Điện Biên: Cát nghiền thay thế cát tự nhiên bảo vệ môi trường
(TN&MT) - Thời gian qua, nhu cầu sử dụng cát trong xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên ngày càng cao trong khi nguồn cát tự nhiên cung cấp cho các hoạt động xây dựng đang dần khan hiếm. Việc sử dụng cát nhân tạo được xay từ đá dần thay thế cát tự nhiên trong xây dựng là cần thiết. Do đó, để đáp ứng nhu cầu các công trình lớn khởi công trên địa bàn tỉnh Điện Biên, việc sử dụng cát nghiền nhân tạo đang là một hướng đi đúng, mang tính ổn định, phát triển lâu dài.
Điện Biên là tỉnh miền núi có địa hình phức tạp, chủ yếu là đồi núi dốc, hiểm trở và chia cắt mạnh; hệ thống sông và nhánh sông, suối dày đặc. Cát tự nhiên trên địa bàn tỉnh Điện Biên không hình thành mỏ mà tập trung tại các lòng hồ thủy điện và các lòng sông suối với trữ lượng rất ít. Đồng thời, do tác động của biến đổi khí hậu khiến lượng cát tự nhiên trên địa bàn tỉnh cũng đang giảm dần. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, tổng trữ lượng cát được phép khai thác là khoảng 400.000 m3, trữ lượng còn lại khoảng trên 250.000 m3.
Ông Nguyễn Thành Phong, Giám đốc Sở Xây dựng Điện Biên, cho biết: Thời gian qua, nhu cầu sử dụng vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên, trong đó có cát xây dựng chiếm tỷ trọng lớn. Cụ thể, giai đoạn 2023-2025 trên 1 triệu m3, đến năm 2030 là trên 2 triệu m3.
Trong khi đó, trên địa bàn tỉnh sẵn có các mỏ đá được cấp phép khai thác là cơ sở để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, nghiên cứu sản xuất cát nghiền thay thế cát tự nhiên. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Điện Biên có 18 mỏ đá với tổng trữ lượng chưa khai thác là trên 10 triệu m3, việc sản xuất chế biến cát nghiền trên dây chuyền, công nghệ tiên tiến, hiện đại và đồng bộ tại các mỏ đá trên địa bàn tỉnh Điện Biên là một lợi thế rất lớn, là cơ sở để dần thực hiện thay thế vật liệu cát tự nhiên.
Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh Điện Biên có hệ thống sông, nhánh sông và suối nhiều, nên trữ lượng sỏi cuội tương đối nhiều, đây cũng là nguồn cung ứng để sản xuất cát nghiền đảm bảo quy cách, chất lượng của cát sau khi nghiền thành phẩm.
Cùng với đó, ngày 15/12/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên đã ban hành Quyết định số 2070/QĐ-UBND về việc công nhận Đề tài “Nghiên cứu sử dụng cát nghiền thay thế cát tự nhiên trong sản xuất vữa bê tông và bê tông cho các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên”.
Đây là điều kiện, cơ sở để sản phẩm cát nghiền được ứng dụng, áp dụng phổ biến nhiều hơn, rộng rãi hơn, không chỉ trong các dự án sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công, vốn đối tác công tư (PPP) hay vốn khác, mà còn được sử dụng rộng rãi trong các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Điện Biên trong thời gian tới.
Đến nay, tại Tây Trang và Mường Ảng đã có 3 đơn vị đầu tư dây chuyền sản xuất cát nghiền bảo đảm quy cách và chất lượng theo quy định, với tổng công suất sản xuất trên 150.000 m3/năm. Công suất có thể điều chỉnh tăng giảm tùy theo nhu cầu của thị trường nên không để xảy ra tình trạng thiếu hụt cát. Sản phẩm cát nghiền của các đơn vị sản xuất cũng đã kịp thời đáp ứng yêu cầu cấp bách về VLXD các dự án trọng điểm của tỉnh Điện Biên.
Cát nghiền tại Điện Biên không chỉ được sử dụng trong công xây dựng, mà còn được sử dụng rộng rãi trong sản xuất gạch xây không nung xi măng cốt liệu, gạch TERRAZZO, bê tông thương phẩm, cột điện bê tông li tâm dự ứng lực …
Tỉnh Điện Biên đang trong quá trình đô thị hoá, nâng cấp các cơ sở, kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị để phấn đấu trở thành Đô thị loại II vào năm 2025. Trong thời gian tới, tỉnh Điện Biên sẽ tập trung đầu tư, kêu gọi đầu các dự án lớn, trọng điểm về giao thông, hạ tầng kỹ thuật đô thị, trung tâm hành chính, chính trị tỉnh…
Do vậy, việc sử dụng sản phẩm cát nghiền trong các công xây dựng thuộc ngành Xây dựng, ngành Giao thông vận tải, ngành Nông nghiệp và phát triển nông thôn là một điều tất yếu. Vì vậy, trong thời gian tới, Sở Xây dựng Điện Biên tiếp tục thực hiện hóa kế hoạch của UBND tỉnh Điện Biên trong giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, phát triển sản phẩm cát nghiền là chủ yếu, đảm bảo về quy cách, chất lượng theo quy định của QCVN, TCVN… Ông Nguyễn Thành Phong, cho biết thêm.