Tại Biên bản làm việc vào ngày 14/4/2021 giữa Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp – PTNT, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phù Mỹ, Ban Quản lý dự án 85 là đơn vị dại diện chủ đầu tư và Công ty CP ĐTXD Công trình 3 là đơn vị thi công về các nội dung đất đai, khoáng sản, môi trường trong quá trình thi công cải tuyến đường sắt đoạn qua xã Mỹ Phong, huyện Phù Mỹ đã có kết quả kiểm tra.
Đào đất tại đèo Nhông qua xã Mỹ Phong để mở đường thi công dự án |
Dự án thi công đường sắt đoạn cải tuyến từ Km1039+677 đến Km1040+680 (đoạn qua xã Mỹ Phong, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) thuộc danh mục đầu tư Công trình tuyến theo Phụ lục dự án đầu tư xây dựng công trình: “Gia cố các hầm yếu kết hợp với mở mới các ga và cải tạo kiến trúc tầng trên đoạn Vinh – Nha Trang, tuyến đường sắt Hà Nội – Tp. Hồ Chí Minh” được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt.
Về hồ sơ môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Quyết định số 2596, ngày 11/10/2019 phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án “Gia cố các hầm yếu kết hợp với mở mới các ga và cải tạo kiến trúc tầng trên đoạn Vinh – Nha Trang, tuyến đường sắt Hà Nội – Tp. Hồ Chí Minh” và Quyết định số 1564 ngày 5/8/2020 của Ban Quản lý dự án 85 phê duyệt Kế hoạch quản lý môi trường của dự án “Gia cố các hầm yếu kết hợp với mở mới các ga và cải tạo kiến trúc tầng trên đoạn Vinh – Nha Trang, tuyến đường sắt Hà Nội – Tp. Hồ Chí Minh”.
Xe chở đất ra ngoài khu vực dự án |
Qua kiểm tra thực tế, Đoàn kiểm tra ghi nhận Công ty CP ĐTXD Công trình 3 đang thi công đào đất trong phạm vi mặt bằng thi công của dự án đã được UBND huyện Phù Mỹ bàn giao sau khi thực hiện xong công tác giải phóng mặt bằng và đắp mái ta luy, đắp nền đường để thi công gói thầu số 10.
Đoàn kiểm tra ghi nhận có hoạt động vận chuyển đất đào, vận chuyển ra khỏi khu vực dự án. Theo báo cáo của đại diện đơn vị thi công - Công ty CP ĐTXD Công trình 3 thì lượng đất này chở đến đổ vào bãi thải đã được UBND huyện Phù Mỹ thống nhất tại Văn bản số 1549, ngày 29/9/2020 là đất của ông Trần Văn Luật ở địa chỉ thôn Tân Lộc, xã Mỹ Lộc, huyện Phù Mỹ. Kết quả kiểm tra thực tế tại thửa đất của ông Trần Văn Luật, giáp quốc lộ 1A có khối lượng đất đổ để san lấp mặt bằng ước lượng khoảng 300m3.
Xe chở đất băng qua đường sắt cũ |
Theo ý kiến UBND huyện Phù Mỹ thì ông Trần Văn Luật có đơn xin vật liệu đất đá thải để san lấp mặt bằng từ hoạt động thi công công trình cải tạo, nâng cấp đường sắt của liên doanh gồm: Công ty CP ĐTXD Công trình 3, Công ty CP đường sắt Quảng Nam - Đà Nẵng, Công ty CP đường sắt Thuận Hải, Công ty CP đường sắt Phú Khánh.
Đại diện liên doanh nhà thầu thi công là ông Nguyễn Quang Sơn có giấy cam kết gửi UBND huyện Phù Mỹ, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phù Mỹ, UBND xã Mỹ Lộc chấp thuận vị trí đổ thải nêu trên để thi công công trình. UBND xã Mỹ Lộc cũng đã có văn bản thống nhất đề nghị UBND huyện Phù Mỹ cho nhà thầu thi công dự án nâng cấp, cải tạo đường sắt đổ đất đá thải vào lô đất cuả ông Trần Văn Luật.
Chở đất đổ tại bãi đất ở Trạm dừng chân Bình Định thuộc xã Mỹ Phong, huyện Phù Mỹ |
Ý kiến đại diện của Sở Nông nghiệp – PNNT cho rằng, dự án cải tuyến đường sắt có sử dụng diện tích 8.500m2 tại khu vực xã Mỹ Phong, huyện Phù Mỹ do hiện nay chưa cung cấp tọa độ, vị trí thi công. Trong trường hợp dự án có phần diện tích thuộc quy hoạch 3 loại rừng theo quyết định của UBND tỉnh Bình Định thì lập thủ tục hồ sơ chuyển đổi mục đích rừng theo quy định của Luật Lâm nghiệp.
Riêng Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ làm việc với địa phương và ông Trần Văn Luật về nội dung đổ thải tại đất ông Luật. Sở cũng đề nghị chủ đầu tư yêu cầu Công ty CP ĐTXD Công trình 3 thực hiện thi công, cải tạo nâng cấp đường sắt đoạn cải tuyến qua xã Mỹ Phong theo phạm vi, ranh giới công trình được phê duyệt.
Trường hợp sử dụng khối lượng đất, đá đào từ quá trình thi công để phục vụ cho chính công trình đang thi công thì đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết kế và kế hoạch khai thác theo quy định tại khoản 2, Điều 64 Luật Khoáng sản. Đồng thời, đề nghị Công ty CP ĐTXD Công trình 3 phải thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường tại khu vực cải tạo, nâng cấp đường sắt khu vực qua xã Mỹ Phong theo nội dung Báo cáo đánh giá tác động môi trường và Kế hoạch bảo vệ môi trường được phê duyệt.
Các bên liên quan chưa thống nhất ý kiến về hoạt động khai thác khoáng sản trong dự án |
Về phía Ban Quản lý dự án 85 và Công ty CP ĐTXD Công trình 3 lại có ý kiến, chủ đầu tư và đơn vị thi công đã thực hiện các thủ tục để thi công công trình đúng các quy định hiện hành. Việc đào đất tại công trình cải tuyến đường sắt đoạn qua xã Mỹ Phong để đắp cho chính công trình đang thi công không phải là hoạt động khai thác khoáng sản nên chủ đầu tư và đơn vị thi công không phải thực hiện đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết kế và kế hoạch khai thác theo quy định tại khoản 2, Điều 64 Luật Khoáng sản theo ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường.
Như vậy, mặc dù dự án thi công đường sắt đoạn cải tuyến từ Km1039+677 đến Km1040+680 (đoạn qua xã Mỹ Phong, huyện Phù Mỹ) đang trong quá trình thi công, tuy nhiên những vấn đề về đất đai, khai thác khoáng sản của dự án vẫn còn nhiều vướng mắc, bất cập, chưa có sự thống nhất ý kiến giữa các bên. Chúng tôi thiết nghĩ, các bên liên quan cần phải xác định việc đào đất, vận chuyển chở đất ra ngoài tại công trình cải tuyến đường sắt đoạn qua xã Mỹ Phong có phải là hoạt động khai thác khoáng sản hay không?!