Bến Tre: Tăng cường giải pháp xử lý rác thải

Nhiều khó khăn, vướng mắc

Theo Sở TN&MT Bến Tre, năm 2022, tổng khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh là hơn 1.011 tấn/ngày; tỷ lệ thu gom, xử lý tại các bãi chôn lấp và nhà máy xử lý rác thải tập trung là 419 tấn/ngày. Lượng rác thải phát sinh tại đô thị là 300 tấn/ngày, được thu gom và xử lý tại cơ sở xử lý rác thải tập trung là 281 tấn/ngày, chiếm tỷ lệ 93,7%; lượng rác thải phát sinh tại nông thôn là 711 tấn/ngày, được thu gom và xử lý là 458 tấn/ngày, chiếm tỷ lệ 64,4%. Tỷ lệ phân loại rác thải tại nguồn ước khoảng 15%.

Dự án Nhà máy Xử lý rác thải Bến Tre do Công ty CP Xử lý rác thải Bến Tre làm chủ đầu tư, khởi công xây dựng từ năm 2016 và đưa vào sử dụng tiếp nhận xử lý rác thải vào tháng 6/2018. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, Nhà máy này vẫn còn nhiều hạng mục thực hiện dang dở, chưa hoàn thiện như hợp đồng, rác thải tập kết về chưa được xử lý triệt để, còn tồn đọng lượng lớn tại Nhà máy, gây ô nhiễm môi trường.

Trước tình hình trên, UBND tỉnh Bến Tre đã chỉ đạo Sở TN&MT thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường (BVMT) đối với Công ty CP Xử lý rác thải Bến Tre. Sau khi xem xét kết quả thanh tra của Sở TN&MT, UBND tỉnh Bến Tre cũng đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính về BVMT đối với doanh nghiệp này và đình chỉ hoạt động Nhà máy để khắc phục các vi phạm, giải quyết ô nhiễm. Tuy vậy, đến thời điểm hiện nay, Công ty CP Xử lý rác thải Bến Tre vẫn chưa khắc phục triệt để các vi phạm, ô nhiễm môi trường tại Nhà máy xử lý rác.

Rác ứ đọng, người dân bức xúc

Lãnh đạo Sở TN&MT Bến Tre cho biết thêm: Sau khi Nhà máy Xử lý rác thải Bến Tre bị đình chỉ hoạt động, để khắc phục các vi phạm về môi trường, UBND tỉnh Bến Tre cũng đã quyết định tạm chuyển rác từ TP. Bến Tre và huyện Châu Thành về bãi rác An Hiệp, huyện Ba Tri. Để bảm bảo môi trường, Sở TN&MT Bến Tre còn phối hợp với chính quyền địa phương triển khai thực hiện các hạng mục về BVMT và dự kiến mở rộng thêm diện tích 3ha. Tuy nhiên, việc thực hiện chưa kịp thời, bên cạnh đó trời mưa nhiều nên dẫn đến tình trạng nước rỉ rác lẫn với nước mưa chảy tràn xung quanh, mùi hôi đã phát tán ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng 132 hộ dân nằm trong phạm vi bán kính 01km thuộc địa phận 2 xã An Hiệp và An Đức.

Ngày 17/7/2023, lãnh đạo UBND tỉnh Bến Tre, Sở TN&MT, UBND huyện Ba Tri đã cùng với lãnh đạo 2 xã An Đức, An Hiệp tổ chức cuộc đối thoại với hơn 80 người dân tham dự. Sau đối thoại, Sở TN&MT Bến Tre đã cùng với UBND huyện Ba Tri tập trung thực hiện một số biện pháp khẩn cấp khắc phục ô nhiễm tại nơi này.

Đến nay, đã trám xong các vị trí tường bị hỏng nước rỉ ra ngoài; lắp xong lưới chắn rác; bơm nước trong bãi rác chuyển vào các ao chứa, nước trong bãi rác rút cạn nhiều hơn và giảm được mùi hôi, không còn nước rỉ rác thoát ra bên ngoài; đang gom vén, san ủi rác đạt về độ cao phủ bạt khoảng hơn 9.000m2; các hạng mục đào ao chứa rác vẫn tiếp tục khẩn trương thực hiện; tiến độ chậm nhất đến ngày 17/8/2023 sẽ hoàn thành cơ bản việc khắc phục ô nhiễm môi trường. 

Song song đó, để giải quyết lượng rác tồn đọng trên địa bàn TP. Bến Tre và huyện Châu Thành, UBND tỉnh Bến Tre đã ban hành Văn bản chỉ đạo về thu gom, vận chuyển, lưu chứa rác tạm thời về Nhà máy Xử lý rác Bến Tre để giải quyết lượng rác thải tồn đọng trong thời gian tạm ngưng chuyển rác về bãi rác An Hiệp, huyện Ba Tri.

Ngày 21/7/2023, một số người dân xung quanh Nhà máy Xử lý rác Bến Tre tại xã Hữu Định, huyện Châu Thành ngăn cản xe vận chuyển rác vào Nhà máy, với lý do rác phát tán mùi hôi và Nhà máy đã đóng cửa thì không được chuyển rác vào. Ngay sau đó, đại diện lãnh đạo Sở TN&MT Bến Tre và chính quyền địa phương tiếp xúc đối thoại và cam kết với người dân là việc vận chuyển lưu chứa rác tạm thời tại Nhà máy này đến ngày 19/8/2023; và chỉ đổ rác trong nhà xưởng của Nhà máy, phun xịt xử lý mùi, thu gom nước rỉ rác không để thoát ra bên ngoài. Qua đó người dân đồng ý, tạm thời tình hình ổn định.

Tập trung xử lý vướng mắc

Theo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bến Tre, đối với sự cố ô nhiễm môi trường bãi rác An Hiệp, huyện Ba Tri, ngày 23/7/2023, UBND tỉnh Bến Tre đã ban hành Văn bản công bố tình huống khẩn cấp tình hình sự cố môi trường nghiêm trọng bãi rác An Hiệp, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, việc người dân không cho xe chở rác vào bãi rác làm rác tồn đọng nhiều nơi, tác động đến trật tự xã hội trên phạm vi rộng để tiếp tục thực hiện các công việc khẩn cấp khắc phục ô nhiễm môi trường tại bãi rác An Hiệp, hoàn thành trước ngày 17/8/2023.

Cùng với đó, chính quyền địa phương tiếp tục phối hợp với MTTQ và tổ chức chính trị - xã hội các cấp tập trung tuyên truyền, vận động người dân khu vực lân cận bãi rác An Hiệp cùng chia sẻ khó khăn, tiếp tục ủng hộ Phương án tiếp nhận, xử lý rác thải trong thời gian chờ thực hiện Phương án tái cơ cấu đầu tư Nhà máy Xử lý rác thải Bến Tre; đồng thời, theo dõi, quản lý, làm việc với từng cá nhân ngăn cản xe vận chuyển rác thải đi vào bãi rác, có biện pháp ngăn chặn không để người dân vi phạm pháp luật.

Đồng thời, Sở TN&MT Bến Tre cũng đã phối hợp với địa phương thực hiện tốt việc kiểm soát môi trường đối với rác thải huyện Châu Thành và TP. Bến Tre đang lưu chứa rác tạm thời tại Nhà máy Xử lý rác Bến Tre, như: thường xuyên phun xịt xử lý mùi, thu gom nước rỉ rác không để thoát ra bên ngoài, gây ô nhiễm môi trường.

Tăng cường giải pháp quản lý

Về giải pháp quản lý rác thải trong thời gian tới, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bến Tre cho hay: Bến Tre sẽ khẩn trương thực hiện có hiệu quả Phương án tái cơ cấu, đầu tư Nhà máy Xử lý rác thải Bến Tre. Việc này, UBND tỉnh Bến Tre cũng đã ban hành Văn bản về việc thống nhất thực hiện Phương án này, chuyển nhượng cổ phần của Công ty CP Xử lý rác thải Bến Tre cho các cổ đông của Công ty CP Tập đoàn AMACCAO, nhằm tái cơ cấu Nhà máy xử lý rác thải, thời gian hoàn thành đầu năm 2026 đi vào hoạt động trở lại với công suất 650 tấn/ngày bằng công nghệ đốt điện, vốn đầu tư khoảng 1.500 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, tập trung giải quyết rác tạm thời tại các huyện: Chợ Lách, Mỏ Cày Nam, Giồng Trôm trong thời gian chờ hoàn thành tái cơ cấu Nhà máy Xử lý rác thải Bến Tre, như: tiếp tục phân loại rác thu phế liệu để giảm rác phải chôn lấp, thực hiện chôn lấp, thường xuyên phun xịt xử lý mùi, đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường.

Đồng thời, huyện Bình Đại sẽ nâng cấp, cải tạo bãi rác thị trấn Bình Đại, xử lý ô nhiễm để tiếp tục tiếp nhận xử lý rác của huyện trong thời gian chờ hoàn thành đầu tư Nhà máy Xử lý rác huyện Bình Đại; đẩy nhanh tiến độ đầu tư Nhà máy, thực hiện đóng cửa bãi rác thị trấn Bình Đại, giải quyết ô nhiễm khi Nhà máy được đầu tư hoàn thành đi vào hoạt động. Song song đó, huyện Thạnh Phú tiếp tục tăng cường công tác vận động người dân đăng ký thu gom rác; tiếp tục giám sát doanh nghiệp đầu tư, hoàn chỉnh các hạng mục của Nhà máy Xử lý rác huyện Thạnh Phú theo cam kết.

Ngoài ra, tỉnh Bến Tre cũng sẽ quy hoạch 03 khu xử lý rác tập trung; đồng thời, tiếp tục hoàn thiện hệ thống các quy định, chính sách về quản lý rác thải phù hợp với tình hình phát triển của tỉnh, với các quy định pháp luật hiện hành; tiến đến phân loại rác thải tại nguồn sau năm 2024 theo quy định Luật Bảo vệ môi trường 2020; mở rộng mạng lưới, phạm vi thu gom rác, từng bước đưa công tác quản lý rác thải vào đúng khuôn khổ quy định pháp luật.