Bà Rịa - Vũng Tàu: Phân cấp quản lý, khai thác quỹ đất công

Trụ sở cũ của các cơ quan, đơn vị tại TP. Vũng Tàu đã được giao cho Sở Tài chính quản lý, khai thác

Kiểm kê quỹ đất

Theo Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, trong những năm qua, công tác quản lý, khai thác quỹ đất công, đất có khả năng đem lại giá trị kinh tế cao trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu còn nhiều bất cập. Đơn cử như chưa cụ thể hóa được tình hình quản lý, sử dụng và khai thác quỹ đất công tại các địa phương; đồng thời, chưa xác định được các khu đất có khả năng đem lại giá trị kinh tế cao, quỹ đất được sử dụng để đấu giá quyền sử dụng đất gây lãng phí nguồn lực đất đai.

Để tổng hợp về tình hình quản lý, sử dụng, khai thác quỹ đất công trên địa bàn tỉnh, Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã yêu cầu UBND các huyện, thành phố và Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh thực hiện 02 đợt rà soát và đề xuất việc sử dụng đất công trên địa bàn. Tuy nhiên, qua rà soát, kiểm kê quỹ đất, Sở TN&MT cũng nhận thấy, việc quản lý và sử dụng đất công ở một số địa phương trong tỉnh còn nhiều bất cập, dẫn đến việc sử dụng đất không đúng mục đích, gây thất thoát nguồn thu cho ngân sách địa phương, làm lãng phí nguồn tài nguyên đất đai.

Cụ thể, do không thống nhất về định nghĩa đất công nên ở nhiều địa phương thống kê các loại hình sử dụng đất chưa chính xác; có địa phương chỉ nêu phần đất công ích; có địa phương không thống kê sông suối, cơ sở hạ tầng và đất trụ sở cơ quan; lại có nơi chỉ thống kê các khu đất dôi dư chưa được thu hồi (đất không có nhu cầu sử dụng như: trường cũ, chợ cũ…). Từ việc thống kê chưa chính xác nên dẫn đến việc chưa xác định được các khu đất có khả năng đem lại giá trị kinh tế cao, quỹ đất được sử dụng để đấu giá quyền sử dụng đất gây ra lãng phí nguồn lực đất đai.

Nhận thấy những bất cập trong quản lý đất công, nên Sở TN&MT đã xin chủ trương UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thực hiện dự án “Quản lý và khai thác quỹ đất công trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu”. Theo đó, Sở TN&MT đã tích cực phối với cơ quan chức năng và các địa phương để thực hiện dự án. Đến nay, dự án đã hoàn thành và đã được UBND tỉnh phê duyệt kết quả với tổng diện tích đất công của toàn tỉnh là hơn 11.104 ha.

Diện tích đất rừng nằm ngoài quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng sẽ được quản lý chặt chẽ

Phân cấp quản lý

Với mục đích là cụ thể hóa lộ trình thực hiện dự án Quản lý, khai thác quỹ đất công trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhằm phát huy tối đa hiệu quả sử dụng đất. Qua đó, tạo quỹ đất sạch phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, khai thác hiệu quả tài nguyên đất đai trên địa bàn toàn tỉnh, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Kế hoạch Quản lý, khai thác quỹ đất công trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Theo đó, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã phân cấp quản lý và khai thác quỹ đất công như: Sở Tài chính sẽ quản lý, khai thác các thửa đất thuộc trụ sở cũ các cơ quan, đơn vị tại TP. Vũng Tàu; Sở NN&PTNT sẽ quản lý, khai thác diện tích đất rừng, đất rừng nằm ngoài quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng trong khi chưa bàn giao địa phương; Sở Xây dựng sẽ quản lý, khai thác các quỹ đất thực hiện các dự án nhà ở xã hội do ngân sách tỉnh đầu tư.

Đối với Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh sẽ quản lý, khai thác quỹ đất có giá trị kinh tế cao; đất ven sông, ven biển có tính ổn định, không bị bồi đắp hoặc sạt lở thường xuyên và do UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quyết định giao, bao gồm: Khu đất có giá trị (tính theo giá đất trong Bảng giá đất) trên 20 tỷ đồng đối với quỹ đất đã thu hồi vì mục đích quốc phòng, an ninh hoặc phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; quỹ đất thu hồi do vi phạm pháp luật về đất đai; do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất; đất được nhà nước giao, cho thuê đã hết thời hạn nhưng không được gia hạn.

Đồng thời, các khu đất không còn sử dụng hoặc chuyển đổi công năng, giảm nhu cầu sử dụng của các cơ quan, ban ngành cấp tỉnh, các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh (quy hoạch dự trữ, chuyển công năng do UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quyết định); quỹ đất được giải phóng mặt bằng; quỹ đất đã nhận chuyển nhượng từ các tổ chức, cá nhân; quỹ đất đã tạo lập; quỹ nhà đất đã xây dựng để phục vụ tái định cư; quỹ đất bãi bồi đã được đo vẽ, đưa vào quản lý và có giá trị kinh tế cao.

Đối với UBND các huyện, thị xã, thành phố, quản lý, khai thác đất có giá trị kinh tế thấp; đất ven sông ven biển thường xuyên bị bồi đắp hoặc sạt lở; đất xen kẻ trong thửa đất của dân, của tổ chức khác, bao gồm: Khu đất có giá trị (tính theo giá đất trong Bảng giá đất) dưới 20 tỷ đồng; đất sử dụng vào các mục đích trụ sở cơ quan, công trình công cộng; đất thuộc quy hoạch đất trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp, đất công trình công cộng; đất công ích 5%.

Cùng với đó, đất bãi bồi ven sông, ven biển thường xuyên được bồi tụ hoặc sạt lở (không ổn định); đất xen kẽ trong các thửa đất của dân; đất của các dự án khai thác khoáng sản; đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm bị thu hồi do hết hạn sử dụng đất mà không được gia hạn; các khu đất do địa phương rà soát trong quá trình quản lý đất đai.

UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng giao Sở TN&MT căn cứ vào tiêu chí phân cấp quản lý, khai thác quỹ đất công để giao đất về cho các cơ quan, đơn vị, địa phương. Theo đó, ngay sau khi nhận bàn giao các cơ quan, đơn vị cần xây dựng phương án khai thác đất công. Trong đó, các khu đất đã có đủ điều kiện để đấu giá đất thì phải lập phương án và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất; các khu đất công sau khi hoàn thành việc giải phóng mặt bằng, xem xét cập nhật vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm (đã phù hợp với quy hoạch sử dụng đất), lập phương án khai thác theo quy định của Luật Đất đai.

Bên cạnh đó, đất quy hoạch công trình công cộng, đất phải giữ gìn chờ điều phối (trường học, công viên, đường giao thông, trụ sở cơ quan nhà nước, tái định cư…) trên địa bàn tỉnh, không thể khai thác đấu giá quyền sử dụng đất, giao cho địa phương trực tiếp quản lý để bảo vệ hoặc cho phép cho thuê ngắn hạn vừa thu ngân sách và vừa bảo vệ đất được hiệu quả hơn.

Đồng thời, các khu đất có hình dáng, kích thước phức tạp, chưa phù hợp quy hoạch, lô đất có nhiều dạng quy hoạch khác nhau… không thể đấu giá quyền sử dụng đất thì có phương án thu hồi mở rộng nhằm hợp khối thửa đất theo quy hoạch, lập dự án hạ tầng giao thông, điều chỉnh quy hoạch để đấu giá quyền sử dụng đất có hiệu quả, phù hợp tình hình phát triển khu vực hoặc giao đất có thu tiền cho người sử dụng đất liền kề nếu đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, các khu đất công chưa khai thác thì đơn vị được giao quản lý có trách nhiệm bảo toàn diện tích được giao, thường xuyên kiểm tra, không để xảy ra tình trạng lấn chiếm. Thủ trưởng cơ quan, đơn vị quản lý quỹ đất công chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu xảy ra các vi phạm trong quá trình quản lý, khai thác hoặc để đất công bị lấn, chiếm.