Ám ảnh căn bệnh ung thư gõ cửa làng Thổ Vị

(TN&MT) - Mới đây Bộ Tài nguyên và Môi trường đã công bố làng Thổ Vị, xã Tế Thắng, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa là một trong 10 làng có người mắc bệnh ung thư nhiều nhất cả nước. Mỗi ngày qua đi, người dân vẫn sống trong phập phồng lo sợ bao giờ căn bệnh ung thư sẽ gõ cửa gia đình mình.

Ông Vũ Văn Hán đang chỉ cho PV những viên đá có chứa chất amiăng độc hại mà bà con lấy về kè giếng, làm đường.

Theo báo cáo của Trung tâm Y Tế dự phòng huyện Nông Cống (Thanh Hóa ) từ năm 2009 - 2014 toàn xã Tế Thắng có 36 người mắc bệnh ung thư, đã chết 27 người, hiện còn 9 người đang sống. Các bệnh thường gặp là ung thư vòm họng, ung thư tinh hoàn, ung thư tuyến giáp, ung thư mắt, ung thư gan.

Bà Lê Thị Lai (76 tuổi, thôn 8) chia sẻ:  Tôi có người con trai đầu bị chết do ung thư gan khi mới 45 tuổi, trong khi gia đình nội ngoại tôi không có ai có tiền sử mắc bệnh ung thư. Chúng tôi cũng có nghe xã thông báo nguồn nước giếng có chất độc hại, nên đã 8 năm nay gia đình không dùng nước giếng khoan mà chuyển sang dùng nước mưa.

Tiếp đến, đi qua con đường lầy lội bùn đất sau mưa chúng tôi đến với gia đình anh Vũ Văn Hiệu nằm heo hút ngoài cánh đồng và được biết anh được chẩn đoán là mắc bệnh ung thư hạ họng. Được biết nguồn thu nhập chính của gia đình dựa vào mấy sào ruộng, gia đình đã vay mượn khắp nơi để chạy chữa cho anh Hiệu. Ngay chính đứa con gái đầu của anh cũng không thể tiếp tục vào đại học do hoàn cảnh quá khó khăn

Những người dân sống ở làng Thổ Vị cho biết: Thời bao cấp tại chân núi Nưa có một đoàn địa chất về khai thác mỏ để lấy quặng. Cũng thời điểm đó xã phát động người dân đào giếng để lấy nước ăn uống và sinh hoạt, rất nhiều hộ dân đã lên núi Nưa lấy đá mồ côi (được xem là loại đá có chứa các chất amiăng độc hại) về để kè giếng, làm đường giao thông. Chúng tôi nghi ngờ loại đá này có nhiều lớp màu trắng là chất amiăng và theo thời gian các chất amiăng này gặp mưa, khuếch tán ra, hòa tan vào trong nước ngấm vào các mạch nước ngầm sinh hoạt của người dân và đây có thể là nguyên nhân chính gây nên bệnh ung thư.

Về xét nghiệm lý hóa, các mẫu nước đều không đạt vệ sinh cho phép đối với tiêu chuẩn nước ăn uống sinh hoạt. Các mẫu nước đều lờ lờ, đỏ đục, có váng, độ kiềm toàn phần thấp, độ mặn, độ cứng, độ oxy hóa đều cao. Hiện nay tất cả các mẫu nước lấy từ giếng khoan, giếng khơi ở làng Thổ Vị đều bị nhiễm các chất amiăng, sắt natri, thạch tín cao gấp hàng chục lần cho phép, không có mẫu nào đảm bảo dùng làm nước sinh hoạt. Đây là kết luận đã được chính quyền xã Tế Thắng công bố rộng rãi tới toàn thể nhân dân.

Nhiều viên đá được cho là có chứa chất amiăng vẫn nằm ngổn ngang hai bên đường giao thông.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Văn Khánh - Chủ tịch UBND xã Tế Thắng cho biết: Trong vòng 5 năm từ 2009 - 2014 trung bình mỗi năm làng Thổ Vị có 7,2 người mắc bệnh và 5,4 người chết do căn bệnh ung thư. Hằng ngày, tôi cùng với người dân vẫn luôn trông chờ các cơ quan chức năng sớm vào cuộc xác minh nguyên nhân chính dẫn đến căn bệnh ung thư của người dân làng Thổ Vị, cũng như sớm đưa nguồn nước sạch về xã để người dân không còn sống trong phập phồng lo sợ vì căn bệnh ung thư.

Rời làng “ung thư Thổ Vị” trong buổi chiều muộn, chúng tôi vẫn không thôi bị ám ảnh bởi ánh mắt xa xăm lo sợ của mỗi người dân nơi đây vì căn bệnh ung thư. Biết đến bao giờ, nỗi ám ảnh căn bệnh ung thư gõ cửa sẽ không còn vương trên đôi mắt những đứa trẻ ở làng Thổ Vị?!.

                                                                                      Bài & ảnh: Thanh Tâm