Quốc hội thông qua Nghị quyết đặc thù đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận
(TN&MT) - Sáng ngày 19/2, trong khuôn khổ Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù để đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Kết quả biểu quyết điện tử cho thấy có 459/460 đại biểu tán thành, chiếm 96,03% tổng số đại biểu tham gia.
Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, bao gồm hai nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2 cùng các dự án thành phần, là một trong những dự án quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam. Việc thông qua Nghị quyết với tỷ lệ tán thành cao này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong tiến trình triển khai dự án.
Các cơ chế và chính sách đặc biệt
Nghị quyết thông qua các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy nhanh chóng quá trình triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Dự án này sẽ áp dụng một loạt các biện pháp đặc biệt nhằm tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh đàm phán quốc tế, tạo thuận lợi cho việc huy động vốn và triển khai xây dựng nhà máy.
Cụ thể, Nghị quyết cho phép triển khai đồng thời việc đàm phán với các đối tác đã ký kết điều ước quốc tế hoặc với các đối tác khác để ký kết điều ước quốc tế về hợp tác xây dựng, cấp tín dụng cho Dự án, song song với quá trình phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư và phê duyệt dự án đầu tư. Điều này giúp đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục cần thiết, đồng thời bảo đảm tuân thủ các cam kết quốc tế.
Lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu rút gọn
Một trong những điểm đặc biệt trong Nghị quyết là việc áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn cho các gói thầu quan trọng. Cụ thể, đối với gói thầu "chìa khóa trao tay" xây dựng nhà máy chính, Nghị quyết cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu theo quy trình rút gọn đối với nhà thầu trong các điều ước quốc tế. Hình thức này nhằm đảm bảo việc chọn lựa các nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm và đáp ứng yêu cầu kỹ thuật cao của dự án.
Các gói thầu khác liên quan đến công tác chuẩn bị đầu tư và xây dựng nhà máy cũng được chỉ định thầu rút gọn, bao gồm các công việc như lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, thẩm tra thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, cũng như các công việc tư vấn quản lý dự án và giám sát thi công. Đặc biệt, việc chỉ định thầu còn áp dụng đối với các gói thầu liên quan đến công nghệ, an toàn hạt nhân và an ninh, nhằm đảm bảo rằng dự án được triển khai đúng tiến độ và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn.
Thu xếp vốn và phương án tài chính
Về phương án tài chính, Nghị quyết quy định Thủ tướng Chính phủ có quyền phê duyệt chủ trương tăng vốn điều lệ của chủ đầu tư từ nguồn đánh giá lại tài sản đã hết khấu hao của các nhà máy điện BOT đã nhận bàn giao, cùng các nhà máy thủy điện đa mục tiêu. Việc sử dụng nguồn vốn này sẽ giúp bổ sung vốn cho dự án, đảm bảo nguồn tài chính ổn định và kịp thời cho việc triển khai.
Ngoài ra, Nghị quyết cũng yêu cầu công tác lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành về bảo vệ môi trường. Đây là một yếu tố quan trọng, bởi vì dự án điện hạt nhân có thể ảnh hưởng đến môi trường nếu không được kiểm soát chặt chẽ.
Tác động và triển vọng của dự án
Chính phủ sẽ chịu trách nhiệm tổ chức, thực hiện và quản lý đầu tư các dự án theo đúng Nghị quyết, đảm bảo dự án được triển khai đúng tiến độ và chất lượng. Chính phủ cũng sẽ giám sát việc sử dụng vốn đầu tư, bảo đảm tính tiết kiệm, hiệu quả, đồng thời ngăn chặn tham nhũng, lãng phí và các hành vi tiêu cực trong quá trình thực hiện dự án. Mặt khác, Chính phủ cần bảo đảm an toàn phóng xạ, quốc phòng an ninh và trật tự an toàn xã hội trong suốt quá trình triển khai.
Đặc biệt, Chính phủ còn chịu trách nhiệm tổ chức đàm phán và ký kết điều ước quốc tế với các đối tác, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, phù hợp với Hiến pháp, pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Việc này sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác quốc tế trong triển khai dự án.
Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là một trong những dự án năng lượng trọng điểm của Việt Nam, nhằm đáp ứng nhu cầu điện năng ngày càng tăng cao, đồng thời góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Với việc áp dụng các cơ chế đặc thù, dự án này sẽ được triển khai một cách nhanh chóng và hiệu quả, đồng thời đảm bảo sự hợp tác quốc tế mạnh mẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ và tài chính.
Dự án cũng hứa hẹn tạo ra nhiều cơ hội cho phát triển kinh tế tại tỉnh Ninh Thuận, đóng góp vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa khu vực và cả nước. Việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân sẽ thúc đẩy các ngành công nghiệp phụ trợ, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực năng lượng, đồng thời thu hút đầu tư trong và ngoài nước.
Tuy nhiên, việc triển khai dự án điện hạt nhân cũng đặt ra một số thách thức, đặc biệt là về vấn đề an toàn và bảo vệ môi trường. Chính phủ và các cơ quan liên quan cần phải tăng cường công tác quản lý và giám sát chặt chẽ, đảm bảo rằng các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn và môi trường được tuân thủ nghiêm ngặt.
Việc Quốc hội thông qua Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là một bước quan trọng trong việc thực hiện chiến lược phát triển năng lượng của Việt Nam. Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy quyết tâm của đất nước trong việc phát triển các nguồn năng lượng sạch, bền vững và an toàn. Sự thành công của dự án sẽ góp phần không nhỏ vào sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam trong tương lai.