Bình Định: Cần làm rõ việc khai thác đất gần di tích quốc gia Hố Bà Mùi

Di tích lịch sử Hố Bà Mùi được ghi lại, trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, núi Bà là Khu căn cứ cách mạng của tỉnh Bình Định. Tại Khu căn cứ này, Hố Bà Mùi là nơi đóng Trạm xá khu Đông của tỉnh, còn gọi là Trạm xá tỉnh, Trạm ông Hạo. Đây là nơi chữa trị bệnh cho nhân dân và cán bộ chiến sĩ toàn khu Đông, gồm các huyện, thị xã, thành phố: Phù Cát, An Nhơn, Tuy Phước, Quy Nhơn. Đồng thời đào tạo y sĩ, bác sĩ, y tá phục vụ cho cơ sở, Trạm xá ở các huyện. Trạm xá khu Đông của tỉnh hoạt động tại đây từ năm 1969 đến ngày giải phóng tỉnh Bình Định năm 1975. Hố Bà Mùi thuộc quần thể di tích Khu căn cứ núi Bà được xếp hạng di tích quốc gia ngày 25/01/1994.

Theo Biên bản quy định khu vực bảo vệ di tích Hố Bà Mùi tại thôn Vĩnh Hội, xã Cát Hải, huyện Phù Cát của Bảo Tàng tổng hợp Bình Định ghi chép lại vào ngày 20/7/1993 thì khu vực bảo vệ di tích có chiều dài 200 m, chiều rộng 100 m, diện tích 2.000 m2. Đã nhiều năm nay khu vực di tích lịch sử Hố Bà Mùi không được trông coi, bảo vệ bởi những lớp cỏ xanh rờn, cây dại mọc cao che phủ tấm bia di tích đã chứng minh điều này. Tuy nhiên, giữa sự bao bọc của ngọn núi Bà thì di tích vẫn nằm bình yên bên Hồ Đá Trải hoang sơ thơ mộng.

Thế nhưng, chỉ vài ngày gần đây một đoàn xe chở đất cùng với xe cơ giới vào “oanh tạc” khu vực di tích Hố Bà Mùi để khai thác đất san lấp dự án Khu du lịch khách sạn nghỉ dưỡng Vĩnh Hội tại thôn Vĩnh Hội, xã Cát Hải, huyện Phù Cát của Công ty CP Du lịch và khách sạn Việt – Mỹ khiến người dân địa phương bức xúc.

Để tìm hiểu thông tin, phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường đã có mặt tại hiện trường khai thác đất. Tại hiện trường ghi nhận có dấu hiệu khai thác đất và chiếc xe múc đang nằm chờ sẵn trên đồi đất cao chừng vài mét. Qua thông tin người dân cho biết thì việc lấy đất này xảy ra vài ngày trước đây, hôm nay (ngày 30/3/2022) do xe chạy bụi bặm, bụi bám đỏ vào cây trồng của người dân nên họ phản đối không cho xe chạy vào chở đất nên mới không thấy xe vào chở đất ra ngoài như mọi hôm.

Tại hiện trường, ngoài những dấu vết khai thác đất phóng viên còn ghi nhận nhiều khúc cây gỗ có đường kính từ 10 đến 20 cm nằm ngổn ngang trên đường đi vào khu di tích Hố Bà Mùi và dưới khu vực khai thác đất. Khu vực đang khai thác đất chỉ cách tấm bia di tích lịch sử Hố Bà Mùi vài chục mét.

Trao đổi với phóng viên, ông Lê Văn Diêu - Chủ tịch UBND xã Cát Hải cho biết: Mỏ đất đang khai thác tại di tích Hố Bà Mùi thuộc Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định giao cho nhà đầu tư dự án Khu du lịch khách sạn nghỉ dưỡng Vĩnh Hội trong phạm vi đất của dự án.

Một cán bộ địa chính xã Cát Hải cho biết thêm: Việc cho phép nhà đầu tư dự án Khu du lịch khách sạn nghỉ dưỡng Vĩnh Hội lấy đất san lấp mặt bằng là Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, nhưng nếu nhà đầu tư lấy đất gây ô nhiễm môi trường, bụi bặm làm ảnh hưởng cây trồng của người dân thì chính quyền xã đi kiểm tra và nhắc nhở doanh nghiệp thực hiện đúng với cam kết môi trường, đảm bảo an toàn giao thông, ngăn ngừa phát tán bụi ra môi trường và đất.

Phóng viên liên hệ với ông Nguyễn Thanh Nguyên – Phó Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định thông tin: Diện tích đất giao cho nhà đầu tư là 96 ha đã được cấp Giấy CNQSDĐ thuộc giai đoạn 1. Nhà đầu tư lấy đất trong phạm vi dự án rồi san lấp trên diện tích dự án được giao và không được đem bán ra ngoài.

Theo văn bản số 370, ngày 21/3/2022 về việc tổ chức kiểm tra hiện trường chỉ có sự tham gia của đại diện UBND xã Cát Hải và đơn vị thi công của Công ty CP Du lịch và khách sạn Việt – Mỹ chứ không có đại diện của Sở Văn hóa và Thể thao hay Bảo tàng Bình Định, mặc dù khu vực khai thác đất nằm gần khu di tích lịch sử Hố Bà Mùi.

Ngoài ra, dự án này chưa hoàn tất công tác giải phóng mặt bằng còn phải vận động các hộ dân bàn giao diện tích đất đang sử dụng thuộc giai đoạn 1 mà Ban Quản lý Khu kinh tế đã bàn giao cho Công ty CP Du lịch và khách sạn Việt – Mỹ để triển khai thi công, thời gian thực hiện trước ngày 30/3/2022 mà đã tiến hành lấy đất thi công san lấp dự án.

Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng tỉnh Bình Định cần làm rõ ranh giới khu vực bảo vệ di tích Hố Bà Mùi có nằm trong diện tích đang khai thác đất cũng như trong phạm vi diện tích đất của dự án Khu du lịch khách sạn nghỉ dưỡng Vĩnh Hội để thông tin đến dư luận và người dân địa phương biết rõ.

Người dân địa phương đang thắc mắc nếu dự án Khu du lịch khách sạn nghỉ dưỡng Vĩnh Hội hoàn thành thì du khách và người dân sẽ đi đường nào để vào tham quan khu di tích Hố Bà Mùi thuộc quần thể di tích Khu căn cứ núi Bà được xếp hạng di tích quốc gia ngày 25/01/1994?.