Hà Nội tập trung giảm ô nhiễm bụi mịn
Kết quả quan trắc giai đoạn 2022-2023 cho thấy bụi mịn PM 2.5 trung bình năm tại Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Nguyên đều vượt quy chuẩn. Riêng Hà Nội bụi PM 2.5 dao động 26- 52μg/Nm3, vượt giới hạn 1,1-2,1 lần.
Đây là các thông tin được cung cấp tại Hội nghị Thúc đẩy thực hiện các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí ở các đô thị lớn của Việt Nam, do Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp cùng UBND TP Hà Nội tổ chức.
Vấn đề ô nhiễm không khí, đặc biệt là ô nhiễm bụi mịn PM 2.5 và PM 10, đã được ghi nhận ở nhiều đô thị lớn phía Bắc, bao gồm Thủ đô Hà Nội. Chỉ riêng trong năm 2024, Hà Nội đã trải qua 4 đợt ô nhiễm không khí nặng, với 3 đợt ghi nhận trong thời gian từ tháng 1 đến 4 và một đợt vào đầu tháng 4.
Theo ông Lê Hoài Nam, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), thời gian ô nhiễm không khí thường kéo dài từ tháng 10 năm trước tới tháng 3 năm sau, khi miền Bắc bước vào mùa đông, thời tiết hanh khô, lượng mưa thấp, trời lặng gió, nghịch nhiệt khiến bụi không khuếch tán được. Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân chủ quan gây ra tình trạng này, bao gồm giao thông, công nghiệp và đốt mở.
Nói rõ hơn về tình hình ô nhiễm không khí tại Hà Nội, ông Nguyễn Minh Tấn, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, cho biết vấn đề ô nhiễm không khí ở Thủ đô nổi bật nhất là ô nhiễm bụi PM 2.5 và PM 10, tiềm ẩn nhiều mối nguy hại tới sức khoẻ con người.
Cụ thể, theo Báo cáo Hiện trạng bụi PM2.5 giai đoạn 2019-2020 sử dụng dữ liệu đa nguồn, có tới 29/30 quận/huyện/thị xã có nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm vượt quy chuẩn quốc gia. Giữa các quận, huyện, thị xã, cung có sự chênh lệch nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm, trong đó nồng độ bụi cao hơn ở các quận nội thành và thấp hơn ở các huyện ngoại thành (trừ các huyện Gia Lâm, Đông Anh và Thanh Trì).
Kết quả quan trắc giai đoạn 2022-2023 cũng cho thấy bụi mịn PM 2.5 trung bình năm tại Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Nguyên đều vượt quy chuẩn. Riêng Hà Nội bụi PM 2.5 dao động 26- 52μg/Nm3, vượt giới hạn 1,1-2,1 lần.
Từ thực tế trên, ngày 02/3/2024, UBND Thành phố phê duyệt Quyết định số 1142/QĐ- UBND về việc ban hành Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí thành phố Hà Nội đến năm 2030, định hướng đến năm 2035.
Kế hoạch hướng tới các mục tiêu: Kiếm soát và giảm thiểu các nguồn ô nhiễm chính từ hoạt động giao thông, công nghiệp, đốt mở, dân sinh...; thiết lập hệ thống cảnh báo phòng ngừa ô nhiễm không khí; xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành, liên cấp, liên vùng; Huy động các nguồn lực và sự tham gia để thực hiện các giải pháp ngắn và dài hạn.
Trong đó, Thành phố sẽ tập trung vào giảm phát thải từ giao thông – một nguồn thải chính gây ô nhiễm không khí.
Cụ thể, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết thành phố sẽ triển khai các giải pháp giảm bụi đường thông qua công tác rửa đường; giảm ùn tắc giao thông, điều tiết, phân luồng giao thông hợp lý; phân vùng giao thông và thu phí phân vùng; phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy; xây dựng khu vực phát thải thấp và đầu tư chuyển đổi phương tiện giao thông, khuyến khích phương tiện giao thông công cộng...
Với một số lĩnh vực gây phát thải khác như công nghiệp, thành phố sẽ tăng cường sử dụng vật liệu sạch, áp dụng sản xuất sạch hơn và tiêu dùng bền vững; tiết kiệm năng lượng vàphát triển năng lượng tái tạo.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, thành phố định hướng giảm nguồn thải Amoniac và các hợp chất hữu cơ bay hơi; áp dụng các phương pháp canh tác nông nghiệp bền vững...; giảm khí thải từ máy móc canh tác nông nghiệp và xử lý chất thải trong sản xuất nông nghiệp.
Đồng thời, ông Nguyễn Minh Tấn kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng cơ chế phối hợp giữa bộ và các tỉnh, thành phố để để trao đổi dữ liệu về môi trường, đồng thời xây dựng chương trình công tác phối hợp để xử lý vấn đề ô nhiễm liên vùng, liên tỉnh.
Ý kiến trên cũng nhận được sự đồng tình của nhiều đại biểu tham gia Hội nghị. Trong đó, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy đánh giá tình trạng ô nhiễm ở các thành phố lớn gia tăng đến mức đáng lo ngại trong khoảng 10 năm trở lại đây.
Ô nhiễm không khí không chia theo địa giới hành chính và không phải trách nhiệm của riêng từng bộ, từng ngành hay từng địa phương. Do đó, bảo vệ môi trường không khí là trách nhiệm của toàn xã hội. Để giải quyết thực tế này, cần ngay lập tức có các giải pháp tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí, giảm thiểu tác động bất lợi đến sức khỏe người dân, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.