Tủa Chùa: Biến tiềm năng thành nguồn lực phát triển du lịch
(TN&MT) - Tủa Chùa là huyện vùng cao nằm ở phía Đông Bắc tỉnh Điện Biên, có tiềm năng phát triển du lịch, nhất là loại hình du lịch sinh thái, du lịch văn hóa như: Cao nguyên đá cổ Tả Phìn, hệ thống ruộng bậc thang, chợ phiên, các di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia và một số di tích, danh lam thắng cảnh. Với những lợi thế đó, huyện Tủa Chùa đã và đang đẩy mạnh các hoạt động xây dựng, phát triển và quảng bá các sản phẩm du lịch đặc trưng đến du khách trong và ngoài nước.
Nằm ở độ cao từ 800 - 1.800m so với mực nước biển, khí hậu ở Tủa Chùa quanh năm trong lành, mát mẻ. Nơi đây sở hữu cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ với những điểm nhấn ấn tượng như rừng thông, rừng hoa ban Tà Si Láng, rừng chè shan tuyết cổ thụ với gần 8.000 cây chè hàng trăm năm tuổi, cao nguyên đá cổ Tả Phìn dài 4km. Cùng với đó là hệ thống hang động kỳ vĩ, thuận lợi cho việc phát triển loại hình du lịch mạo hiểm, khám phá. Hiện nay, Tủa Chùa có 5 hang động đã được công nhận là thắng cảnh quốc gia, gồm hang Xá Nhè, hang Khó Chua La (xã Xá Nhè), hang Pê Rang Ky (xã Huổi Só), hang Thẳm Khến (xã Mường Đun)...
Đồng thời, một điểm nhấn ấn tượng khác là ruộng bậc thang đa dạng, độc đáo như: ruộng bậc thang Đề Dê Hu (xã Sính Phình), cánh đồng Chiếu Tính (Tả Phìn) hay cánh đồng Mâm nổi tiếng tại Háng Khúa (Sín Chải)... Tủa Chùa còn sở hữu một “Hạ Long trên núi” là hệ sinh thái lòng hồ thủy điện Sơn La với 50km đường thủy nội địa chảy qua vùng núi đá soi bóng xuống lòng hồ xanh biếc, tạo nên bức tranh sơn thủy hữu tình đầy mê hoặc. Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển loại hình du lịch sinh thái trải nghiệm.
Cùng với đó, huyện Tủa Chùa là nơi tập trung sinh sống của 7 dân tộc anh em gồm: Kinh, Mông, Thái, Khơ Mú, Dao, Phù Lá, Xạ Phang, trong đó người Mông chiếm hơn 70%. Bản sắc văn hóa truyền thống lâu đời của các dân tộc đã góp phần làm giàu thêm tài nguyên du lịch cho huyện. Tủa Chùa có hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể độc đáo, gồm 6 di tích được xếp hạng và 2 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Có thể kể tới những di sản tiêu biểu như di tích kiến trúc nghệ thuật thành Vàng Lồng, nhà cổ Thống Lý; không gian văn hóa chợ phiên Xá Nhè, Tả Sìn Thàng; các lễ hội truyền thống như lễ Tủ Cải của người Dao, hội chọi dê; các nghề thủ công truyền thống: Rèn, thêu thổ cẩm, làm khèn của người Mông, nghệ thuật thêu giày của người Xạ Khoang... Đến Tủa Chùa, du khách đừng quên thưởng thức đặc sản độc đáo như rượu Mông Pê, dê núi đá, cá sông Đà, gà đen, lợn cắp nách, khoai sọ tím, đậu huyết rồng...
Ông Đặng Tiến Công, Phó Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Tủa Chùa, cho biết: Thời gian qua, huyện đang chú trọng khai thác thế mạnh của địa phương như các danh lam thắng cảnh với hang động, cao nguyên đá, ruộng bậc thang, lòng hồ thủy điện, không gian văn hóa chợ phiên, các lễ hội truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc…
Phát huy các tiềm năng, lợi thế đó, để khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên du lịch, huyện tập trung xây dựng sản phẩm du lịch dựa trên việc kết hợp lợi thế về thiên nhiên với sự đa dạng về văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc; phát triển các mô hình du lịch cộng đồng trở thành sản phẩm chủ lực mang tính đặc thù, đổi mới phương thức, nội dung, đa dạng hóa các hình thức và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quảng bá, xúc tiến du lịch. Song song với bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu và gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử, văn hóa các dân tộc, để phát triển du lịch bền vững.