Bà Rịa - Vũng Tàu: Bảo vệ môi trường biển theo hướng bền vững

Suy thoái gia tăng

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là địa phương có đường bờ biển dài lên tới 156km với 5/8 huyện, thành phố giáp biển; là địa phương có lợi thế về cảng nước sâu với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và là cửa ngõ ra biển của khu vực Đông Nam Bộ. Với tiềm năng đó, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có nhiều lợi thế để phát triển kinh tế biển với các hoạt động như: khai thác dầu khí, thủy, hải sản, du lịch và cảng biển...

Tuy vậy, theo nhận định của Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, việc khai thác chưa hợp lý đã làm cho môi trường, các loại tài nguyên, nguồn lợi của biển ngày càng suy giảm và biến đổi phức tạp; các hoạt động hàng hải trên hệ thống cảng; nước thải từ các khu công nghiệp, chế biến thủy sản; tốc độ đô thị hóa... tạo ra hệ lụy là sự ô nhiễm môi trường nước và trầm tích tại các vùng ven biển, cửa sông.

Bên cạnh đó, tình trạng chặt phá rừng ngập mặn ven biển đã phá vỡ thế cân bằng tự nhiên. Việc lấn biển xây dựng nhiều công trình kiến trúc, du lịch, dịch vụ, sản xuất kinh doanh ven biển không theo quy hoạch ở nhiều nơi đã gây ra sự biến đổi địa hình, thay đổi dòng chảy và ngập nước, gây bồi lắng và xói lở vùng cửa sông, cửa biển ở nhiều địa phương. Hiện tượng mặn hóa, phèn hóa gây ô nhiễm hữu cơ cho nguồn nước... làm cho hệ sinh thái ven biển bị phá vỡ cân bằng tự nhiên.

Đặc biệt, gần đây, do tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH), tình trạng sạt lở bờ biển tại nhiều địa phương trong tỉnh diễn ra ngày càng nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn đến các hoạt động kinh tế - xã hội của tỉnh. Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, thực trạng sạt lở trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã và đang diễn ra với tốc độ khá nhanh, chỉ tính trong vòng 15 năm qua, tốc độ sạt lở từ 2m/năm, nay đã lên đến 30m/năm, nguyên nhân chủ yếu do tác động của BĐKH.

Để BVMT biển theo hướng bền vững, Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và các sở, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh điều tra, đánh giá hiện trạng môi trường ven biển, đánh giá mức độ nhạy cảm và chống chịu của vùng ven biển và cửa sông đối với các tai biến tự nhiên và sự cố môi trường phục vụ định hướng phát triển kinh tế - xã hội vùng bờ biển; rà soát, đánh giá và lấy ý kiến của các cơ quan chuyên môn về môi trường đối với các dự án đầu tư khu vực ven biển, trên biển để trình xem xét quyết định việc cấp phép đầu tư.

Giải pháp thiết thực

Ông Nguyễn Văn Hải - Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết: Để quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên biển, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, Sở TN&MT tăng cường phối hợp với các sở, ngành, địa phương thực hiện các giải pháp nhằm cải thiện, khắc phục ô nhiễm tại các “điểm nóng” về môi trường trên địa bàn tỉnh; phối hợp với tổ chức, đoàn thể, địa phương thực hiện nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Đại dương thế giới, Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam, hưởng ứng Chiến dịch "Hãy làm sạch biển". Các hoạt động đã được thực hiện trên quy mô toàn tỉnh với những nội dung thiết thực, huy động sự tham gia rộng rãi của cả hệ thống chính trị, tổ chức cộng đồng và tầng lớp nhân dân.

Bên cạnh đó, Sở TN&MT cũng đã phối hợp với các sở, ngành liên quan và các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các thủ tục, quy định về BVMT đối với các cơ sở kinh doanh du lịch; giám sát, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về BVMT tại các khu du lịch, điểm du lịch, các cơ sở kinh doanh du lịch theo quy định của pháp luật về BVMT; khuyến khích các cơ sở lưu trú du lịch chú trọng sử dụng nguồn năng lượng sạch; sử dụng tiết kiệm tài nguyên và giảm thiểu tác động đến môi trường biển.

Đồng thời, xây dựng hệ thống xử lý rác thải phù hợp, nhất là đầu tư hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải tại đơn vị, trước khi đưa vào hệ thống thải chung của khu vực; tổ chức khảo sát, đánh giá tác động môi trường toàn bộ khu vực quy hoạch nuôi thủy sản lồng bè khu vực ven biển nhằm xác định sức chịu tải môi trường, từ đó, sẽ điều chỉnh quy mô phù hợp với tình hình thực tế, hạn chế được nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước do hoạt động nuôi trồng thủy sản và các hoạt động khác gây ra.

Ngoài ra, Sở TN&MT còn phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan theo dõi, kiểm tra và giám sát hoạt động nhận chìm chất nạo vét từ quá trình thi công xây dựng Dự án cảng biển Tổ hợp hóa dầu miền Nam Việt Nam của Công ty TNHH Hóa dầu Long Sơn theo Quyết định số 466/QĐ-BTNMT về việc giao 600ha khu vực biển tại khu A ngoài khơi Vũng Tàu để nhận chìm bùn nạo vét; tăng cường quan trắc chất lượng nước tại các khu vực cảng biển để có giải pháp BVMT nghiêm ngặt, phù hợp với điều kiện chất lượng môi trường và công tác quản lý của tỉnh.

Mặt khác, các sở, ngành và địa phương thực hiện thường xuyên và nghiêm túc công tác kiểm tra sau thẩm định; đồng thời, kiên quyết không cho phép các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh triển khai xây dựng khi chưa được xem xét, thẩm định và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường; đặc biệt, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kiến thức phòng ngừa, ứng phó, kiểm soát và khắc phục hậu quả thiên tai, sự cố môi trường biển, nâng cao nhận thức cộng đồng về khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên và BVMT vùng ven biển, hải đảo… trên địa bàn tỉnh.