Du lịch đưa quê nghèo thành những "vùng quê đáng sống”
(TN&MT) - Sáng 10/12, tại Quảng Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism) và UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức Hội nghị quốc tế về Du lịch Nông thôn lần thứ nhất.
Du lịch làm đổi thay "bộ mặt" vùng quê
Đây là sự kiện mang tính toàn cầu đầu tiên của UN Tourism về du lịch nông thôn, thu hút sự tham dự của hơn 300 đại biểu từ 50 quốc gia trên toàn thế giới, đại diện cho các cơ quan quản lý cấp quốc gia và địa phương các nước thành viên UN Tourism và Việt Nam, các tổ chức quốc tế, cộng đồng du lịch và khu vực tư nhân.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hồ An Phong cho biết, Việt Nam là đất nước nông nghiệp với hơn 70% dân số sống ở khu vực nông thôn với lợi thế về tài nguyên giàu bản sắc của khu vực nông thôn. Thực tiễn cho thấy du lịch đã đóng góp không nhỏ việc làm thay đổi “bộ mặt” của nhiều vùng nông thôn, đưa nhiều vùng nông thôn hạn chế về điều kiện phát triển nhưng trở thành “vùng quê đáng sống”.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, triển khai Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030, Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đến năm 2030, tầm nhín 2045, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình Phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, với mục tiêu phát triển du lịch nông thôn nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của khu vực nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng tích hợp, bao trùm và đa giá trị.
Tuy nhiên, cũng như nhiều quốc gia đang phát triển, khu vực nông thôn của Việt Nam cũng phải đối mặt với với nhiều thách thức như quy mô nhỏ, lẻ, thiếu tính chuyên nghiệp, gặp khó khăn về hạ tầng giao thông và các điều kiện kinh tế xã hội khác, hạn chế về nguồn lực đầu tư; nguồn nhân lực và khả năng kết nối thị trường... Điều này đặt ra những yêu cầu trong việc định hướng tầm nhìn, tìm kiếm các giải pháp hiệu quả trong việc thực thi các chính sách phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam đảm bảo các mục tiêu đề ra cũng như thích ứng với những vấn đề mang tính toàn cầu.
“Tôi kỳ vọng với sự chia sẻ của các nhà lãnh đạo du lịch, các tổ chức, chuyên gia quốc tế và trong nước tại Hội nghị, các quốc gia thành viên của Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc nói chung và Việt Nam nói riêng sẽ có cơ hội để học hỏi, nâng cao nhận thức, định hướng tầm nhìn và ban hành, thực thi các chính sách, giải pháp phát triển du lịch nông thôn phù hợp với điều kiện của mỗi quốc gia”, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh.
Theo bà Zoritsa Urosevic, Phó Tổng Thư ký, UN Tourism, 84% người dân sống ở khu vực nông thôn đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ như dân số già, việc làm, thiên tai, dịch bệnh…đây là những vấn đề trọng tâm mà các quốc gia cần có những giải pháp khắc phục. Tuy nhiên, du lịch có thể giải quyết tất cả các vướng mắc này; với mô hình phát triển du lịch nông thôn sẽ góp phần làm đa dạng kinh tế địa phương, nâng cao chất lượng sống của người dân nông thôn, tăng cường sự kết nối giữa con người với môi trường…
Quảng Nam kiên trì với du lịch xanh
Chia sẻ tại Hội nghị, ông Lương Nguyễn Minh Triết – Bí thư tỉnh ủy Quảng Nam cho biết, từ năm 2019, Quy hoạch tỉnh Quảng Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định, ngành du lịch là nền tảng tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế xã hội.
Quảng Nam tập trung phát triển, tạo ra những sản phẩm du lịch xanh, dựa vào nền tảng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng và các giá trị văn hóa bản địa đặc trưng, tạo cơ hội cho việc bảo tồn tài nguyên và phát triển du lịch một cách bền vững. Phát triển kinh tế không phải bằng mọi giá mà phải có sự phát triển hài hòa kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường.
Tỉnh Quảng Nam là địa phương đầu tiên của cả nước ban hành Bộ tiêu chí du lịch xanh cấp tỉnh. Hơn 5 năm qua, Quảng Nam vẫn đang nỗ lực đưa ngành du lịch địa phương phát triển theo định hướng du lịch xanh, nhờ đó, các điểm đến ở Quảng Nam đã và đang ngày càng thu hút du khách, để lại ấn tượng tốt đẹp trong mắt bạn bè quốc tế; đồng thời góp phần thực hiện Du lịch Net zero theo lộ trình cam kết của Chính phủ Việt Nam.
Từ những năm 2010, du lịch nông nghiệp - nông thôn tại Quảng Nam bắt đầu hình thành và phát triển mạnh từ năm 2013. Các điểm du lịch phân bố ở hầu hết các địa phương toàn tỉnh, hiện nay có 126 điểm tài nguyên du lịch nông nghiệp nông thôn đã được thống kê, trong đó nhiều điểm hoạt động rất hiệu quả như: Làng gốm Thanh Hà, Làng rau Trà Quế, Rừng dừa Bảy Mẫu Cẩm Thanh, Làng mộc Kim Bồng (Hội An), Làng du lịch dựa vào cộng đồng Cơtu (Nam Giang)… Ước tính, trên 30% du khách đến Quảng Nam có trải nghiệm sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn.
Ngày 14/11/2024 tại Colombia, Quảng Nam vui mừng và vinh dự nhận được giải thưởng của Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc công nhận Làng rau Trà Quế thuộc thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam là Làng Du lịch tốt nhất năm 2024.
Với mục tiêu xác định thách thức, chia sẻ kinh nghiệm tốt và thúc đẩy hợp tác du lịch nông thôn, Hội nghị đã thảo luận và định hướng các chính sách phát triển du lịch nông thôn bền vững, đảm bảo phân phối công bằng lợi ích du lịch, tạo việc làm, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, hòa nhập xã hội, trao quyền cho cộng đồng địa phương và các nhóm dễ bị tổn thương, bao gồm phụ nữ, thanh niên và người dân bản địa.
Nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng và những đóng góp của du lịch trong việc thúc đẩy phát triển nông thôn, Hội nghị tập trung vào ba chủ đề chính như chính sách cấp quốc gia và địa phương thúc đẩy du lịch phát triển nông thôn; Thu hút sự tham gia và trao quyền cho cộng đồng địa phương trong phát triển du lịch; Phát triển sản phẩm du lịch, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tạo điều kiện tiếp cận thị trường cho các điểm đến nông thôn.