Bà Rịa – Vũng Tàu: Tăng cường nhiều giải pháp bảo vệ rừng

Khu bảo tồn Bình Châu - Phước Bửu là khu rừng đặc dụng ven biển có vai trò phòng hộ, bảo vệ môi trường

Diện tích đất rừng đặc dụng đang bị thu hẹp

Theo báo cáo UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu tại huyện Xuyên Mộc có diện tích là hơn 10.880 ha, trong đó có khoảng hơn 8.017 ha là rừng tự nhiên và hơn 1.292 ha là rừng trồng. Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu là khu rừng đặc dụng ven biển có vai trò phòng hộ, bảo vệ môi trường, bảo tồn hệ sinh thái trên vùng đất cát ven biển, bảo vệ các nguồn gen của những loài động, thực vật quý hiếm…

Tuy nhiên, thời gian qua đã có khoảng 800 hộ dân đang sử dụng đất rừng Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu để canh tác trồng cây, xây dựng công trình sai mục đích, với diện tích trên 1.747 ha. Trong đó, diện tích đất các hộ dân sử dụng đất rừng trên địa bàn xã Bình Châu là 1.362 ha, với khoảng 581 hộ; xã Bông Trang có 1 khoảng trên 158 ha, với 101 hộ; xã Bưng Riềng có khoảng trên 130 ha, với 70 hộ; xã Phước Thuận có khoảng 17ha, với 07 hộ; thị trấn Phước Bửu có 0,43 ha, với 01 hộ.

Bên cạnh đó, thời gian gần đây tình trạng mua bán đất rừng tự phát giữa các hộ dân vẫn đang có diễn biến phức tạp do có thông tin được Nhà nước hỗ trợ khi di dời diện tích đất rẫy ra khỏi khu rừng đặc dụng. Thậm chí có những trường hợp lợi dụng mở rộng diện tích và trồng xen kẽ thêm cây mới trên diện tích đất rừng đã lấn chiếm để hy vọng nhận được kinh phí hỗ trợ di dời…

Ngoài ra, Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu cũng đã thường xuyên xảy ra tình trạng chặt phá rừng, khai thác rừng với quy mô lớn. Cụ thể, từ năm 2017 đến nay đã có 5 vụ chặt phá rừng, với tổng diện tích là 1,8 ha; có 64 vụ khai thác rừng với 54.071 m³.

Theo UBND tỉnh, nguyên dân dẫn tới tình trạng trên là do trước khi lập quy hoạch rừng đặc dụng Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu, đơn vị lập quy hoạch chưa thực hiện tốt việc khảo sát thực địa, nên có những hộ dân đã canh tác trước thời điểm quy hoạch thành rừng đặc dụng nhưng không di dời. Bên cạnh đó,  khu vực tiểu khu 22, 23 và 24 trước đây quy hoạch là rừng sản xuất và do Lâm trường Xuyên Mộc (nay là Công ty TNHH MTV Lâm Nghiệp Bà Rịa – Vũng Tàu) quản lý, thời điểm đó đã có nhiều hộ dân canh tác, sử dụng đất làm nhà, chòi. Sau khi quy hoạch sang đất rừng đặc dụng và bàn giao cho Ban quản lý Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu vào năm 1992 để quản lý, thì từ đó đến nay người dân vẫn ra vào canh tác. Lợi dụng tình hình này, một số đồi tượng đã chặt phá gỗ rừng, lấn chiếm mở rộng thêm diện tích đất canh tác.

Đặc biệt, Ban quản lý Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu là đơn vị sự nghiệp công lập, không có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm mà chỉ được phát hiện, lập biên bản, tạm giữ tang vật, phương tiện, bảo vệ hiện trường và báo cơ quan chức năng xử lý. Một số vụ việc vi phạm được xử lý, nhưng người vi phạm không chấp hành quyết định mà tiếp tục vi phạm nhiều lần, tái phạm nhưng chưa thực hiện biện pháp cưỡng chế hành chính, không có biện pháp chế tài. Do đó thiếu tính răn đe, giáo dục dẫn tới các đối tượng tiếp tục vi phạm.

Những năm gần đây, Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu thường xuyên xảy ra tình trạng chặt phá rừng với quy mô lớn

Nhiều giải pháp để ngăn chặn lấn chiến đất, chặt phá rừng

Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã ban hành Quyết định số 1306/QD-UBND ngày 25/5/2020 về Phương án quản lý rừng Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu giai đoạn 2021 -2030. Theo đó, UBND tỉnh đã giao cho các Sở, ngành liên quan và UBND huyện Xuyên Mộc chỉ đạo các đơn vị trực thuộc triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý rừng bền vững, trong đó, phải thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm tra, đặc biệt tại các khu vực trọng điểm phá rừng, khai thác lâm sản, săn bắn, bẫy bắn động vật trong Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu; kiên quyết xử lý dứt điểm các vụ vi phạm lấn chiếm đất rừng để trồng cây sai mục đích, tháo dỡ ngay công trình xây dựng trái pháp luật trên đất rừng… mới phát sinh; rà soát các đối tượng sống dựa vào rừng trên địa bàn để lập cam kết không vi phạm các quy định về quản lý rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản.

Bên cạnh đó, tăng cường kiểm tra trách nhiệm của các hộ nhận khoán trong việc thực hiện ký hợp đồng khoán đối với công tác quản lý bảo vệ rừng và sử dụng đất nhận khoán; kiên quyết xử lý theo đúng quy định pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân hợp đồng khoán thiếu trách nhiệm vi phạm hợp đồng.

UBND tỉnh cũng giao cho Sở, ngành liên quan và UBND huyện Xuyên Mộc tiếp tục rà soát, tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết về Chính sách hỗ trợ di dời các hộ dân đang cư trú, canh tác trong Khu BTTN Bình Châu – Phước Bửu ra khỏi rừng giai đoạn 2021 -2025. Diện tích dự kiến di dời trong 5 năm là khoảng 1.104 ha. Đồng thời, nhanh chóng hoàn tất các thủ tục pháp lý để xây dựng hàng rào, đường tuần tra quản lý bảo vệ rừng ở phía Bắc Quốc lộ 55…

Ngoài ra, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu còn yêu cầu các ngành chức năng và địa phương tiếp tục đẩy mạnh công tác tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho tổ chức, cá nhân về bảo vệ và phát triển rừng, nhằm góp phần chống suy thoái nguồn tài nguyên rừng,  ổn định tình hình trật tự xã hội tại địa phương.