Biến đổi khí hậu

Cần chủ động ứng phó mưa cường suất lớn, ngập lụt do bão

Khánh Ly - Quỳnh Hương 26/10/2024 19:49

(TN&MT) - Chiều 26/10, Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã tổ chức buổi họp thảo luận chuyên môn về cơn bão số 6 trên biển Đông (bão Trà Mi). Nhận định chung, khu vực từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi có mưa to từ đêm nay, gió mạnh nhất trên đất liền trong khoảng từ sáng đến chiều mai.

img_5426.jpg
Lãnh đạo và đại diện các đơn vị thuộc Tổng cục, Đài KTTV khu vực, địa phương, Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu tham gia buổi họp thảo luận chuyên môn về cơn bão số 6

Chia sẻ về diễn biến bão, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết: Hiện nay, bão số 6 đang ở khu vực phía Bắc của quần đảo Hoàng Sa và cách đất liền các tỉnh Trung Bộ khoảng hơn 300 km về phía Đông. Cường độ khoảng cấp 11, giật cấp 13 - 14. Bão đã gây ra gió mạnh cấp 6, giật trên cấp 6 ở khu vực quần đảo đảo Lý Sơn.

Từ thời điểm này trở đi, bão sẽ gây gió mạnh cấp 6, cấp 7 cho hầu khắp khu vực biển Trung Bộ. Càng dịch chuyển gần vào bờ, bão càng gây gió mạnh hơn. Khu vực đảo Lý Sơn cũng như khu vực biển Trung Bộ sẽ có gió mạnh dần lên cấp 8, cấp 9, vùng gần tâm bão mạnh cấp 9-10, giật cấp 11-12.

img_5345.jpg
Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia nhận định về gió mạnh, mưa lớn do ảnh hưởng của hoàn lưu bão

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão, từ chiều nay, khu vực ven biển và đất liền các tỉnh từ Quảng Trị trở vào đến Quảng Ngãi bắt đầu có mưa rào và dông. Từ thời điểm này trở đi thì khu vực Trung Bộ xuất diện một cái đợt mưa lớn. Ông Hưởng lưu ý, đây là đợt mưa có cường suất lớn, lượng mưa trong ba tiếng có thể lên tới trên 100 mm, lượng mưa trong 6 - 12 tiếng có thể trên 200 mm. Đợt mưa lớn kéo dài này cũng sẽ gây ra một cái tình trạng ngập úng đô thị, cũng như nguy cơ lũ quét ở trên lờ đất ở khu vực Trung Bộ.

Về gió mạnh trên đất liền, khoảng gần sáng và ngày mai 27/10, khu vực từ Quảng Trị trở vào đến Quảng Nam có khả năng có cái gió ven biển mạnh cấp 6, cấp 7, vùng gần tâm bão mạnh cấp 8, cấp 9. Gió mạnh nhất trong khoảng từ sáng đến chiều mai, sau đó có thể suy yếu thành vùng áp thấp khi quay ra biển. Dù vậy, do ảnh hưởng từ không khí lạnh, các tỉnh vẫn duy trì gió mạnh sau khi bão đổi hướng nên cần lưu ý.

Từ đêm nay đến 29/10, trên các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Định, Kon Tum, Gia Lai có khả năng xuất hiện 1 đợt lũ, biên độ lũ lên trên các sông từ 3-8m.

z5969872127888_c03ca8be6845cb9bca2ff3736aa613a7.jpg
Mưa lớn kéo theo nguy cơ sạt lở, lũ quét

Theo ông Phùng Tiến Dũng, Trưởng phòng Dự báo Thuỷ văn, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, hiện nay, mực nước trên các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Định, Kon Tum, Gia Lai đang biến đổi chậm. Hầu hết các hồ chứa khu vực Trung Bộ đang rất thấp, ở mức 40 – 60% dung tích thiết kế.

Tại cuộc họp, đại diện các đơn vị thuộc Tổng cục, Đài KTTV khu vực, địa phương, Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu đã cùng trao đổi, phân tích các yếu tố tác động đến bão số 6, cùng những ảnh hưởng về gió mạnh, sóng, mưa lớn và thiên tai đi kèm như sạt lở, lũ quét.

z5969872210366_43ec651307298919c323aa200c24b766.jpg
Các Đài Khí tượng thủy văn khu vực và Đài tỉnh tham dự họp trực tuyến

Ông Đinh Phùng Bảo, Giám đốc Đài KTTV khu vực Trung Trung Bộ, cho biết, từ kinh nghiệm trước đây cho thấy, bão khi đổ bộ vào khu vực Trung Bộ thông thường sẽ hạ cấp rất nhanh. Với cơn bão này, khả năng nếu chạm bờ rồi quay ra biển chỉ còn là áp thấp nhiệt đới.

Vấn đề đáng lo ngại cho khu vực Trung Trung bộ là việc đảm bảo công tác truyền tin, truyền số liệu từ các trạm quan trắc thông suốt trong thời gian bão ảnh hưởng đến nước ta. Thực tế, đường truyền, tín hiệu của các trạm đang phụ thuộc vào hệ thống cáp viễn thông của các nhà mạng. Khi bão vào có thể gây sự cố đối với hệ thống này và nguy cơ làm gián đoạn việc truyền tin, ảnh hưởng rất lớn đến việc theo dõi diễn biến bão và công tác dự báo, cảnh báo. Kiến nghị cần có một giải pháp cho việc truyền, nhận thông tin, tín hiệu chuyên dụng cho Ngành KTTV trong thiên tai bão lũ.

img_5404.jpg
Ông Lương Hữu Dũng, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu thuỷ văn và hải văn, Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu phát biểu tại cuộc họp

Ông Lương Hữu Dũng, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu thuỷ văn và hải văn, Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu chia sẻ: Theo nhận định từ các nghiên cứu và ứng dụng các mô hình của Viện, hầu hết các tỉnh trong khu vực ảnh hưởng của hoàn lưu bão đều có thể xảy ra ngập lụt. 2 tỉnh thường chịu tác động đáng kể từ lũ lụt là Thừa Thiên Huế và Quảng Bình. Nhận định khu vực có nguy cơ ngập có thể dựa trên cảnh báo lượng mưa, tuy nhiên, việc thông tin về diễn biến ngập theo thời gian thực chưa thể thực hiện do việc chạy mô hình tốn nhiều thời gian và không theo kịp thực tế.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn đề nghị các đơn vị dự báo, Đài Khí tượng thủy văn khu vực Trung Trung Bộ và các Đài địa phương cần lưu ý, bão số 6 có hoàn lưu bão rộng nên tác động về gió, mưa cũng sẽ rộng, gây gió mạnh cả trên biển và đất liền.

img_5412.jpg
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn phát biểu tại cuộc họp

Mưa có thể tập trung ở Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam. Giám đốc Trung tâm KTTV Quốc gia đề nghị các Đài địa phương thông tin khẩn trương, kịp thời đến Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai các tỉnh để chủ động triển khai công tác ứng phó.

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Đức Cường chỉ ra một số vấn đề quan trọng cần tiếp tục theo dõi sát sao như: Dự báo và cảnh báo thời điểm bão đổi hướng và quay ra biển; cường độ bão khi vào sát bờ hoặc vào bờ, và cường độ bão khi quay ra biển; cường độ mưa, lượng mưa và thời gian mưa lớn tập trung... đặc biệt trong khoảng thời gian từ đêm nay đến sáng mai.

img_5428.jpg
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn Hoàng Đức Cường phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp

Đây là cơn bão hiếm gặp khi hướng vào bờ rồi lại quay ra biển, bởi vậy, Phó Tổng cục trưởng đề nghị các đơn vị cần cập nhật thông tin liên tục trong các bản tin dự báo tiếp theo, chi tiết hơn về vùng gió mạnh, chú trọng cảnh báo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, sạt lở bờ biển, các khu vực ngập lụt...

Trên 30 huyện và khu đô thị có nguy cơ ngập lụt.

Thông tin về tác động của bão số 6, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn nhận định:

Tác động của gió mạnh trên biển: Toàn bộ tàu thuyền hoạt động trên vùng biển các tỉnh từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi từ chiều tối nay 26-30/10, đều chịu tác động của mưa bão, gió mạnh, sóng lớn, nước dâng trong bão, có thể gây hư hỏng hoặc bị đánh chìm. Ngoài ra, bão số 6 sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động nuôi trồng lồng bè ven biển, trên biển; gây sạt lở đê biển, bờ biển, kè biển và các công trình đã và đang xây dựng ven biển, gây hiện tượng biển xâm thực sâu vào trong đất liền, đặc biệt là các tỉnh Quảng Trị tới Quảng Nam.

Dự báo mưa: Từ chiều tối và đêm ngày 26 đến sáng ngày 29/10: Khu vực Quảng Bình: 200-400mm. Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam: 300-500mm, Quảng Ngãi: 250-250mm; Cảnh báo nguy cơ có mưa cục bộ cường suất lớn (>100mm/3h); Bình Định, Kon Tum: 100-200mm, Gia Lai 70-150mm.

Gió mạnh trên đất liền: Từ sáng ngày 27/10, trên đất liền ven biển từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi có gió mạnh dần lên cấp 6-7, vùng gần tâm bão cấp 8-9, giật cấp 12. Thời điểm gió mạnh nhất từ sáng ngày 27/10 đến chiều ngày 27/10. Khu vực khả năng chịu ảnh hưởng của gió mạnh nhất là Quảng Trị - Quảng Nam.

Dự báo lũ: Các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Định, Kon Tum, Gia Lai có khả năng xuất hiện 01 đợt lũ, biên độ từ 3-8m. Trong đợt lũ này, đỉnh lũ trên các sông từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi lên mức BĐ2-BĐ3; các sông nhỏ trên BĐ3; các sông ở Quảng Bình BĐ1-BĐ2, có sông trên BĐ2; các sông ở Hà Tĩnh, Bình Định, Kon Tum BĐ1.

z5969872077678_289e60bc0bdf1748d01ed420babd3eeb.jpg
Cảnh báo nguy cơ ngập lụt tại hơn 30 huyện và khu đô thị

Cảnh báo ngập lụt: Từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi có trên 30 huyện và khu đô thị có nguy cơ ngập lụt, cụ thể:

Quảng Bình: Minh Hóa, Tuyên Hóa, Lệ Thủy, Tx.Ba Đồn và Tp. Đồng Hới.

Quảng Trị: Cam Lộ, Triệu Phong, Hải Lăng, Tx. Quảng Trị, Tp.Đông Hà.

Huế: Phú Vang, Quảng Điền, Phú Lộc, Tp. Huế.

Tp Đà Nẵng: Liên Chiểu, Cẩm Lệ, Thanh Khê, Hải Châu, Ngũ Hành Sơn.

Quảng Nam: Đại Lộc, Duy Xuyên, Điện Bàn, Hội An, Thăng Bình, Núi Thành, Tp.Tam Kỳ.

Quảng Ngãi: Trà Bồng, Bình Sơn, Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Mộ Đức, Tp.Quảng Ngãi.

Cảnh báo nguy cơ cáo đến rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất ở các sườn đồi dốc, taluy tại các tỉnh từ Nam Nghệ An đến Bình Định, Kon Tum và Gia Lai. Đặc biệt cần chú ý đến các tỉnh: từ Quảng Bình đến Quảng Nam

Sóng biển: Khu vực biển ven bờ: Quảng Bình-Quảng Trị: 2,0-4,0m; Huế-Quảng Nam: 3,0-5,0m, Quảng Ngãi-Bình Định: 2,0-4,0m. Nguy cơ sạt tác động tới tàu/thuyền, khu neo đậu, khu nuôi trồng hải sản, lở bờ biển cao ở các tỉnh từ Quảng Trị tới Quảng Nam do sóng lớn và nước dâng do bão.

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn khuyến cáo chính quyền các địa phương và người dân cập nhật thường xuyên các dự báo diễn biến mưa, lũ trên các phương tiện thông tin đại chúng; Tổ chức rà soát các hộ dân đang sinh sống trong vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng do sạt lở đất, lũ ống, lũ quét để có phương án di chuyển kịp thời; Vận hành hồ chứa, xả lũ đúng quy trình; thông tin kịp thời cho chính quyền địa phương và người dân trước khi xả lũ để đảm bảo an toàn cho các công trình, khu dân cư hạ du; tuyệt đối không lội qua sông suối, cầu tràn, ngầm tràn, đánh bắt cá vớt củi trên sông, không đi qua hay lại gần những khu vực đã sạt lở hoặc có nguy cơ sạt lở.

Diễn biến bão số 6 còn rất phức tạp và có thể có thay đổi. Cần lưu ý cập nhật trong các bản tin bão tiếp theo.

Khánh Ly - Quỳnh Hương