Nhiều khó khăn, vướng mắc
Theo Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, thời gian qua, tại các khu vực quy hoạch, dự kiến đầu tư xây dựng các công trình, dự án trọng điểm, quy mô lớn như khu đô thị, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, đường giao thông… và vùng lân cận trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện ngày càng nhiều tình trạng tách một thửa đất thành nhiều thửa để lợi dụng hợp thức hóa, chuyển mục đích sang đất ở; chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái pháp luật; “cò đất” đầu cơ mua đi bán lại gây “sốt ảo”; “thổi giá” làm cho giá đất không đúng với giá đất phổ biến trên thị trường; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trái pháp luật để trồng cây lâu năm, xây dựng công trình trên đất nhằm trục lợi bồi thường.
Do đó, để tăng cường công tác quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh, chấn chỉnh và khắc phục tình trạng nêu trên, Sở TN&MT đã kịp thời tham mưu UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chỉ đạo các Sở, ngành, các đơn vị liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác kiểm tra hiện trang sử dụng đất, nhà ở và công trình đã xây dựng và điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bán nhà ở, công trình xây dựng đối với các dự án phát triển nhà ở theo quy định.
Đồng thời, thực hiện nghiêm các quy định về đăng ký chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất, tách thửa đất theo đúng quy định; xử lý đối với các trường hợp lợi dụng việc phân lô, tách thửa để chuyển nhượng và xây dựng nhà ở trái phép… Bên cạnh đó, Sở TN&MT cũng đã tham mưu UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành Quyết định số 15 quy định về điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh. Quyết định có hiệu lực thi hành từ ngày 01/10/2021.
Theo đó, tại điểm c và d khoản 2 Điều 3 của Quyết định 15 quy định: Đối với thửa đất trong đô thị: thực hiện tách thửa theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt, trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 và quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc đô thị hoặc quy chế quản lý kiến trúc được duyệt. Đối với các thửa đất ngoài đô thị: thực hiện tách thửa theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt, trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 và quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc (nếu có) được duyệt.
Tuy nhiên, với quy định trên, đã làm phát sinh một số bất cập, gây khó khăn khi thực hiện thủ tục tách thửa đất cho người dân. Cụ thể, mới đây, cử tri xã Hoà Hiệp, Hoà Hội, Xuyên Mộc, Bàu Lâm (huyện Long Điền); cử tri thị trấn Long Điền, xã An Nhứt (huyện Long Điền) và xã Láng Dài, xã Phước Long Thọ (huyện Đất Đỏ); xã Tân Hải, xã Tân Hòa, xã Châu Pha, xã Tóc Tiên, Sông Xoài, phường Hắc Dịch (Thị xã Phú Mỹ)… đều cho rằng, kể từ khi thực hiện Quyết định số 15 người dân gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện thủ tục tách thửa.
Nguyên nhân là do thửa đất phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 hoặc quy hoạch phân khu 1/2000, làm hạn chế quyền sử dụng đất và nhu cầu tách thửa chính đáng của người dân địa phương. Vì vậy, cử tri kiến nghị UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chỉ đạo Sở TN&MT rà soát, sớm điều chỉnh những bất cập trong Quyết định số 15, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc tách thửa đất, bảo đảm đúng quy định của pháp luật và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Bảo đảm quyền lợi người sử dụng đất
Ông Nguyễn Công Vinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết: Về cơ bản Quyết định số 15 đã đáp ứng yêu cầu về mặt quản lý Nhà nước về đất đai, đồng thời giúp định hướng hỗ trợ việc thực hiện đúng quy hoạch xây dựng và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đáp ứng nhu cầu chính đáng và quyền lợi hợp pháp của người dân trong việc tách thửa đất.
Thời gian qua, việc tách thửa được thực hiện theo đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Theo đó Quyết định số 15 đã đảm bảo yêu cầu về quản lý Nhà nước về tách thửa, đảm bảo mỹ quan đô thị, không phá vỡ quy hoạch và được thực hiện đúng theo khoản 23 Điều 1 của Nghị định 148/ 2020/ NĐ-CP.
Tuy nhiên, theo Ông Nguyễn Công Vinh, do thực tế hiện trạng của các địa phương trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu chưa thể phủ kín quy hoạch phân khu 1/2.000 quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 nên việc giải quyết tách thửa cho hộ gia đình cá nhân có nhu cầu còn gặp khó khăn…
Để kíp thời xử lý các kiến nghị của cử tri về khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện tách thửa đất nêu trên, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Xây dựng, UBND các địa phương, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh rà soát trình tự thủ tục, đánh giá tồn tại, các yếu tố tác động, thống nhất phương án xử lý, tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh bổ sung trong quý III/2022.