Bắc Bộ chuẩn bị đón đợt rét đầu tiên, Trung Bộ mưa lũ dồn dập
(TN&MT) - Khu vực Bắc Bộ từ khoảng đêm 4/11 trở đi có thể xảy ra đợt rét đầu tiên của mùa Đông năm 2024-2025. Trong khi đó, Trung Bộ sẽ xuất hiện một đợt mưa lớn trên diện rộng, đặc biệt là các trận mưa cường suất lớn, gây ra lũ lớn trên báo động 3 và ngập úng diện rộng; lũ quét, sạt lở đất ở các khu vực vùng núi.
Đây là nhận định của ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia (Tổng cục Khí tượng thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường) về tình hình thời tiết nước ta ngay những ngày đầu tháng 11 tới.
Khả năng xuất hiện nhiều hình thái thời tiết nguy hiểm
Trước mắt, trong 10 ngày đầu tháng 11/2024, ông Mai Văn Khiêm chia sẻ, sẽ có nhiều loại hình thái thời tiết nguy hiểm ảnh hưởng đến nước ta
Thứ nhất, ở vùng biển phía Nam Biển Đông có khả năng hình thành vùng xoáy thấp gây ra tình trạng mưa dông và nguy cơ gió giật mạnh trên khu vực giữa và Nam của Biển Đông. Không loại trừ trường hợp vùng xoáy thuận có thể mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới làm gia tăng tình trạng thời tiết xấu ở khu vực này.
Thứ hai, trong những ngày tới, nước ta còn chịu ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường. Đáng kể nhất là đợt không khí lạnh tăng cường vào giai đoạn khoảng từ ngày 4 - 7/11, tức là chỉ còn khoảng 4 ngày nữa.
Với cường độ mạnh, đợt không khí lạnh tăng cường này sẽ khiến khu vực Bắc và giữa của Biển Đông có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9, sóng biển tăng cao từ 2 - 4m, biển động mạnh.
Tính toán cho thấy, không khí lạnh và nhiễu gió Đông sẽ ảnh hưởng mạnh đến thời tiết của các tỉnh miền Bắc, khiến cho khu vực Bắc bộ từ khoảng đêm 4/11 trở đi có thể xảy ra đợt rét đầu tiên của mùa Đông năm 2024-2025.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn từ khoảng ngày 3 - 10/11, khu vực Trung Bộ có thể chịu ảnh hưởng tổ hợp của một số hình thái thời tiết xấu gây mưa lớn gồm: Vùng xoáy thấp ở Nam và giữa Biển Đông; ảnh hưởng của không khí lạnh liên tục được tăng cường cộng với đới gió Đông hoạt động mạnh trên độ cao từ 1.500-5.000m. Đây là một hình thái thời tiết gây mưa đặc biệt lớn điển hình ở các tỉnh miền Trung.
“Chúng tôi dự báo đây là đợt mưa lớn trên diện rộng, đặc biệt là các trận mưa cường suất lớn, gây ra lũ lớn trên báo động 3 ở các tỉnh Bắc và Trung Trung Bộ, ngập úng diện rộng, lũ quét, sạt lở đất ở các khu vực vùng núi. Vùng mưa lớn không chỉ tập trung ở chính các tỉnh đã có mưa rất lớn trong những ngày qua (Hà Tĩnh đến Đà Nẵng), và còn mở rộng ra phần phía Nam, cụ thể các các tỉnh từ Quảng Nam đến Phú Yên” – ông Mai Văn Khiêm nhấn mạnh.
Sau ngày 10/11, dự báo mưa lớn ở miền Trung còn có diễn biến phức tạp với khả năng xuất hiện 2 - 3 đợt mưa lớn, trong đó nửa đầu tháng 11 tập trung nhiều ở các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi, nửa cuối tháng 11 và đầu tháng 12 tập trung nhiều ở các tỉnh từ Quảng Bình trở vào đến Phú Yên.
Cần tuân thủ khuyến cáo từ cơ quan chức năng
Về tác động của các hình thái thời tiết nguy hiểm, ông Mai Văn Khiêm nhận định: Đối với thời tiết biển, cần lưu ý tình trạng thời tiết xấu, mưa dông gió mạnh, sóng cao, gây nguy hiểm cho tàu thuyền. Vì vậy, cần lưu ý cảnh báo các nguy hiểm đối với các tàu thuyền, khu vực có lồng bè nuôi trồng thủy sản và công trình ven biển
Còn trên đất liền, đáng ngại nhất vẫn là tình trạng mưa lũ ở miền Trung. “Như chúng ta đã biết, các tỉnh Trung Bộ giai đoạn từ ngày 26 - 30/10 đã xảy ra mưa rất lớn, các hồ đã tích thêm nước, đất đã bão hòa. Chúng tôi cảnh báo nguy cơ cao xuất hiện lũ lớn, nguy cơ đặc biệt cao về tình trạng lũ quét, sạt lở đất nghiêm trọng ở các tỉnh miền Trung, kèm theo đó là tình trạng ngập úng diện rộng có khả năng xuất hiện.
Ngoài ra, trong bối cảnh mưa lũ diễn biến phức tạp, việc đảm bảo an toàn của các hồ thủy điện, hồ thủy lợi cũng là mối quan tâm lớn đối với các chính quyền địa phương và người dân” – Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia nhấn mạnh, đồng thời, kiến nghị Ban chỉ huy phòng thủ dân sự/Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các Bộ, ngành, địa phương quan tâm chỉ đạo các cơ quan liên quan thường xuyên cập nhật thông tin dự báo, cảnh báo thiên tai được ban hành theo quy định, cũng như thông tin dự báo, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất thời gian thực được cung cấp trực tuyến trên cổng thông tin điện tử của Tổng cục Khí tượng Thủy văn tại địa chỉ: http://luquetsatlo.nchmf.gov.vn/.
Các cơ quan cần hướng dẫn lực lượng xung kích phòng chống thiên tai rà soát các điểm xung yếu lũ quét và sạt lở, tắc nghẽn dòng chảy trên sông, suối để kịp thời phòng tránh, ứng phó. Rà soát, cung cấp thông tin về các khu vực, lĩnh vực hoạt động nhạy cảm, dễ bị tác động bởi thiên tai để tổ chức dự báo, cảnh báo và truyền tin thiên tai có hiệu quả theo quy định tại Quyết định số 18/2021/QĐ-TTg ngày 22/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về dự báo, cảnh báo, truyền tin thiên tai và cấp độ rủi ro thiên tai.
Đôn đốc các chủ hồ chứa thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các quy định về cung cấp số liệu quan trắc, thông tin vận hành, dự báo cho các đơn vị và cơ quan khí tượng thủy văn phục vụ công tác dự báo, cảnh báo theo quy định tại Nghị định 114/2018/NĐ-CP ngày 4/9/2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước và các Quy trình vận hành liên hồ chứa trên các lưu vực sông.
Ngay trong chiều tối nay 31/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành công văn về việc chủ động ứng phó với mưa lớn, lũ miền Trung trong 10 ngày tới, gửi các Bộ, ngành và địa phương từ Nghệ An đến Khánh Hòa, Kon Tum, Gia Lai.
Công văn nêu rõ, trong những ngày vừa qua, do ảnh hưởng của bão số 6 (bão TRAMI), khu vực Trung Bộ đã xảy ra mưa to đến rất to, cục bộ có nơi trên 1.000mm như Đỉnh Bạch Mã (Thừa Thiên Huế) 1.500mm, Hồ Sông Thai (Quảng Bình) 1.250mm, gây ngập lụt diện rộng.
Để chủ động ứng phó với diễn biến mưa lớn, lũ kéo dài trong những ngày tới, giảm thiểu thấp nhất thiệt hại, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị các tỉnh, thành phố và các bộ, ngành khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ bão số 6, nhất là tại các tỉnh/thành phố Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng; các tỉnh/thành phố chủ động thu hoạch sớm nuôi trồng thủy sản, sản xuất nông nghiệp với phương châm “xanh nhà hơn già đồng”.
Rà soát, sẵn sàng triển khai sơ tán người dân tại khu vực có nguy cơ bị ngập sâu, lũ quét, sạt lở đất; chuẩn bị lực lượng, phương tiện, trang thiết bị, nhu yếu phẩm thiết yếu theo phương châm “bốn tại chỗ” để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống.
Kiểm tra các biện pháp đảm bảo an toàn các hồ chứa nước và hạ du; chủ động vận hành hồ chứa đảm bảo dung tích đón lũ theo quy định.
Rà soát phương án đảm bảo an toàn giao thông nhất là khu vực dễ bị chia cắt, chủ động bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính.
Thường xuyên cập nhật thông tin, dự báo, cảnh báo về mưa lũ để chỉ đạo phù hợp với tình hình thực tế; đồng thời chỉ đạo cơ quan phát thanh, truyền hình và các cơ quan thông tin đại chúng địa phương tăng cường các biện pháp thông tin về diễn biến thời tiết, thiên tai đến các cấp chính quyền và người dân biết để chủ động phòng tránh, ứng phó.
Các Bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước và nhiệm vụ được phân công chủ động chỉ đạo, phối hợp với các địa phương rà soát các phương án đảm bảo an toàn, hiệu quả với diễn biến mưa lũ.