Lào Cai: Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu

Thực trạng biến đổi khí hậu tại Lào Cai

BĐKH diễn ra ngày càng mạnh mẽ, đồng nghĩa với sự phát triển của Lào Cai trong tương lai đang đứng trước những thách thức lớn. BĐKH không những làm thay đổi chế độ mưa và nhiệt độ trong tỉnh, mà còn tác động đến các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Do tác động của BĐKH nên các hiện tượng thiên tai, thời tiết cực đoan như lũ quét, sạt lở đất, băng giá, sương muối, rét đậm, rét hại và hạn hán không chỉ có xu hướng gia tăng về tần suất và cường độ, mà còn diễn biến bất thường, không theo quy luật. Những thay đổi của khí hậu và các hiện tượng cực đoan khí hậu theo kịch bản biến đổi khí hậu cập nhật của Bộ TN&MT được dự báo tiếp tục ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lào Cai.

Theo báo cáo năm 2023, BĐKH đã gây ra hơn 30 đợt thiên tai gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản; dông, lốc, mưa lũ, sạt lở đất đá làm 18 người chết, 1 người mất tích và 7 người bị thương; 659 nhà bị thiệt hại và ảnh hưởng... Mưa lũ đã làm sạt lở gần 1.000 vị trí trên các tuyến quốc lộ, đường tỉnh, đường huyện, đường xã với hàng trăm nghìn m3 đất, đá.

Ước tổng giá trị thiệt hại về kinh tế do thiên tai gây ra năm 2023 là hơn 1.120 tỷ đồng.

Năm 2024, BĐKH đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tỉnh Lào Cai, theo báo cáo, chỉ riêng cơn bão số 3 đã làm 135 người chết, 16 người bị mất tích và 88 người bị thương, 10.109 ngôi nhà bị ảnh hưởng, 60.425 con trâu, bò, dê và 58.733 con gia cầm bị chết, Ước thiệt hại do thiên tai gây ra là hơn 7.000 tỷ đồng.

Tại huyện Bảo Yên, một trong những huyện bị ảnh hưởng nặng nề nhất do BĐKH gây ra, chỉ tính riêng hoàn lưu của cơn bão số 3 (Yagi) huyện Bảo Yên đã ghi nhận 5.430 người dân bị ảnh hưởng nặng nề bởi cơn bão. Trong đó, có 73 người đã thiệt mạng, 31 người bị thương và 9 người mất tích vẫn chưa được xác định. Đã có khoảng 4.830 ngôi nhà bị ảnh hưởng. Đặc biệt, thiệt hại về sản xuất nông lâm nghiệp rất lớn với tổng diện tích bị ảnh hưởng lên tới 2.571ha. Tổng số công trình bị thiệt hại là 354 công trình, ước tính tổng thiệt hại trên toàn huyện lên đến hơn 1.800 tỷ đồng.

Có thể thấy, BĐKH đã tác động rất lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội, ảnh hưởng lớn đến đời sống Nhân dân và sản xuất nông - lâm nghiệp, cơ sở hạ tầng của người dân tại tỉnh Lào Cai.

Đồng bộ các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu

Năm 2023, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH trên địa bàn tỉnh năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH tỉnh Lào Cai đã xác định các mục tiêu tổng quát và cụ thể: bước đầu chủ động thích ứng với BĐKH, phòng tránh thiên tai, giám sát phát thải khí nhà kính, có bước chuyển biến cơ bản trong khai thác, sử dụng tài nguyên theo hướng hợp lý, hiệu quả và bền vững, đảm bảo chất lượng môi trường sống, duy trì cân bằng sinh thái, hướng tới nền kinh tế xanh, thân thiện với môi trường.

Chủ động ứng phó với BĐKH, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, có hiệu quả và bền vững tài nguyên, bảo đảm môi trường sống và cân bằng sinh thái, phấn đấu đạt các chỉ tiêu về môi trường hiện nay của các nước công nghiệp trong khu vực. Bên cạnh đó, Kế hoạch cũng đặt ra các mục tiêu cụ thể như, nâng cao năng lực và nhận thức về BĐKH và các tác động của BĐKH, cũng như nâng cao năng lực lập kế hoạch thích ứng với BĐKH cho các cấp chính quyền, các ban ngành, các tổ chức xã hội và cộng đồng trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Tăng cường khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng, các nhóm cộng đồng, các ngành dễ bị tổn thương trước các tác động của BĐKH.

Lồng ghép vấn đề BĐKH vào công tác tái định cư, trong đó đặc biệt lưu ý việc cung cấp các dịch vụ xã hội và hỗ trợ về sinh kế. Tăng cường năng lực, chất lượng dự báo, cảnh báo thiên tai trong điều kiện BĐKH.

Xây dựng cơ sở dữ liệu về BĐKH phục vụ công tác lồng ghép BĐKH vào kế hoạch, quy hoạch phát triển của tỉnh Lào Cai.

Bà Nguyễn Thị Vi Huế - Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lào Cai cho biết, dựa trên những thông tin cơ bản và dự báo về kịch bản BĐKH trong tương lai, tỉnh Lào Cai đã đề ra các Nhóm giải pháp thích ứng với BĐKH trong lĩnh vực nông lâm nghiệp, chăn nuôi, phát triển công nghiệp, giao thông, du lịch và dịch vụ, giáo dục, chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Nhóm giải pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, thúc đẩy sử dụng tiết kiệm, hiệu quả năng lượng, phát triển và sử dụng năng lượng mới, năng lượng tái tạo trong công nghiệp, xây dựng và giao thông vận tải, đẩy mạnh các hành động giảm nhẹ khí nhà kính và tăng cường các bể hấp thu khí nhà kính.

Để triển khai thực hiện hiệu quả các nhóm giải pháp trên, UBND tỉnh Lào Cai đã phân công cụ thể nhiệm vụ cho các sở, ban, ngành, UBND các huyện/thành phố/thị xã, trong đó Sở Tài nguyên và Môi trường là đơn vị chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương xây dựng cơ chế chính sách quản lý, điều hành, cơ chế phối hợp thực hiện Kế hoạch hành động (KHHĐ), xác định mục tiêu, nhiệm vụ, hướng dẫn và hỗ trợ các sở, ban, ngành địa phương triển khai thực hiện Kế hoạch, xây dựng cơ chế giám sát đánh giá tình hình thực hiện KHHĐ, điều phối chung các hoạt động về thông tin, giáo dục và truyền thông...

Bích Hợp