Bình Định: Nỗi lo ô nhiễm từ bãi rác tạm ở huyện Vân Canh

(TN&MT) - Bãi tập kết, xử lý rác thải sinh hoạt của thị trấn Vân Canh nằm cạnh hồ chứa nước Suối Ðuốc (thuộc thị trấn Vân Canh, huyện Vân Canh, Bình Định) tồn tại hơn chục năm nay. Tuy nhiên, bởi đây chỉ là bãi rác tạm thời, chưa đảm bảo quy trình kỹ thuật xử lý, nên nguy cơ ô nhiễm môi trường rất cao.

Rác thải được tập trung thành đống lộ thiên tại bãi rác tạm thời, sau đó được đốt.

Nỗi lo ô nhiễm

Năm 2005, ngành chức năng của huyện Vân Canh quy hoạch khu đất rộng khoảng 1ha, nằm cạnh hồ chứa nước Suối Đuốc (tọa lạc tại thị trấn Vân Canh, huyện Vân Canh) làm bãi tập kết, xử lý rác sinh hoạt của thị trấn Vân Canh. Tuy là bãi tập trung, xử lý rác, nhưng thực chất nơi này chỉ là khu đất trống, được san ủi tương đối bằng phẳng. Tất cả các loại rác thải tập trung tại đây, chất đống và sau đó được xử lý bằng cách phun hóa chất khử trùng, rồi dùng lửa đốt (2 lần/tuần).

Là bãi rác lộ thiên, chưa đảm bảo quy trình kỹ thuật trong quá trình xử lý nên khu vực xung quanh rất nhếch nhác; các loại rác thải vương vãi ngay trên đường dẫn vào nơi tập trung. Sau hơn 10 năm tồn tại, bãi rác ngày càng phình to. Hết lớp rác này được đốt cháy thành tro lại có lớp rác khác phủ lên phía trên. Cứ như vậy, các loại chất thải độc hại hòa lẫn vào đất, gây ô nhiễm môi trường đất. Đây cũng là môi trường thuận lợi để các loại ruồi nhặng phát sinh. Mùi xú uế, hôi hám bốc lên từ bãi rác theo gió phát tán ra các khu vực lân cận. Mỗi khi đốt rác, các loại chai nhựa, bao bì ni lông, vải... cháy bốc ra mùi khét rất khó chịu. Nhiều người dân đang sinh sống tại làng Hiệp Hà (thị trấn Vân Canh) phản ánh, do bãi rác không được đào hố chôn lấp nên thường bốc mùi hôi mỗi khi trời nắng nóng.

Nhưng, đáng ngại hơn cả là bãi rác nằm ngay vị trí đầu nguồn hồ chứa nước Suối Đuốc. Mỗi khi trời mưa, nước từ bãi rác chảy trực tiếp vào hồ, gây ô nhiễm nguồn nước; chưa kể đến việc nước rỉ rác lâu ngày thấm vào mạchnước ngầm, ảnh hưởng đến các giếng nước sinh hoạt của các hộ dân ở làng Hiệp Hà, Hiệp Hội, Hiệp Giao. Ông Nguyễn Thanh Thiên, Giám đốc Xí nghiệp thủy lợi 4 - thuộc Công ty TNHH khai thác công trình thủy lợi Bình Định, cho biết: “Hồ chứa nước Suối Đuốc có diện tích lưu vực 2,4km2, dung tích 1 triệu m3 nước phục vụ tưới cho 30ha đất sản xuất nông nghiệp tại thị trấn Vân Canh và xã Canh Hiệp (Vân Canh). Bãi rác nằm cạnh hồ thủy lợi nên mỗi khi trời mưa, nước thải và rác chảy trực tiếp vào hồ, làm nước hồ bị ô nhiễm”.

Hồ chứa nước Suối Đuốc nằm cạnh bãi rác.

Loay hoay xử lý

Bà Lê Hiếu Nam, Chủ tịch UBND thị trấn Vân Canh, xác nhận: UBND thị trấn đã có nhiều cố gắng trong tập kết, xử lý rác, nhưng bởi đây là bãi rác tạm, chưa được xây dựng bài bản, nên khó tránh khỏi gây ô nhiễm không khí, nguồn nước. Biết là vậy, nhưng phải chờ đến khi bãi xử lý rác thải rắn tập trung của huyện Vân Canh (nằm tại xã Canh Hiệp) xây dựng xong và đưa vào sử dụng, thì bãi rác tạm tại hồ Suối Đuốc mới có thể đóng cửa. Hiện nay, cách xử lý khả dĩ nhất để giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại bãi rác tạm vẫn là phun hóa chất diệt khuẩn và đốt rác.

Ông Nguyễn Văn Kỳ, Trưởng phòng TN-MT huyện Vân Canh, cho biết: “Do huyện khó khăn về kinh phí nên chưa đầu tư, xây dựng bãi rác đảm bảo quy trình kỹ thuật. Tuy nhiên, việc bãi rác cạnh hồ Suối Đuốc có gây ô nhiễm hay không cần có kết luận chính xác của cơ quan chuyên môn. UBND huyện Vân Canh cũng đã triển khai quy hoạch xây dựng bãi xử lý rác tập trung tại xã Canh Hiệp, nhưng do thiếu kinh phí nên chỉ dừng ở mức quy hoạch, khảo sát, chưa thể ấn định cụ thể thời gian triển khai thực hiện”.

Như vậy, bãi rác tạm cạnh hồ chứa nước Suối Đuốc sẽ vẫn tiếp tục tồn tại, trong khi nhu cầu thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt của cả thị trấn Vân Canh ngày một tăng. Vì vậy, UBND huyện Vân Canh và ngành chức năng liên quan cần xem xét, có biện pháp xử lý phù hợp, đảm bảo quy trình kỹ thuật để giảm thiểu đến mức thấp nhất việc ảnh hưởng xấu đến môi trường.

Hoàng Nguyên