Nhiều giải pháp giải quyết ô nhiễm môi trường
Theo thống kê của Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 400 cơ sở gia công, sơ chế, chế biến hải sản, tập trung tại khu vực xã Tân Hải (huyện Tân Thành), Cửa Lấp (phường 12, TP.Vũng Tàu); các xã An Ngãi, Phước Hưng, Phước Tỉnh (huyện Long Điền); xã Lộc An (huyện Đất Đỏ); xã Bình Châu (huyện Xuyên Mộc)… Từ năm 2008 trở về trước, các cơ sở CBHS chủ yếu xử lý nước thải bằng phương pháp lắng lọc sơ bộ, gây ô nhiễm nghiêm trọng. Từ năm 2009, các ngành chức năng của tỉnh đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm nên đến nay, các cơ sở đã đầu tư hệ thống xử lý nước thải theo quy định. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn chưa được khắc phục triệt để.
Trước thực trạng này, từ năm 2006, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có chủ trương xây dựng các khu CBHS tập trung với hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh cùng hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn để di dời các cơ sở CBHS đang nằm rải rác trong khu dân cư vào đây. Việc di dời các cơ sở CBHS nhỏ lẻ ở khu dân cư vào các khu tập trung nhằm bảo vệ môi trường, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh. Đồng thời, giúp cơ quan chức năng tăng cường quản lý hoạt động, công tác bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm tại các cơ sở CBHS.
Theo đó, tháng 10/2013, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã phê duyệt đầu tư dự án xây dựng Khu CBHS tập trung tại huyện Xuyên Mộc với tổng mức đầu tư hơn 175 tỷ đồng, bước đầu phục vụ việc di dời 40 cơ sở CBHS của huyện Xuyên Mộc và 06 cơ sở CBHS của huyện Tân Thành và khu CBHS tập trung tại huyện Đất Đỏ với tổng mức đầu tư hơn 157 tỷ đồng, phục vụ di dời hơn 80 cơ sở CBHS của huyện 02 Đất Đỏ và Tân Thành. Dự kiến 02 dự án hoàn thành hạ tầng trong năm 2014 và năm 2015 sẽ bắt đầu di dời.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng 02 Khu CBHS tập trung tại huyện Long Điền và thành Phố Vũng Tàu để tập trung giải quyết dứt điểm các điểm nóng về môi trường mà nguyên nhân do các cơ sở CBHS gây ra. Theo đó, các khu CBHS tập trung phải bảo đảm các tiêu chí: Diện tích mặt bằng đủ để di dời khoảng 200 cơ sở CBHS các loại; gắn với vùng nguyên liệu để bảo đảm nguồn nguyên liệu chế biến, giảm chi phí vận chuyển, hạ giá thành sản phẩm; chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật phù hợp với khả năng tài chính của doanh nghiệp thuê đất; có nguồn lao động tại chỗ dồi dào; vị trí xây dựng cách xa khu dân cư, chợ, trường học, nơi công cộng để hạn chế ảnh hưởng đến cuộc sống người dân...
Ngoài ra, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu còn yêu cầu các ngành chức năng thành lập các đoàn công tác tới các điểm nóng về tình trạng xả thải gây ô nhiễm của các cơ sở CBHS trên địa bàn. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý, tiến hành rà soát tất cả các cơ sở, hộ gia đình CBHS trên địa bàn, trong đó tập trung đánh giá thực trạng bảo đảm môi trường. Với những cơ sở không chấp hành, không bảo đảm các điều kiện về môi trường, thì kiên quyết tạm ngừng hoạt động, không cấp phép hoạt động. Với những cơ sở có dấu hiệu vi phạm, kiểm tra làm rõ và có hình thức xử phạt nghiêm theo quy định pháp luật; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tới từng địa bàn, yêu cầu các hộ, doanh nghiệp sản xuất ký cam kết không vi phạp về xả thải gây ô nhiễm môi trường; tăng cường công tác giám sát trong nhân dân nhằm phát hiện những trường hợp vi phạm để cơ quan chức năng xử lý…
Khó kiểm soát và giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm
Đến nay, tất cả chủ trương, kế hoạch và giải pháp thực hiện của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đều đã rõ ràng. Tuy nhiên, việc thực hiện còn chậm, chưa mang lại hiệu quả cao. Cụ thể, cho đến nay chưa có khu CBHS tập trung nào hoàn thành để tiến hành di dời các cơ sở gây ô nhiễm, dẫn đến môi trường sinh thái tiếp tục bị ô nhiễm, khó kiểm soát.
Mới đây, tại cuộc họp báo cáo tình hình triển khai thực hiện nhiệm vụ được giao trong Kế hoạch số 64/KH-UBND của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về khắc phục ô nhiễm môi trường tại các điểm nóng trên địa bàn tỉnh năm 2018, đại diện lãnh đạo UBND các huyện, thành phố có dự án xây dựng khu CBHS tập trung đã báo cáo tiến độ xây dựng: Đối với Khu CBHS tập trung tại huyện Đất Đỏ, do còn vướng vào việc đền bù giải phóng nên tiến độ triển khai dự án bị chậm. Hiện tại, đơn vị chức năng đã thực hiện xong việc kiểm kê đất và đã lập kế hoạch xin phê duyệt giá đất bồi thường gửi Sở TN&MT để trình UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt. Dự kiến đến tháng 6 /2019 sẽ xây dựng xong hệ thống xử lý nước thải và tiến hành di dời…; đối với Khu CBHS tập trung tại huyện Xuyên Mộc, cũng đang vướng vào việc giao đất cho đơn vị thi công (chủ thầu), hiện còn 3,2 ha vướng vào đất rừng nên chưa thể bàn giao; còn Khu CBHS tập trung tại huyện Long Điền, hiện huyện đang tiến hành khảo sát, lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 trình UBND tỉnh phê duyệt…
Ông Đặng Sơn Hải, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết: Hiện nay, một trong các hoạt động gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh là loại hình CBHS, trong đó phần lớn có quy mô nhỏ, hộ gia đình, không có nguồn lực để đầu tư xử lý chất thải nên đã gây khó khăn cho các ngành chức năng và địa phương trong việc kiểm soát hoạt động xả thải để xử lý vi phạm. Bên cạnh đó, các khu CBHS tập trung chậm triển khai dẫn đến khó khăn trong công tác di dời các cơ sở CBHS gây ô nhiễm môi trường trong khu dân cư vào khu quy hoạch, điều đó sẽ đồng nghĩa với việc khó giải quyết dứt điểm các điểm nóng ô nhiễm môi trường.