Phân loại rác tại nguồn ở Hàng Bồ, Hàng Gai, Cửa Đông (Hoàn Kiếm - Hà Nội): Hiệu quả từ việc phân vai rõ
(TN&MT) - Ra quân từ tháng 6/2024, triển khai mạnh mẽ từ tháng 7, hoạt động thí điểm phân loại rác tại nguồn (PLRTN) trên địa bàn Hàng Bồ, Hàng Gai, Cửa Đông (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) đã có những tín hiệu tích cực. Theo chị Nguyễn Thị Huê - Tổ trưởng Tổ Môi trường Hàng Bồ - Hàng Gai - Cửa Đông thuộc Urenco Chi nhánh Hoàn Kiếm, cứ phân vai rõ thì công việc mới hiệu quả.
Ai vào việc đó
Thực hiện thí điểm mô hình "Quản lý, phân loại, thu gom và vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) tại nguồn năm 2024" do UBND quận Hoàn Kiếm phát động, cùng với các phường trên địa bàn quận, phường Hàng Bồ, Hàng Gai, Cửa Đông đã đồng loạt ra quân, huy động toàn bộ các lực lượng trên địa bàn vào cuộc, tham gia. Bằng sự phối hợp nhịp nhàng với đơn vị duy trì vệ sinh môi trường trên địa bàn là Tổ Môi trường Hàng Bồ - Hàng Gai - Cửa Đông, hoạt động PLRTN ngay từ những ngày đầu đã có sự phân vai rõ rệt.
Theo đó, tại mỗi phường, UBND phường đã lập các ban chỉ đạo, phân công công việc cho từng thành viên, tổ chức tập huấn cho cán bộ cơ sở, hướng dẫn cách phân loại rác cho người dân, tuyên truyền về nhiệm vụ, ý nghĩa của hoạt động phân loại rác; chuẩn bị hạ tầng, chuẩn hóa các thiết bị thu gom; bố trí các điểm tập kết rác; công bố rõ về thời gian, địa điểm thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sau phân loại để người dân thực hiện; giám sát công tác phân loại trên địa bàn phường...
Về phía Tổ Môi trường, thực hiện chỉ đạo của UBND quận Hoàn Kiếm, của Công ty Urenco và Chi nhánh Hoàn Kiếm, Tổ đã chuẩn bị đầy đủ vật tư, nhân lực để triển khai phương án thu gom; bố trí thùng đựng từng loại rác thải riêng để người dân dễ nhận biết và thuận lợi trong việc phân loại rác; đầu tư xe thu gom đảm bảo theo tiêu chuẩn...
Theo quy định, rác sẽ được phân thành 4 loại. Chị Nguyễn Thị Huê cho biết: "Các nội dung này đều được cán bộ cơ sở của các phường thông tin cho người dân. Quá trình thực hiện, nếu người dân chưa phân loại đúng, trực tiếp cán bộ cơ sở ứng trực tại điểm thu gom và công nhân môi trường chúng tôi sẽ tiếp tục hướng dẫn, cầm tay chỉ việc để người dân rõ hơn".
Có thể nói, công tác phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải trong thời gian qua trên địa bàn 3 phường đã được Tổ Môi trường Hàng Bồ - Hàng Gai - Cửa Đông triển khai tích cực; được các cấp ủy, chính quyền quan tâm chỉ đạo; MTTQ, các đoàn thể và Nhân dân tích cực tham gia. Cùng với các địa điểm trên toàn thành phố, việc PLRTN tại 3 phường sẽ là cơ sở để cơ quan chức năng thu thập số liệu, rút kinh nghiệm thực tế để bổ sung vào Đề án phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH tại nguồn trên địa bàn, trình UBND TP. Hà Nội phê duyệt triển khai vào năm 2025.
"Chính quyền phải phạt thì người ta mới sợ"
Hoạt động PLRTN tại 3 phường Hàng Bồ, Hàng Gai, Cửa Đông đã sớm xuất hiện một số phong trào, mô hình tích cực. Đơn cử như "Ngày hội 3 Xanh" tại phường Hàng Gai. Đây là hoạt động đổi rác lấy quà để "xanh cho thành phố, xanh vì cộng đồng, xanh trong mỗi ngôi nhà", hưởng ứng phong trào "Cuối tuần xanh" đang lan rộng khắp các quận trên địa bàn TP. Hà Nội. Tại "Ngày hội 3 xanh", người dân mang rác đã phân loại đến điểm thu gom sẽ được nhận lại các vật dụng hữu ích như: Bình chữa cháy, mặt nạ phòng độc, khăn mặt, xà phòng... Chị Huê cho biết, chỉ trong một buổi sáng đã thu và quy đổi được 320kg giấy, 150 vỏ lon, 45kg nhựa,13kg pin...
Còn tại phường Hàng Bồ, theo ông Nguyễn Sơn Hải - Phó Chủ tịch UBND phường Hàng Bồ, thời gian qua, vào mỗi cuối tuần, các khu phố trên địa bàn phường trở nên nhộn nhịp khi người dân tập trung tổng vệ sinh, lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh đô thị. Các tuyến phố, con đường trên địa bàn được vệ sinh thường xuyên nên thoáng đãng, sạch sẽ hơn, tình trạng rác thải vứt bừa bãi cũng được khắc phục, phố xá gọn gàng hơn rất nhiều.
Đặc biệt, thực hiện đề xuất của Tổ trưởng Nguyễn Thị Huê, chính quyền địa phương đã đồng ý xóa 2 điểm tập kết rác 24 giờ tại phố Hàng Gà và ngã tư Thuốc Bắc - Hàng Vải. Chị Huê cho biết: "Khi tôi trình bày đề xuất, các đồng chí cán bộ phường và cán bộ cơ sở cũng băn khoăn là xóa đi thì người dân sẽ bỏ rác vào đâu. Tuy nhiên, tôi đã quan sát rất kỹ trước khi đề xuất, thấy rằng việc duy trì điểm tập kết 24 giờ khiến một số hộ dân bỏ rác bất cứ giờ nào. Bên cạnh đó, không riêng gì người dân tại khu phố mà cả đồng nát và những người ở nơi khác cũng đến đổ trộm rác, phế thải. Vì vậy, xóa điểm tập kết này sẽ cải thiện việc xả rác bừa bãi ra môi trường. Sau khi rút 1 điểm, tôi quan sát thấy hiệu quả nên đề xuất rút tiếp 1 điểm nữa và được phường đồng ý. Đến nay, môi trường tại 2 điểm này được khắc phục rõ rệt, người dân đã bỏ rác theo giờ và mang rác đã phân loại đến bỏ ở nơi quy định".
Qua gần 5 tháng triển khai PLRTN tại 3 phường, thời gian đầu, gần như 100% các hộ dân nghiêm túc thực hiện. Tuy nhiên, theo các công nhân môi trường, khi người dân đã quen nếp và các cán bộ cơ sở của phường dần rút khỏi địa điểm giám sát thì một số hộ dân lại trở về thói quen cũ, không phân loại và tiếp tục bỏ rác sai quy định. Mặc dù công nhân môi trường có nhắc nhở nhưng hiệu quả không cao bằng sự nhắc nhở của chính quyền. Vì vậy, chị Huê cho biết: "Một mặt chúng tôi tiếp tục tuyên truyền, nhắc nhở, một mặt chúng tôi sẽ ghi lại tất cả các hình ảnh này và chuyển cho phường để phường xử phạt". Đồng tình với ý kiến này, bà Bền kinh doanh tại phường Hàng Vải khẳng định”: "Nói chung là phải phân vai cho rõ, chính quyền phải xử phạt thì người dân mới nhớ chứ mấy cô công nhân này nói người ta chỉ nghe chứ người ta có sợ đâu. Phường cứ xử phạt mạnh vào là đâu vào đấy hết".