Phù Yên (Sơn La): Nâng cao năng lực ứng phó biến đổi khí hậu
(TN&MT) – Là địa phương chịu nhiều thiệt hại dưới tác động của biến đổi khí hậu, để nâng cao năng lực ứng phó các hiện tượng thời tiết cực đoan, bảo vệ tài nguyên, môi trường, phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều giải pháp trọng tâm.
Trong thời gian qua, biến đổi khí hậu đã gây ra hạn hán, sương muối, lũ quét, sạt lở đất... ảnh hưởng đến đất canh tác, nguồn nước, điều kiện sinh trưởng, phát triển, năng suất và sản lượng các loại cây trồng của người dân. Chỉ tính riêng 9 tháng năm 2024, thiên tai trên địa bàn huyện Phù Yên đã làm thiệt hại hơn 3.200 nhà ở, 30 điểm trường, cùng nhiều thiệt hại về đường giao thông, kênh mương, lúa, hoa màu của người dân… Ước tổng thiệt hại trên 57 tỷ đồng.
Chủ động ứng phó với các hiện tượng cực đoan của biến đổi khí hậu, đảm bảo hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, UBND huyện Phù Yên đã ban hành Kế hoạch chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường; rà soát, cập nhật kế hoạch hành động phù hợp thực tiễn; lồng ghép biến đổi khí hậu vào kế hoạch phát triển của từng ngành, lĩnh vực.
Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định mới về biến đổi khí hậu đến các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư. Chú trọng nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý nhà nước từ huyện đến xã về biến đổi khí hậu, đảm bảo biên chế, chất lượng nguồn nhân lực tại các bộ phận, đơn vị tham mưu về biến đổi khí hậu. Lồng ghép công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu trong các hoạt động ra quân hưởng ứng các ngày lễ về môi trường. Tích hợp nội dung ứng phó biến đổi khí hậu vào chương trình giáo dục đào tạo ở các cấp học.
Nông nghiệp là một trong những lĩnh vực chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. UBND huyện đã xây dựng, triển khai Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, đưa vào khảo nghiệm, lựa chọn các loại giống phù hợp điều kiện tự nhiên, cho năng suất, sản lượng cao, thích ứng các điều kiện tiểu vùng khí hậu khác nhau.
Đến nay, Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký thương hiệu cho các sản phẩm cam, gạo, tỏi Phù Yên; 12ha chuối tại xã Huy Tân đã được cấp mã vùng trồng; xây dựng hơn 7.300m2 nhà màng; 19ha cây ăn quả sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt.
Nhân rộng mô hình trồng lúa hữu cơ và theo hướng hữu cơ lên gần 521ha; sản xuất 5ha rau an toàn theo quy trình VietGAP; xây dựng 11 mô hình sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị... Toàn huyện hiện có 15 sản phẩm OCOP, trong đó, 2 sản phẩm 4 sao và 13 sản phẩm 3 sao.
Công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, hàng năm, ban hành Kế hoạch, phương án phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; theo dõi chặt chẽ tình hình diễn biến của thời tiết, duy trì trực 24h/24h để kịp thời chỉ đạo khắc phục, xử lý trong mọi tình huống; tổ chức diễn tập ứng phó lũ bão và tìm kiếm cứu nạn; tăng cường hỗ trợ trang thiết bị, phương tiện cho UBND cấp xã và các đơn vị chức năng thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cứu nạn.
Chủ động rà soát, hỗ trợ di dời dân cư ra khỏi vùng có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở. Đến nay, Phù Yên đã triển khai một số dự án phòng chống thiên tai như: Dự án Định canh định cư bản Khoai Lang (xã Mường Thải), bản Suối Thịnh (xã Suối Bau); Bố trí, sắp xếp ổn định dân cư vùng thiên tai bản Suối Tre, bản Bèo, xã Tường Phong; Bố trí, sắp xếp dân cư vùng thiên tai, khắc phục sạt lở bản Lao, xã Mường Bang; Kè chống sạt lở Suối Tấc bảo vệ khu dân cư các xã Huy Thượng, Huy Hạ; cắm mốc hành lang bảo vệ nguồn nước trên địa bàn huyện...
Cùng với đó, đã thực hiện đăng ký nhu cầu về sản phẩm khí tượng thủy văn phục vụ phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai và phát triển kinh tế - xã hội huyện. Rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch sử dụng đất phù hợp với phát triển kinh tế xã hội và ứng phó biến đổi khí hậu.
Đẩy mạnh công tác trồng rừng, phủ xanh đất trống đồi núi trọc, giảm thiểu ô nhiễm. Năm 2024, huyện Phù Yên đã trồng mới khoảng 450ha rừng; trồng trên 400.000 cây phân tán, góp phần nâng tỷ lệ che phủ rừng đạt 49,6%; từng bước hoàn thành mục tiêu nâng tỷ lệ che phủ rừng trên 50% và trồng mới 1 triệu cây xanh phân tán vào năm 2025.
Đôn đốc, kiểm tra, giám sát các nhà máy thủy điện trên địa bàn tiến hành nạo vét hồ chứa nước, sửa chữa nâng cấp hệ thống cấp thoát nước đảm bảo cung cấp đủ nguồn nước phục vụ sinh hoạt, nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ cho người dân. Ưu tiên hỗ trợ các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình đầu tư sản xuất thuộc các lĩnh vực bảo vệ môi trường như chiết suất tinh dầu sả...
Thời gian tới, huyện Phù Yên sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu cho các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân. Đổi mới phương pháp, loại hình giáo dục về biến đổi khí hậu cho phù hợp với tình hình thực tế, góp phần đưa chính sách, pháp luật của nhà nước về ứng phó biến đổi khí hậu thực sự đi vào cuộc sống.
Phát huy vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền về xây dựng năng lực chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu; đưa việc thực hiện các chính sách, pháp luật về biến đổi khí hậu vào công tác thi đua, khen thưởng hàng năm.
Rà soát, kiện toàn bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về tài nguyên, môi trường từ huyện đến xã. Bố trí ngân sách phù hợp cho công tác điều tra cơ bản, xử lý ô nhiễm môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học. Lồng ghép cùng các chương trình như xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững để đảm bảo nguồn lực, tránh đầu tư giàn trải.