(TN&MT) - Trong cuộc trường chinh vệ quốc của dân tộc Việt Nam, cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc(bắt đầu từ ngày 17/2/1979) được coi là một trong những cuộc chiến bi thương, hào hùng trong lịch sử. Thắng lợi của cuộc chiến ấy, không nhữngthêm một lần nữa khẳng định ý chí và sức mạnh Việt Nam triệu người như một nhất tề đứng dậy đánh giặc ngoại xâm; mà còn khẳng định Việt Nam hoàn toàn có đủsức mạnh đểđánh bại quân thù trong chiến tranh hiện đại của thế kỷ XX và XXI.
Tình hình chiến sự và bài ca ra trận
Dẫu lịch sử đã sang trang, sự tàn khốc của cuộc chiến đã lùi vào dĩ vãng. Nhưng mỗi năm đến ngày 17-2, quá khứ bi thương nhưng đầy hùng tráng lại ùa về trong tâm khảm triệu triệu người dân đất Việt.
Không thể nào quên rạng sáng ngày 17-2-1979, nhà cầm quyền Trung Quốc thời điểm đó đã huy động hơn 600.000 binh lính quân đội tràn xuống tấn công 6 tỉnh giới phía Bắc củaViệt Nam, thực hiện cuộc chiến tranh có qui mô lớn. Các tỉnh mà quân đội Trung Quốc cho nã pháo đạn từ Quảng Ninh đến Lai Châu, trong đó Hà Giang và Lạng Sơn là hai tỉnh bị pháo đạn nã nhiều nhất.
Ngay sau khi quân đội Trung Quốc đưaquân ồ ạt đánh chiếm một điểm cao, tàn sát dân thường ở tỉnh Hà Giang, Lạng Sơn từ 11 km ngày đầu tiên, chỉ sau 3 ngày đã dàn quân hơn 1.200 km dọc khắp tuyến biên giới. Máu đào chiến sĩ ta đã nhuộm đỏ các điểm cao, nhiềudân thường bị giết hại, hàng ngàn nóc nhà bị đốt cháy, hàng trăm cây cầu dân sinh bị đánh sập…
Trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc” ấy, để tiếp thêm sức mạnh cho những người lính trên chiến trường biên ải, và hiệu triệu thanh niên lên đường tòng quân nhập ngũ cứu nước. Ngay tối 17-2-1979, nhạc sĩ Phạm Tuyên đã lặng người đikhi ông nghe tin quân xâm lược Trung Quốc tràn qua biên giới. Ngay đêm đó, ông đã đặt bút viết rất nhanh ca khúc “Chiến đấu vì độc lập tự do” với câu mở đầu “Tiếng súng đã vang trên bầu trời biên giới”…
Ngày 20-2-1979, ca khúc “Chiến đấu vì độc lập tự do” chính thức phát lên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam. Những ca từ hào hùng “Tiếng súng đã vang trên bầu trời biên giới. Gọi toàn dân ta vào cuộc chiến đấu mới. Quân xâm lược bành trướng dã man, đã dày xéo mảnh đất tiền phương. Lửa đã cháy và máu đã đổ, trên khắp dải biên cương” như ngọn lửa thổi bùng chí khí cách mạng. Điệp khúc “gọi toàn dân ta vào cuộc chiến đấu mới” không chỉ thôi thúc trong triệu triệu trái tim người dân Việt Nam lúc đó, mà còn là lời hiệu triệu, kêu gọi, giục giã thanh niên đất Việt lên đường chiến đấu.
Có lẽ, những ai sinh ra ở thập niên 40,50, 60 và đầu 70 của thế kỷ 20 không ai không thuộc ca khúc “Chiến đấu vì độc lập tự do” của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Cho đến bây giờ, sau 40 năm những ca từ “Đất nước của ngàn chiến công, vẫn sục sôi khí thế hào hùng. Những Chi Lăng, Bạch Đằng, Đống Đa, đang gọi tiếp thêm những bản hùng ca” không chỉ in đậm trong tâm khảm của thế hệ những người lính cầm súng trên chiến trường thủa ấy, mà “ăn sâu bám rễ” vào tâm thức, kể cả những người chưa một lần cầm súng chiến đấu.
Và cũng có lẽ dù 40 năm hay 100 trăm năm, hay muôn đời sau, ca khúc “chiến đấu vì độc lập tự do” của Phạm Tuyên vẫn có sức sống trường tồn vĩnh cửu. Bởi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì dứt khoát phải đứng lên chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Bởi “Việt Nam ơi nước Việt yêu thương, lịch sử đã trao cho người một sứ mệnh thiêng liêng, nên dù có “mang trên mình còn lắm vết thương” thì triệu triệu người dân đất Việt vẫn “hiên ngang ra chiến trường”, bởi “vì nếp sống cao đẹp cho mọi người độc lập tự do”.
Gác bút nghiên lên đường ra trận
Ngay sau khi ca khúc “Chiến đấu vì độc lập tự” lan tỏa khắp Tổ quốc, hàng ngàn, hàng vạn thanh niên Việt Nam xung phong lên biên giới phía Bắc chiến đấu, hàng ngàn sinh viên “gác bút nghiên lên đường ra trận, hàng trăm ông bố, bà mẹ nơi ruộng vườn lặng lẽ tiễn con đi. Có người mẹ đón con ngày trở về chỉlà chiếc ba lô và đôi dép cao su mòn gót cùng lá cờ Tổ quốc nhuộm đất chiến hào. Có ông bố thay bằng niềm hân hoan khi cuộc chiến kết thúc đón con bằng xương bằng thịt, thì quặn thắt nỗi đau khi ôm chặtchiếc mũ có hình ngôi sao vàng cùng đôi dép tiền phong mà gần 4 năm trước đó ông mua cho con trai…
Không thể xúc động nào hơn một bà mẹ ở Quỳnh Lưu - Nghệ Tĩnh (nay là Nghệ An) viết thư gửi Ban chỉ huy tỉnh đội Lạng Sơn, cho con mình ra biên giới. Người mẹ ấy là Phạm Thị Thảo, bà viết lá thư bằng thơ đầy tâm huyết: “Tính đến nay đã bốn trăng rồi/ Lòng xao xuyến bồi hồi không yên dạ/ Ngày đơn vị chuyển quân đi xa quá/ Toàn anh em, đồng đội, cả chỉ huy/ Đường hành quân đành phải ra đi/ Tới Cao Lạng tức thì chiến đấu/ Tuấn con tôi tuổi còn thơ ấu/ Xa gia đình trả nợ máu cho cha...”.
Người con của mẹ Phạm Thị Thảo là Văn Đức Tuấn. Năm 18 tuổi, anh Tuấnnhập ngũ huấn luyện tân binh ở Nghi Lâm - Nghệ Tĩnh. Khi nghe tinTrung Quốc gây ra chiến tranh biên giới phía Bắc, bà Thảo động viên con trailên đường ra biên ải chiến đấu đồng thời viết lá thư đặc biệt bằng thơ gửi Đại đội 5 Ban chỉ huy tỉnh đội Lạng Sơn lúc đấy để con mình được ra trận chiến đấu…
Một thanh niên đã anh dũng hi sinh đầu năm 1979 khiến thế hệ trẻ Việt Nam lúc đó xúc động và nức lòng tòng quân, đó là chàng trai Phạm Quang Thành, sinh viên năm thứ nhất khoa Toán Trường đại học Tổng hợp Hà Nội.
Cũng như nhiều thanh niên lúc đó, trước căm thù xâm lược, sinh viên Phạm Quanh Thành đã viết thư xin lên đường chiến đấu. Lá thư đề ngày 19-2-1079. Lá thư có nội dung như sau:“Kính gửi các thủ trưởng trong đơn vị quân đội nhân dân Việt Nam.
Tên tôi là: Phạm Quang Thành, là học sinh năm thứ nhất khoa Toán Trường đại học Tổng hợp Hà Nội.
Tôi xin trình bày một việc sau đây: Sau khi nghe sự kiện 4 giờ sáng 17-2-1979 bọn phản động Trung Quốc đã xâm phạm lãnh thổ nước ta, lòng tôi như lửa đốt.
Tôi không thể ngồi yên học hành khi đồng bào và đồng chí của tôi đang đổ máu trên tuyến đầu Tổ quốc bảo vệ từng tấc đất thân yêu.
Tôi đã làm đơn xin đi chiến đấu, nhưng vì tôi là một người lính đã trở về trường học tập nên việc xin nhập ngũ là rất khó. Chính vì vậy tôi đã đi từ Hà Nội lên đây và sẽ xin vào công tác ở bất cứ đơn vị cầm súng đánh giặc nào.
Tôi biết đó là một khuyết điểm của mình, nhưng đánh xong giặc tôi sẽ xin chịu trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân với khuyết điểm của mình.
Là một đoàn viên thanh niên cộng sản mang tên Bác Hồ vĩ đại, tôi càng tự hào bao nhiêu thì càng hiểu trách nhiệm của mình bấy nhiêu trong khi tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc đang vang vọng trong lòng.
Vậy, tôi khẩn thiết đề nghị các thủ trưởng hãy cho tôi sống và chiến đấu tại nơi đây. Tôi xin hứa sẽ hoàn thành bất kỳ nhiệm vụ gì cấp trên giao phó...”.
Ngay sau khi vào đại đội bộ binh 3, tiểu đoàn 1, anh Thànhchưa kịp nhận quân phục đã anh dũng hi sinh với cây súng trên tay và bộ quần áo sinh viên trên người. Vào một ngày đông giá buốt đúng 10 tháng sau, gia đình nhận được giấy báo tử do Trung đoàn 2 ký ngày 16-12-1980. Người sinh viên ấy được công nhận liệt sĩ và được truy tặng Huân chương Chiến công hạng 3…
Bài ca không thể nào quên
40 năm – một khoảng thời gian khá dài để có thể thay đổi mọi thứ. Vết bụi thời gian cũng có thể làm lu mờ đi phần nào dĩ vãng, nhưng lịch sử mãi mãi không quên những ngày đau thương, bi tráng ấy…
40 năm sau, những trận địa pháo, điểm cao ngày ấy giờ đãlà đồi cọ, nương ngô xanh mướt. Song dưới sâutầng đất đá vẫn còn đâu đó xương cốt của bộ đội và người dân. Sự hi sinh anh dũng bi tráng 40 năm trước, là bản hùng ca sáng mãi trong lòng người Việt về bài học chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc, bất luận dù kẻ thù là ai.
Thời gian gần đây các cơ quan báo đài tuyên truyền rộng rãi kể từ sau sự kiện cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốcdiễn ra ngày 17-2-1979. Tuyên truyền không phải làđể nhắc lại quá khứ đau thương, hay gợi lại “vết hằn” hận thù, mà chỉlàđể nhắc nhớ lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Thắng lợi và bi tráng của cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc tháng 2 năm 1979 mãi mãi là bài ca không thể nào quên trên con đường vệ quốc của một đất nước có chủ quyền.
.png "Cục Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam kỷ niệm 65 năm xây dựng và phát triển")
