Sơn La: Khảo sát thực trạng thiếu đất ở, đất sản xuất nông nghiệp của hộ nghèo
(TN&MT) - Sở TN&MT tỉnh Sơn La vừa tiến hành khảo sát thực trạng thiếu đất ở, đất sản xuất nông nghiệp của các hộ dân thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại xã Nậm Lầu, huyện Thuận Châu.
Việc triển khai khảo sát nhằm phục vụ xây dựng Nghị quyết của HĐND tỉnh quy định chính sách hỗ trợ giải quyết về đất ở, đất sản xuất nông nghiệp cho các hộ dân là đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh.
Ông Lò Văn Dung, Chủ tịch UBND xã Nậm Lầu cho biết: Nậm Lầu có 20 bản, hơn 1.600 hộ dân, gần 9.000 nhân khẩu. Trong đó, có 524 hộ nghèo, tỷ lệ 31,7%; 334 hộ cận nghèo, tỷ lệ 20,2%. Nậm Lầu hiện có hơn 15.500 ha đất tự nhiên, trong đó, trên 11.200ha là đất nông nghiệp. Một số bản nằm xa khu trung tâm xã gần 30km, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn.
Qua ý kiến của các trưởng bản và đại diện một số hộ gia đình, đa số các hộ dân thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn xã đang không có đủ đất ở, chủ yếu ở trên đất là đất sản xuất nông nghiệp. Nhiều hộ đã tách hộ, nhưng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn chỉ mang tên của bố mẹ, các hộ đang ở trên đất vườn của bố mẹ, đã được cấp Giấy chứng nhận hoặc chưa được cấp.
Ông Quàng Văn Toán, Trưởng bản Lọng Lầu, xã Nậm Lầu cho biết: Toàn bản có 257 hộ dân, trong đó, 69 cận nghèo, 52 hộ nghèo. Có những hộ đã tách khẩu từ khoảng những năm 1990, nhưng đến nay vẫn thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo. Nhiều trường hợp đã tách hộ song vẫn đang ở trên đất của ông bà, bố mẹ, là đất sản xuất nông nghiệp, chủ yếu là đất nương.
Tại buổi làm việc, Sở TN&MT Sơn La đã tiến hành khảo sát với 390 hộ dân là hộ nghèo, hộ cận nghèo về thực trạng sử dụng đất ở, gồm các nội dung: Diện tích đất ở đang sử dụng đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay chưa, diện tích xây dựng nhà trên đất nông nghiệp, diện tích đất ở đã được hỗ trợ trước đây, nhu cầu sử dụng đất ở…
Khảo sát thực trạng sử dụng đất nông nghiệp gồm: Diện tích đất đang sử dụng, diện tích đất sản xuất nông nghiệp đã được hỗ trợ trước đây, nhu cầu thuê đất để sản xuất, kinh doanh…
Đồng thời, tổng hợp thông tin thực trạng Nhà văn hoá các bản trên địa bàn xã, với các nội dung: Hiện trạng đã có nhà văn hoá bản hay chưa, diện tích sử dụng, diện tích được quy hoạch, thông tin việc cấp Giấy chứng nhận cho các nhà văn hoá; nhu cầu thực tế tại các bản để phục vụ sinh hoạt văn hóa theo phong tục tập quán đặc thù tại địa phương....
Theo lãnh đạo Sở TN&MT Sơn La, những năm qua, Sơn La đã thực hiện hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số theo các Quyết định 755/QĐ-TTg ngày 20/3/2013; 2085/QĐ-TTg ngày 31/10/2016, đã hỗ trợ cho 1.169 hộ thiếu đất sản xuất;
Quyết định 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/202; Thông tư 02/2022/TT-UBDT ngày 30/6/2022, đã giao chỉ tiêu hỗ trợ 1.759 hộ về đất ở và 1.339 hộ về đất sản xuất; tổng vốn hỗ trợ trên 312 tỷ đồng.
.jpg)
Tuy nhiên, quá trình triển khai còn gặp vướng do không có quỹ đất để giao đất sản xuất. Việc rà soát các hộ thiếu đất sản xuất mất nhiều thời gian, do chưa có cơ sở dữ liệu đất đai, phong tục, tập quán du canh, du cư của đồng bào dân tộc thiểu số, tập quán các bản tự cân đối, chia lại đất.
Thực hiện Luật Đất đai 2024, UBND tỉnh đã giao UBND các huyện, thành phố tổng hợp thực trạng đất ở, nhà ở, đất nông nghiệp và các thông tin kèm theo của các cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo đang sinh sống trên địa bàn tỉnh.
Sở TN&MT đã chủ trì, phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tổng hợp kết quả thực hiện các chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho các hộ đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn từ năm 2014 đến nay. Trên cơ sở đó, đề xuất chính sách hỗ trợ đất đai đối với cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo về đất đai.
Theo đó, Dự thảo Nghị quyết ban hành chính sách hỗ trợ về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn tỉnh Sơn La sẽ được áp dụng với cộng đồng người dân tộc thiểu số đang sinh sống trên địa bàn tỉnh; cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo.
Dự kiến, sẽ triển khai các chính sách hỗ trợ gồm: Bảo đảm quỹ đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào dân tộc thiểu số; Quỹ đất để thực hiện chính sách hỗ trợ đất đai cho cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo; Chính sách hỗ trợ đất ở, đất nông nghiệp; Hỗ trợ phí thẩm định, lệ phí địa chính...
Để đánh giá tính khả thi của các quy định trong dự thảo, đảm bảo tháo gỡ vướng mắc hiện có sau khi Nghị quyết được ban hành, UBND tỉnh đã giao Sở TN&MT tổ chức khảo sát trên thực tiễn tại các huyện Vân Hồ, Sốp Cộp, Thuận Châu, Bắc Yên…, là những địa phương có tỷ lệ hộ nghèo còn cao trên địa bàn tỉnh.