An Giang: Vì sao nhiều vướng mắc tại dự án KDC Vịnh Tre vẫn không được giải quyết dứt điểm?
(TN&MT) - Dự án Khu dân cư Trung tâm thương mại Vịnh Tre (xã Vĩnh Thạnh Trung, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang) được triển khai từ năm 2005 nhưng kéo dài đến nay chưa hoàn thiện, đã vướng nhiều lùm xùm từ người dân bị thu hồi đất trong việc đền bù đất không như thỏa thuận ban đầu.
Dự án nhà ở kéo dài 20 năm chưa xong
Dự án Khu dân cư Trung tâm thương mại (KDC) Vịnh Tre, xã Vĩnh Thạnh Trung do Công ty Công trình Giao thông An Giang đầu tư thực hiện từ năm 2004, được UBND tỉnh An Giang phê duyệt năm 2005. Theo quyết định tại thời điểm đó, tỉnh An Giang thu hồi 93.884m² đất do các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân quản lý sử dụng và giao cho Công ty Công trình Giao thông An Giang lập phương án đền bù với 27 chủ sử dụng đất.
Tuy nhiên năm 2006, Công ty Công trình Giao thông An Giang giải thể, các hạng mục giao thông, thoát nước tại dự án chỉ thực hiện hoàn thành đạt 30% khối lượng. UBND tỉnh An Giang chấp thuận cho UBND huyện Châu Phú tiếp tục quản lý dự án và hoàn thành các hạng mục còn lại của công trình theo Công văn số 341/UBND-KT ngày 30/1/2008, trên cơ sở đó UBND huyện Châu Phú đã phê duyệt dự án tại Quyết định số 319/QĐ-UBND ngày 01/3/2018.
Ngày 16/10/2008, UBND tỉnh An Giang ban hành Quyết định số 2148/QĐ-UBND về việc thu hồi và giao đất cho Ban quản lý dự án Đầu tư và Xây dựng huyện Châu Phú, 87.597,5m2 để sử dụng đất vào mục đích xây dựng KDC Vĩnh Thạnh Trung. Vì vậy, Dự án KDC Vịnh Tre, xã Vĩnh Thạnh Trung (nay là thị trấn Vĩnh Thạnh Trung) được hình thành qua 2 giai đoạn.
Từ năm 2009 - 2017, huyện Châu Phú nhiều lần mời gọi các công ty, doanh nghiệp đến đầu tư vào dự án và UBND tỉnh An Giang cho chủ trương giảm 30% trên tổng số nền theo giá UBND tỉnh phê duyệt để tiếp tục mời gọi đầu tư, nhưng vẫn không có đơn vị nào tham gia.
Năm 2020, UBND huyện Châu Phú trình UBND tỉnh An Giang xin chủ trương mở rộng dự án thêm 1.700m2 và thực hiện theo phương thức đất đổi nền. Đến nay, dự án đầu tư xây dựng KDC Vịnh Tre (giai đoạn 1) có diện tích hơn 28.000m2, với 293 nền (1 nền tương đương 80 m2).
Người dân bàn giao đất vẫn chưa được đền bù
Đáng nói, trong số nền được đấu giá thì cán bộ thuộc các cơ quan cấp huyện trúng 159 nền, cấp xã 25 nền, cơ quan theo ngành dọc đặt tại huyện 62 nền và 10 nền thuộc lực lượng vũ trang. Giai đoạn 2 có tổng cộng 293 nền, trong đó đất đổi nền là 18. Đến nay còn 23 nền, gồm 18 nền đất đổi nền và 5 nền nhà nước đang quản lý, chưa đấu giá. Số nền còn lại đã bán đấu giá với số tiền hơn 54 tỉ đồng.
Thông tin với báo chí về việc này, ông Nguyễn Thanh Lâm - Phó Chủ tịch UBND huyện Châu Phú cho rằng việc phân lô bán nền của dự án được huyện thông báo công khai, xin chủ trương UBND tỉnh ưu tiên cho cán bộ, công chức. Trường hợp trong 1 nền có từ hai người tham gia trở lên thì tổ chức đấu giá theo quy định. Trường hợp có 1 người tham gia thì được bán chỉ định.
Dù vậy, ngày 26/9/2023, UBND huyện Châu Phú lại có thông báo số 34/TB-UBND gửi đến các hộ dân về việc gia hạn thời gian thông báo số 14 ngày 9/5/2022 của UBND huyện về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng KDC Vịnh Tre.
Theo đó, diện tích dự kiến thu hồi khoảng 8.683m2, gồm 450m2 đất ở và hơn 8.200m2 đất trồng lúa. Lý do thu hồi là rất cần thiết để xây dựng, cải tạo mặt bằng, bố trí lại đất ở mới phù hợp với điều kiện kinh tế người dân. Hiện có nhiều luồng ý kiến của dư luận về vấn đề dự án KDC Vịnh Tre đã xây dựng xong, nhưng huyện Châu Phú mới tiến hành thu hồi đất là việc làm vô cùng bất nhất.
Đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực huyện Châu Phú cho rằng, do quy trình, hồ sơ làm chậm nên kéo dài quá 12 tháng, vì vậy huyện phải ra thông báo gia hạn.
Trong khi dự án vẫn nhùng nhằng chưa thể hoàn thiện thì đến nay công tác đền bù cho các hộ dân vẫn chưa được huyện Châu Phú giải quyết dứt điểm, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho các hộ dân bị thu hồi đất. Theo đó, hộ nhà bà Kiến Thị Hạnh có đất bị thu hồi cả giai đoạn 1 và giai đoạn 2 là 6.150m2, theo thoả thuận đất đổi nền thì chủ đầu tư dự án phải giao cho gia đình bà Hạnh 11 nền tại dự án. Tương tự, với hộ nhà ông Nguyễn Hồng Tấn bị thu hồi 2.587m2 đất và đổi 7 nền theo thoả thuận nhưng đến nay gia đình vẫn chưa được nhận đất.
Đáng nói, từ năm 2018, đường vào khu vực xử lý nước thải KDC Vịnh Tre đã được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực huyện Châu Phú thực hiện xong, nhưng đơn vị này lại không giao 11 nền nhà cho gia đình bà Hạnh như thỏa thuận ban đầu để đến nay người dân bị thu hồi đất vẫn mòn mỏi đi đòi quyền lợi chính đáng của mình.
Kiểm tra phát hiện nhiều tồn tại
Trong khi huyện Châu Phú còn chưa giải quyết dứt điểm việc đền bù đất cho các hộ dân để tránh phát sinh kiện tụng, gây phức tạp thêm tình hình thì tại giai đoạn 1 của dự án, Kết luận thanh tra số 02/KL-TT ngày 21/1/2019 của Thanh tra tỉnh An Giang nêu rõ, giá khởi điểm của 260 nền thuộc dự án, phát hiện 1 nền với diện tích 146m2 có giá khởi điểm thấp hơn giá quy định của UBND tỉnh, với số tiền chênh lệch 99,2 triệu đồng.
Về công tác đấu giá nền, qua kiểm tra phát hiện 8 nền không có trong quyết định phê duyệt giá khởi điểm ban đầu. Ngoài ra, đến thời điểm thanh tra, người trúng đấu giá nộp vào ngân sách nhà nước chỉ hơn 26,5 tỉ đồng (50% tổng giá trị giá trúng đấu). Trong khi đó, theo quy định người trúng đấu giá mua tài sản phải nộp hết trong thời hạn là 30 ngày.
Bên cạnh đó, Thanh tra tỉnh còn xác định Phòng Kinh tế hạ tầng, Ban Quản lý dự án, UBND huyện Châu Phú đã thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán về việc chi vượt chi phí thiết kế và chi phí quản lý với số tiền hơn 37 triệu đồng.
Đối với giai đoạn 2 của dự án KDC Vịnh Tre bị triển khai chậm trễ, các ngành chức năng tỉnh An Giang cũng có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ.
Tháng 12/2022, Sở Xây dựng có văn bản gửi UBND tỉnh An Giang nêu rõ, chỉ có tổ chức kinh tế mới đủ điều kiện làm chủ đầu tư phát triển nhà ở thương mại, cơ quan hành chính nhà nước (UBND cấp huyện, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng) chỉ được giao đất để thực hiện các dự án phục vụ tái định cư theo Luật Đất đai năm 2013.
Song song đó, Sở Kế hoạch - Đầu tư tỉnh An Giang cũng đã có văn bản khẳng định quá trình thực hiện đầu tư dự án, huyện Châu Phú có điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, quy mô nhiều lần trên cơ sở ý kiến của đơn vị và các ngành liên quan. Cùng với đó, Sở này cũng đề nghị UBND tỉnh giao UBND huyện Châu Phú khẩn trương lập các thủ tục hồ sơ hoàn thành, kết thúc dự án theo quy định do dự án đã kéo dài thời gian vượt quy định của Luật Đầu tư công.
Ngày 21/11/2024, UBND huyện Châu Phú đã có báo cáo gửi UBND tỉnh An Giang liên quan đến quá trình thu hồi đất triển khai dự án KDC Vĩnh Tre, những tồn tại vướng mắc đối với 2 hộ dân đến nay chưa hoàn thành đền bù.
Theo đó, tại văn bản này ông Nguyễn Phước Nên - Chủ tịch UBND huyện Châu Phú cho rằng, tại Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để tính giá cụ thể khi thực hiện công tác bồi thường bằng đất có mục đích sử khác với mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi theo quy định tại Điều 96 Luật Đất đai 2024, thì trường hợp thu hồi đất nông nghiệp có thể bồi thường bằng đất nông nghiệp hoặc bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi.
Huyện nhận thấy việc triển khai dự án KDC Vịnh Tre không gây thất thoát ngân sách Nhà nước, nếu thực hiện theo phương án thu hồi đất, bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi sẽ không ảnh hưởng đến việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết hạ tầng xây dựng của dự án đã được phê duyệt, phù hợp với quy định của Luật Đất đai 2024, góp phần nhanh chóng giải quyết dứt điểm các khiếu nại, phản ánh, kiến nghị của 2 hộ dân (bà Kiến Thị Hạnh và ông Nguyễn Hồng Tấn), không để phát sinh trường hợp vượt cấp đến các cơ quan Trung ương.
"Căn cứ các quy định hiện hành và tình hình thực tế tại địa phương, huyện Châu Phú kiến nghị UBND tỉnh An Giang xem xét, thống nhất cho huyện tiếp tục thực hiện việc thu hồi, bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi đối với hộ bà Hạnh và ông Tấn trong quỹ nền hiện tại của dự án đã bố trí trước đây”, văn bản của huyện Châu Phú kiến nghị.
Tuy nhiên, dự án này đang trong giai đoạn được thanh tra theo Quyết định số 71/QĐ-TTT ngày 27/6/2024 của Chánh Thanh tra tỉnh An Giang về việc thanh tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư công giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn huyện Châu Phú và việc thực hiện dự án KDC Vịnh Tre, đến nay vẫn chưa ban hành kết luận thanh tra, nên chưa đủ cơ sở để đề xuất xử lý đề nghị của UBND huyện Châu Phú về trường hợp đền bù cho 2 hộ gia đình bà Hạnh và ông Tấn.
Vậy, để đảm bảo quyền lợi cho các hộ dân bị thu hồi đất tại dự án KDC Vịnh Tre, đề nghị UBND tỉnh An Giang, Thanh tra tỉnh An Giang sớm ban hành kết luận thanh tra để có cơ sở giải quyết liên quan đến việc đền bù cho gia đình bà Kiến Thị Hạnh và ông Nguyễn Hồng Tấn.