Bộ trưởng Đỗ Đức Duy chủ trì Hội nghị về ổn định thị trường lúa gạo

Tham dự Hội nghị còn có Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam; Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân; Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước Đào Minh Tú; đại diện Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính; lãnh đạo các tỉnh đồng bằng sông Cửu long… Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức hội nghị này nhằm đánh giá tình hình thị trường lúa gạo trong nước và quốc tế, và tìm ra các giải pháp phù hợp để ổn định, phát triển bền vững ngành lúa gạo trong thời gian tới. Thị trường lúa gạo thế giới trong thời gian qua đã chứng kiến nhiều biến động, đặc biệt là sau khi Ấn Độ quyết định dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo từ tháng 9/2024.

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng và các chuyên gia trong ngành, tình hình cung cầu trên thị trường quốc tế đang có dấu hiệu mất cân đối. Cung gạo đang tăng mạnh trong khi cầu lại tăng nhưng chưa kịp với tốc độ tăng cung, đặc biệt khi các quốc gia như Ấn Độ và Thái Lan đẩy mạnh xuất khẩu.

Tình trạng này đã tác động trực tiếp đến xuất khẩu gạo của Việt Nam, khiến cho chúng ta gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc giá gạo đã giảm mạnh so với năm 2024. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thị trường quốc tế mà còn tác động trực tiếp đến thị trường trong nước, nhất là khi chúng ta đang vào thời điểm chính vụ đông xuân của đồng bằng sông Cửu Long, với sản lượng gạo rất lớn.

Trước tình hình đó, và theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã tổ chức hội nghị này với các bộ, ngành liên quan, các địa phương, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp xuất khẩu chủ lực để thực hiện bốn mục tiêu chính, trong đó:

Cần phải nhận diện rõ những thuận lợi, khó khăn trong việc sản xuất, thu hoạch, chế biến và xuất khẩu gạo, cũng như các yếu tố ảnh hưởng từ thị trường quốc tế và trong nước.

Cần phải phân tích nguyên nhân của sự mất cân đối cung cầu, bao gồm nguyên nhân từ thị trường quốc tế và nguyên nhân từ tình hình trong nước. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho rằng, việc hiểu rõ nguyên nhân giúp chúng ta có giải pháp phù hợp.

Một trong những mục tiêu của hội nghị là đề xuất giải pháp ổn định thị trường. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho rằng, mục tiêu của chúng ta là không chỉ ổn định thị trường trong ngắn hạn mà còn phát triển ngành lúa gạo một cách bền vững trong dài hạn. Các giải pháp sẽ bao gồm các biện pháp bình ổn giá, hỗ trợ xuất khẩu, cải thiện năng lực kho chứa, cũng như tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại.

Hội nghị cũng mong muốn lắng nghe các ý kiến, đề xuất từ các bộ, ngành, các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp xuất khẩu và các địa phương để xây dựng các giải pháp hiệu quả, thực tế, đồng bộ. Sau hội nghị này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tổng hợp các ý kiến và trình Thủ tướng Chính phủ để ban hành một công điện khẩn chỉ đạo về lĩnh vực này.

Bộ trưởng Đỗ Dức Duy cũng đặc biệt lưu ý rằng khi giá cả giảm mạnh, có thể dẫn đến hiện tượng thương lái ép giá nông dân hoặc các doanh nghiệp thiếu năng lực tài chính bán tháo gạo để tránh thua lỗ. Điều này không chỉ làm mất giá trị của gạo mà còn gây rối loạn thị trường. Ngoài ra, cũng có những ý kiến cho rằng trong tình hình cung lớn hơn cầu, một số quốc gia nhập khẩu gạo lớn của Việt Nam có thể lợi dụng thời điểm này để ép giá. Do vậy, Bộ trưởng cho rằng nếu không bình tĩnh và đưa ra những quyết định phù hợp, chúng ta có thể rơi vào tình trạng bị ép giá từ các đối tác xuất khẩu và điều này sẽ tác động tiêu cực đến cả thị trường quốc tế và trong nước.

Ngoài ra, một trong những giải pháp mà chúng ta đã thực hiện trong thời gian qua là việc doanh nghiệp xuất khẩu có thể sử dụng nguồn tài chính để tích cực mua tạm trữ gạo, xuất khẩu khi thị trường hồi phục. Tuy nhiên, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho rằng cũng cần xem xét vấn đề cơ sở hạ tầng kho chứa, năng lực vận chuyển và khả năng bổ sung vốn tín dụng cho các doanh nghiệp. Vì vậy, hội nghị mong muốn có sự tham gia của Ngân hàng Nhà nước để thảo luận về khả năng nới rộng hạn ngạch tín dụng cho doanh nghiệp xuất khẩu trong khoảng thời gian 3-6 tháng…

Cục Chế biến, Chất lượng và Thị trường sẽ trình bày báo cáo tổng quan về tình hình thị trường lúa gạo, đưa ra một số đề xuất và giải pháp. Sau đó, hội nghị mong muốn nhận được các ý kiến đóng góp từ các địa phương, các doanh nghiệp và các hiệp hội ngành hàng. Các địa phương sẽ nêu rõ thực trạng tình hình sản xuất, thu hoạch, thu mua, chế biến và xuất khẩu trên địa bàn của mình, có vấn đề gì bất thường hay khó khăn nào không.

Nội dung của Hội nghị sẽ được cập nhật tại những bản tin tiếp theo…

Khương Trung