biết thêm: Đến nay, thanh tra Sở GTVT đã tuyên truyền và yêu cầu hơn 100 chủ mỏ, doanh nghiệp vận tải trên địa bàn tỉnh ký cam kết không bốc xếp và chở hàng quá tải trọng. Bên cạnh các chủ mỏ và đơn vị vận tải chấp hành nghiêm cam kết, thì vẫn còn có đơn vị vi phạm. Để xử lý tình trạng này, đầu năm 2017 đến nay, Đoàn kiểm tra liên ngành đã kiểm tra, xử phạt 26 trường hợp vi phạm, xử phạt 180 triệu đồng đối với các hành vi vi phạm chở đất, cát, vật liệu xây dựng rơi vãi, chở hàng quá tải trọng cho phép. Ngoài ra, Chi cục Quản lý đường bộ III.2 (Cục Quản lý đường bộ III), kiểm tra, lập biên bản xử phạt 8 trường hợp, phạt tiền 11,6 triệu đồng.

QL 19 nhiều nơi xuất hiện hư hỏng do xe quá tải tàn phá.

Mới xử lý phần “ngọn”

Tuy việc xử lý xe “quá tải, quá khổ” được thực hiện khá quyết liệt, song theo trung tá Ngô Đức Hoài, công tác này mới giải quyết được “phần ngọn”. Trung tá Hoài kiến nghị UBND tỉnh Bình Định thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành, giao Sở TN-MT chủ trì, các lực lượng tham gia gồm: Sở GTVT, Công an tỉnh và UBND huyện Tây Sơn, Phù Cát, TX An Nhơn,… cùng tham gia kiểm tra việc chấp hành các quy định về khai thác mỏ vật liệu xây dựng (mỏ cát, đất, đá) trên địa bàn; đề xuất UBND tỉnh các biện pháp xử lý vi phạm nếu có.

Trung tá Hoài nêu rõ quan điểm: “Ngoài việc tuần tra kiểm soát, xử lý của lực lượng CSGT hay Thanh tra giao thông. Tôi nghĩ đơn vị tham mưu cho UBND tỉnh cấp phép các mỏ vật liệu xây dựng là Sở TN-MT cũng phải có trách nhiệm. Trong hồ sơ cấp phép cần có những điều, khoản quy định việc tuân thủ, chấp hành nghiêm ngặt các yêu cầu trong khai thác lẫn quá trình vận chuyển khối lượng vật liệu. Trường hợp xe chở quá tải hoặc chở rơi vãi bị lực lượng chức năng phát hiện, xử lý, nhưng vẫn vi phạm thì cần xem xét trách nhiệm đối với đơn vị được cấp phép khai thác; trong đó kể cả rút giấy phép khai thác. Có thế mới hy vọng dẹp được tận gốc xe “quá tải, quá khổ”.

Đề cập thêm về quá trình xử lý, ông Tiết Đinh Quang, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đường bộ III.2 (Cục Quản lý đường bộ III), bày tỏ: “Việc TTKS theo lịch cố định không mang lại hiệu quả nữa. Bởi, mỗi khi lực lượng chi cục tổ chức kiểm tra thì rất ít xe “quá tải, quá khổ” hoạt động. Tôi nghĩ chắc có người theo dõi hoặc kế hoạch kiểm tra bị rò rỉ. Tôi nghĩ việc TTKS, nên triển khai theo hướng mở - kiểm tra đột xuất. Thời gian tới Chi cục sẽ áp dụng phương án này”.

Bài & ảnh: Hoàng Nguyên