Phụ nữ tiên phong, chủ động phát triển kinh tế tuần hoàn
(TN&MT) - Phụ nữ đang tiên phong, chủ động, sáng tạo mang đến những thay đổi tích cực cho cộng đồng trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Nổi bật trong đó có phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn - mô hình kinh tế hướng tới việc tái sử dụng tối đa các nguồn tài nguyên, giảm thiểu chất thải và tác động tiêu cực đến môi trường.
Đây là khẳng định của Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Minh Hương tại Diễn đàn “Phụ nữ tiên phong phát triển kinh tế tuần hoàn” sáng 6/11. Diễn đàn do Tạp chí Tài nguyên và Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) phối hợp cùng Ban Tuyên giáo (Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam) tổ chức tại Hà Nội.
Theo bà Nguyễn Thị Minh Hương, hiện, tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ của Việt Nam được đánh giá đứng thứ hạng cao nhất khu vực Đông Nam Á. Trong đó tỷ lệ nữ giám đốc/chủ doanh nghiệp, hợp tác xã đạt 27,2%, doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ đạt 26,5% và chiếm hơn 20% số doanh nghiệp nhỏ và vừa đang hoạt động tại Việt Nam.
Sự hiện diện ngày càng mạnh mẽ của phụ nữ trong sản xuất, kinh doanh, trong đó, nhiều doanh nghiệp nữ quyết tâm ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới mô hình sản xuất theo hướng bền vững mang đến các dịch vụ về chuyển đổi xanh, sản xuất xanh, các sáng kiến thúc đẩy tiêu dùng xanh, thể hiện trách nhiệm xã hội, đem lại những thay đổi tích cực cho cộng đồng, góp phần quan trọng vào chu trình phát triển kinh tế tuần hoàn.
“Với trách nhiệm của mình, nhiều năm qua, Hội LHPN Việt Nam đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tổ chức nhiều hoạt động vận động hội viên, phụ nữ chủ động, tích cực tham gia bảo vệ môi trường, đặc biệt thông qua cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới, phong trào “Chống rác thải nhựa”, Đề án “Trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021 - 2025”, Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 - 2025” của Chính phủ với nhiều giải pháp toàn diện thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần khởi nghiệp, phát triển kinh tế của chị em trên khắp mọi miền đất nước"- bà Minh Hương nhấn mạnh.
Theo đó, các cấp Hội tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi cho hội viên, phụ nữ và người dân trong việc thu gom, tái chế, tái sử dụng các loại chất thải theo nguyên lý tuần hoàn; tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa trong hoạt động sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp ở Việt Nam; xây dựng cộng đồng dân cư không rác thải nhựa; khuyến khích các sáng kiến tạo ra các sản phẩm an toàn, thân thiện với môi trường, có giá trị thực tiễn cho cộng đồng góp phần phát triển kinh tế tuần hoàn hướng tới phát triển bền vững.
Nhiều mô hình, cách làm hay, sáng tạo trong tái chế, tái sử dụng tài nguyên từ nguồn chất thải rắn sinh hoạt của các cấp Hội phụ nữ được xây dựng, duy trì và nhân rộng đã và đang góp phần tích cực tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động bảo vệ môi trường của mỗi cán bộ, hội viên, phụ nữ và cộng đồng hướng tới đảm bảo thực hiện các quy định của Luật Bảo vệ môi trường về quản lý, phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn từ 1/1/2025.
Chia sẻ tại diễn đàn, Tổng Biên tập Tạp chí Tài nguyên và Môi trường Đào Xuân Hưng cho biết: “Thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, là yếu tố cơ bản để bảo vệ môi trường và khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên từ chất thải để thực hiện chu trình phát triển kinh tế tuần hoàn bảo đảm phát triển bền vững. Để làm tốt được việc đó cần sự chung tay của cả cộng đồng, trong đó vai trò của phụ nữ là yếu tố quan trọng việc phân loại rác tại nguồn và tuyên truyền nâng cao nhận thức, hành động tham gia tích cực của mỗi người dân trong việc bảo vệ môi trường sống”.
Với 2 phiên thảo luận “Vai trò phụ nữ và cộng đồng trong phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn” và “Phụ nữ tiên phong phát triển kinh tế tuần hoàn””, Diễn đàn đã chỉ ra thách thức trong việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn; vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội và cộng đồng tại các địa phương; vai trò tiên phong của phụ nữ trong phân loại rác thải tại nguồn.
Các đại biểu cũng mang đến kinh nghiệm trong tuyên truyền, vận động hội viên, phụ nữ thực hiện phân loại, xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn hướng đến xây dựng kinh tế tuần hoàn; mô hình hiệu quả trong phân loại, xử lý chất thải hữu cơ bằng men vi sinh bản địa góp phần bảo vệ môi trường Vai trò của các cơ quan báo chí truyền thông; bài học kinh nghiệm của một số quốc gia về phân loại chất thải rắn sinh hoạt...
Trên cơ sở đó, nhiều ý kiến đề xuất giải pháp để giải quyết những vấn đề đặt ra về xử lý rác thải rắn sinh hoạt, phân loại rác thải, phát triển những mô hình kinh tế tuần hoàn để chung tay giảm nhựa, giảm ô nhiễm môi trường và hành động thực thi hiệu quả Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
Tại Việt Nam, tổng khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên phạm vi cả nước mỗi ngày khoảng gần 68 nghìn tấn, riêng khu vực đô thị phát sinh khoảng hơn 38 nghìn tấn/ngày và khu vực nông thôn khoảng gần 28 nghìn tấn/ngày; khoảng 3,9 triệu tấn rác nhựa mỗi năm, trong đó có khoảng hơn 30 tỷ túi ni lông và hơn 80% số túi ni lông đó bị thải bỏ chỉ sau một lần dùng.
Đáng chú ý, 70% chất thải rắn sinh hoạt ở nước ta được xử lý theo cách chôn, lấp, đốt, vừa lãng phí, đòi hỏi nhiều quỹ đất, nước, vừa gây ô nhiễm môi trường. Đó là chưa kể gây lãng phí một lượng lớn chất thải rắn sinh hoạt có thể tái chế, tái sử dụng do người dân chưa có thói quen phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn.