Lào Cai: Lựa chọn vị trí sắp xếp các điểm dân cư giúp phòng tránh thiên tai
(TN&MT) - Ngày 21/12/2024, UBND tỉnh Lào Cai và Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học “Lựa chọn vị trí xây dựng công trình và sắp xếp các điểm dân cư khu vực miền núi, vùng cao phòng tránh thiên tai đáp ứng yêu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu”.
Điều hành Hội thảo có ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam; PGS.TS Tạ Đức Thịnh, Chủ tịch Hội Địa chất công trình và Môi trường Việt Nam; ông Đỗ Hậu, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam; ông Phí Công Hoan, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Lào Cai.
Tham dự Hội thảo có đại diện từ các Cục, Vụ, Viện nghiên cứu chuyên ngành của Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Hiệp hội các đô thị Việt Nam, Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Tổng hội Xây dựng Việt Nam, Tổng hội Địa chất Việt Nam; các chuyên gia trong nước, nước ngoài, các nhà khoa học, nhà quản lý trong các lĩnh vực và đại diện một số tỉnh miền núi phía Bắc, một số tập đoàn, doanh nghiệp
Về phía UBND tỉnh Lào Cai có lãnh đạo các sở, ban, ngành, cơ quan chuyên môn, đại diện UBND các huyện, thị xã, thành phố...trên địa bàn tỉnh.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cho biết, các tỉnh khu vực miền núi và đối với riêng tỉnh Lào Cai có đặc thù biên giới, địa hình chia cắt lớn, dân cư phân bổ thưa thớt, trên 66,5% đồng bảo dân tộc thiểu số. Trong thời gian gần đây, thiên tai đã ảnh hưởng lớn đến Lào Cai, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản tại tỉnh Lào Cai.
Hội thảo hôm nay tập trung vào 02 nội dung chính là lựa chọn vị trí xây dựng hạ tầng công trình và sắp xếp các điểm dân cư. Các vấn đề này ảnh hưởng trực tiếp đến việc huy động nguồn lực, con người, văn hoá, quốc phòng an ninh để phòng tránh, ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu. Trong đó vấn đề công trình nhà ở, xoá nhà tạm, nhà dột nát được Lào Cai đặc biệt quan tâm.
Qua hội thảo này, Lào Cai mong muốn sẽ nhận diện được các tai biến địa chất trong bối cảnh biến đổi khí hậu tại Lào Cai, các tỉnh miền núi phía Bắc ảnh hưởng đến vị trí xây dựng công trình xây dựng, điểm dân cư; giải pháp công trình và phi công trình phòng chống trượt lở đất…. Đồng thời, xây dựng một bộ khung các chỉ tiêu, tiêu chí để nhận diện thiên tai; bộ khung các vấn đề cần lưu ý trong công tác quy hoạch, lựa chọn đất xây dựng, giải pháp chuẩn bị kỹ thuật để phòng chống thiên tai, các giải pháp tăng cường khả năng chống chịu biến đổi khí hậu đối với các tỉnh miền núi.
Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường cũng đề nghị các vấn đề này sẽ được xây dựng, biên tập thành sách/cẩm nang/sổ tay ngắn gọn, dễ hiểu để phổ biến rộng rãi trong các cấp chính quyền, cơ quan chuyên môn và tuyên truyền, phổ biến rộng rãi đến người dân làm cơ sở thay đổi nhận thức, hành động trong công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội các địa phương để hạn chế tối đa những thiệt hại về người, tài sản.
Phát biểu tại Hội thảo ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng với vị trí địa lý nằm ở vùng cao, có hệ thống sông suốt dày đặc và khí hậu thay đổi thất thường, Lào Cai là một trong những tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề của các hiện tượng thiên tại như lũ quét, sạt lở đất. Điển hình là cơn bão số 3 xảy ra trong tháng 9 vừa qua đã gây ảnh hưởng nặng nề đến các điểm dân cư tại nhiều tỉnh miền núi, trong đó có tỉnh Lào Cai.
Sau cơn bão, người dân trong vùng chịu ảnh hưởng của thiên tai còn gặp khó khăn trong việc phục hồi và xây dựng nhà cửa. Do vậy việc lựa chọn vị trí xây dựng các công trình hạ tầng cũng như quy hoạch các điểm dân cư, di dời các khu dân để giảm thiểu tối đa các rủi ro do thiên tai là rất quan trọng.
Chủ tịch Hội Quy hoạch cho biết, Hội thảo hôm nay sẽ tập trung vào một số nội dung chính: Nhận diện các tai biến địa chất thường xảy ra tại các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam; các yếu tố cần xem xét khi lựa chọn vị trí xây dựng công trình; các giải pháp sắp xếp dân cư; các biện pháp và chiến lược ứng phó với biến đổi khí hậu; cơ chế hợp tác và chia sẻ thông tin giữa các cấp chính quyền, cộng đồng và các tổ chức khoa học, chuyên gia trong việc ứng phó với thiên tai... Chủ tịch Hội Quy hoạch mong muốn các đại biểu sẽ cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm và đóng góp ý kiến để đưa ra những giải pháp thiết thực, hiệu quả cho công tác xây dựng, phát triển bền vững khu vực miền núi phía Bắc và tỉnh Lào Cai.
Trong thời gian diễn ra Hội thảo, các chuyên gia trong nước, nước ngoài, các nhà quản lý trong các lĩnh vực giao thông vận tải, môi trường, địa chất, quy hoạch đô thị,… cũng trao đổi, thảo luận và tham luận nhiều nội dung quan trọng liên quan đến: “Đặc điểm lũ bùn đá Làng Nủ và một số vị trí tại Lào Cai, kiến nghị giải pháp phòng tránh”; “Giải pháp ứng phó đảm bảo an toàn các khu dân cư và nới có công trình tập trung đông người trong vùng sụt trượt hoặc có dấu hiệu nứt đất”; “Công nghệ mới tích hợp địa chất kỹ thuật - địa vật lý - học máy trong nghiên cứu trượt đất phục vụ quy hoạch tác định cư tại tỉnh Lào Cai”; “Lồng ghéo các giải pháp quy hoạch giảm thiểu rủi ro thiên tai trong quy hoạch xây dựng”…