Tân Kỳ (Nghệ An): Mới bị xử phạt, Công ty Thành Phát Nghệ An vẫn ngang nhiên vi phạm?
Mới đây, UBND huyện Tân Kỳ ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính tổng số tiền hơn 100 triệu đồng đối với Công ty TNHH Thành Phát Nghệ An vì hàng loạt vi phạm trong khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, theo phản ánh và ghi nhận của PV thì đơn vị này vẫn đang ngang nhiên vi phạm thêm nhiều hành vi khác khiến dư luận bức xúc. Dư luận đang đặt dấu hỏi rằng, liệu xử phạt hành chính đã đủ sức nặng để răn đe đối với doanh nghiệp vi phạm trong khai thác khoáng sản như Công ty Thành Phát Nghệ An?
Bị phạt vì hàng loạt lỗi vi phạm
Theo tài liệu thu thập được của PV, ngày 12/9/2024, UBND huyện Tân Kỳ đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 3454/QĐ-XPHC đối với Công ty TNHH Thành Phát Nghệ An (sau đây gọi tắt là Công ty) có địa chỉ tạo xóm 6B, xã Nghĩa Đồng, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An, do ông Phạm Văn Thành làm giám đốc với 7 hành vi vi phạm hành chính.
Hành vi thứ nhất, Công ty này chiếm đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất tại khu vực nông thôn. Cụ thể là đơn vị này đã chiếm 260,3m2 đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất tại khu vực nông thôn từ ngày 01/01/2018 để xây dựng nhà điều hành phục vụ hoạt động khai thác khoáng sản của Công ty. Với lỗi vi phạm này thì Công ty bị xử phạt 8 triệu đồng. Buộc phải nộp số lợi bất hợp pháp do hành vi vi phạm gây ra với số tiền là 2.147.000 đồng.
Hành vi thứ hai là chiếm đất chưa sử dụng tại khu vực nông thôn. Cụ thể là Công ty đã chiếm 3.077,1m2 đất bằng chưa sử dụng của UBND xã quản lý để làm nơi để cát, sỏi và sàng tuyển cát. Lỗi này Công ty bị xử phạt với số tiền là 20 triệu đồng. Buộc phải nộp số lợi bất hợ pháp do hành vi vi phạm gây ra với số tiền là 17.798.000 đồng.
Hành vi thứ 3 là lập không đầy đủ sổ sách, chứng từ, văn bản, tài liệu có liên quan để xác định sản lượng khai thác thực tế hàng năm (năm 2022, 2023 Công ty lập không đầy đủ sổ sách, chứng từ như: Chưa lập biểu kết quả nghiệm thu khối lượng khoáng sản theo các tầng khai thác bằng phương pháp lộ thiên; chưa lập biểu tổng hợp thống kê sản lượng khoáng sản khai thác thực tế theo các bản đồ, mặt cắt hiện trạng mỏ; theo thống kê trạm cân và hóa đơn chứng từ…). Hành vi này bị xử phạt với số tiền là 15 triệu đồng.
Hành vi thứ tư là lập báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản còn lại trong khu vực được phép khai thác mà không dầy đủ thông tin theo mẫu do Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định (Báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản còn lại trong khu vực được cấp phép năm 2022, 2023 không có thông tin cập nhật hiện trạng vi trí khai thác trên bản đồ khu vực khai thác; việc thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản đã khai thác không dựa trên kết quả cập nhật thông tin, số liệu của bản đồ hiện trạng, bản vẽ mặt cắt hiện trạng). Hành vi trên đơn vị này bị xử phạt 15 triệu đồng.
Hành vi thứ năm là không nộp thiết kế mỏ đã phê duyệt cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về khoáng sản. Cụ thể là không nộp thiết kế mỏ đã phê duyệt về Sở TN&MT tỉnh Nghệ An. Hành vi này Công ty bị xử phạt với số tiền là 15 triệu đồng.
Hành vi thứ sáu là không lắp đặt camera giám sát tại các kho chứa, nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ để theo dõi, lưu trữ thông tin liên quan. Với hành vi này đơn vị bị phạt cảnh cáo.
Hành vi thứ bảy là không lập và gửi báo cáo công tác bảo vệ môi trường năm 2022, 2023 (thuộc niên hạn kiểm tra) tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định. Với hành vi vi phạm trên, đơn vị này bị xử phạt với số tiền là 15 triệu đồng.
Như vậy, với 7 hành vi vi phạm nêu trên, Công ty TNHH Thành Phát Nghệ An bị xử phạt với tổng số tiền là 107.945.000 đồng.
Cố tình khai thác vượt phạm vi?
Dù mới bị cơ quan chức năng kiểm tra, chỉ ra hàng loạt lỗi vi phạm và có quyết định xử phạt, yêu cầu khắc phục. Thế nhưng, Công ty TNHH Thành Phát Nghệ An lại tiếp tục phát sinh thêm những sai phạm khác.
Được biết, doanh nghiệp này được UBND tỉnh Nghệ An cấp phép khai thác cát làm vật liệu xây dựng thông thường tại Làng Ga, xã Nghĩa Bình và Nghĩa Đồng, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An theo giấy phép số 3999/GP-UBND ngày 7/9/2015. Theo đó, khu vực được cấp phép khai thác có quy mô 10,5ha, công suất khai thác là 18.000m3/năm với thời hạn cấp phép trong vòng 10 năm. Tuy nhiên, những quy định về khai thác có lẽ đã không còn là “rào cản” đối với doanh nghiệp này, đặc biệt về ranh giới, phương án khai thác, công suất,…
Cụ thể, trong các ngày 6 và 7/10/2024, tại khu vực mỏ cát ở Làng Ga, doanh nghiệp này sử dụng 2 tàu chở cát có gắn máy bơm hút khai thác cát hoạt động tại khu vực “mấp mé” đường ranh giới mỏ, từ đoạn mốc số 3 – 4 – 5, thuộc khu vực xã Nghĩa Bình. Theo ghi nhận, các tàu này được sử dụng tối đa công suất, chu kỳ hút cát – cập bến, bơm cát lên bãi – di chuyển ra lại vị trí hút diễn ra liên tục. Đáng chú ý, công nghệ khai thác của những chiếc tàu bụng này có phần “dị biệt” khi ngoài việc đưa ống hút xuống lòng sông để khai thác cát thì đồng thời sử dụng vòi bơm thẳng nước vào khu vực bãi bồi giáp ranh khu vực mỏ nhằm làm cát sạt xuống sông để khai thác.
Càng liều lĩnh hơn, ở bờ sông đối diện (xã Nghĩa Đồng), doanh nghiệp này sử dụng tàu hút khai thác cát tại khu vực bụi tre giáp với bến thủy, nằm hoàn toàn ngoài phạm vi được cấp phép khai thác. Hiện trạng ngổn ngang với những bụi tre bị sạt xuống lòng sông, một dải đất bị lõm vào sâu bên trong bờ, ngay đó là “công nghệ tàn phá bờ sông” với chiếc tàu hút một đầu được đâm sâu để hút cát, đầu kia là ống dẫn cát thẳng lên bãi. Cứ vậy, cát được vận chuyển đi tiêu thụ, doanh nghiệp tiếp tục thu lợi bất chính còn bờ sông vẫn tiếp tục xói lở, người dân bức xúc…
Sau khi ghi nhận thực tế sự việc, chúng tôi đã có cuộc làm việc với UBND xã Nghĩa Đồng để cung cấp các hình ảnh cũng như phản ánh về những bất cập đang diễn ra tại mỏ cát nói trên với lãnh đạo UBND xã này. Sau đó, PV tiếp tục liên hệ làm việc với lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tân Kỳ để phản ánh thông tin cũng như kiến nghị kiểm tra, chấn chỉnh, xử lý… những dấu hiệu vi phạm nói trên của doanh nghiệp. Khi làm việc với PV, những người có trách nhiệm nói trên hứa sẽ kiểm tra thực tế để có hướng xử lý nhằm chấn chỉnh tình hình…
Tuy nhiên, theo ghi nhận mới nhất của PV vào chiều ngày 14/11/2024 thì những hoạt động khai thác cát của Công ty TNHH Thành Phát Nghệ An tại mỏ nói trên vẫn tiếp tục với nhiều tồn tại, bất cập chưa được chấn chỉnh, xử lý. Tàu bụng khai thác ở khu vực giáp ranh với đất nông nghiệp (xã Nghĩa Bình) giờ đã được thay thế bằng tàu hút gắn ống dẫn trực tiếp lên bến thủy. Án ngữ ở giữa lòng sông, đoạn từ mốc số 7 – 8 là tàu hút cố định kết hợp tách sàn cát, sỏi dẫn trực tiếp lên tàu bụng. Còn ở vị trí khai thác hoàn toàn ngoài ranh giới mỏ, đoạn giáp với bến thủy thì không có dấu hiệu “ngăn chặn” của các cấp chính quyền khi tàu hút vẫn ngang nhiên hoạt động trong thời gian dài…
Sáng ngày 15/11/2024, PV đã liên lạc với ông Vương Đình Quang, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tân Kỳ để phản ánh tình hình. Ông Quang trao đổi lại là đang đi công tác và sẽ cho cán bộ chuyên môn kiểm tra, xử lý ngay trong ngày…
Có thể nói rằng việc Công ty TNHH Thành Phát Nghệ An dù đã bị cơ quan chức năng kiểm tra, chỉ ra hàng loạt sai phạm và đã có hình thức xử phạt nhưng đơn vị này lại tiếp tục ngang nhiên có những vi phạm khác như khai thác ra ngoài phạm vi mỏ được cấp phép, khai thác không đúng phương án được phê duyệt… Mặt khác, những thông tin liên quan đến dấu hiệu sai phạm của mỏ này cũng đã được phóng viên thông tin đầy đủ với các cơ quan chức năng từ UBND xã Nghĩa Đồng đến Phòng TN&MT huyện Tân Kỳ nhưng không hiểu sao mọi việc vẫn không được xử lý? Phải chăng công tác quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn đang có vấn đề?