Thanh Hóa: Quy định mới về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất

Các quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ về đất, tài sản gắn liền với đất, hỗ trợ TĐC được quy định tại Chương II (Từ Điều 3 đến Điều 18) với các nội dung như: Quy định tỷ lệ quy đổi, điều kiện bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở để bồi thường cho người có đất thu hồi tại khoản 3 Điều 4 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP.

Bồi thường thiệt hại đối với trường hợp không làm thay đổi mục đích sử dụng đất nhưng làm hạn chế khả năng sử dụng đất quy định tại khoản 13 Điều 1 Nghị định số 51/2020/NĐ-CP, khoản 1 Điều 18 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP.

Quy định việc hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở đối với trường hợp hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi tại khoản 10 Điều 111 Luật Đất đai.

Bồi thường thiệt hại về nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất quy định tại khoản 1 Điều 14 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP.

Bồi thường, hỗ trợ do phải di dời mồ mả khi Nhà nước thu hồi đất quy định tại khoản 2 Điều 15 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP.

Mức bồi thường chi phí tự cải tạo, sửa chữa, nâng cấp cho người đang sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước; bồi thường chi phí di chuyển tài sản khi Nhà nước thu hồi đất; xác định chi phí đầu tư vào đất còn lại trong trường hợp không có hồ sơ, chứng từ chứng minh đã đầu tư vào đất.

Điểm mới trong bồi thường và hỗ trợ

Quy định mới của UBND tỉnh Thanh Hóa nhấn mạnh việc xác định giá trị bồi thường tài sản, đất đai dựa trên giá trị thực tế tại thời điểm thu hồi. Đặc biệt, với những tài sản nằm trong hành lang bảo vệ an toàn điện lực và các công trình xây dựng khác, quy định đã cụ thể hóa mức bồi thường với tỷ lệ 70% giá trị thiệt hại thực tế đối với nhà ở và công trình xây dựng.

Quy định cũng bổ sung các mức bồi thường đối với việc thu hồi đất ở và các loại đất khác, nhằm tạo điều kiện cho người dân nhận được sự bồi thường xứng đáng và công bằng. Ví dụ, đất ở bị thu hồi sẽ được bồi thường ở mức 50% so với mức thu hồi đất ở thông thường, nhằm hỗ trợ người dân trong việc ổn định lại cuộc sống.

Bên cạnh đó, đối với các công trình không làm thay đổi mục đích sử dụng đất nhưng gây hạn chế khả năng sử dụng đất, quy định đã nêu rõ mức bồi thường cho người dân bị ảnh hưởng. Đối với các trường hợp đặc biệt như nhà, công trình không đủ tiêu chuẩn kỹ thuật, đơn vị bồi thường sẽ dựa trên thực tế để đưa ra phương án bồi thường phù hợp.

Chính sách hỗ trợ tái định cư và ổn định đời sống cho người dân

Quy định mới về tái định cư tại Thanh Hóa cũng thể hiện rõ sự quan tâm của chính quyền địa phương đối với người dân bị thu hồi đất. Tỉnh Thanh Hóa đã quy định rõ suất đất tái định cư tối thiểu, dao động từ 50m² tại các phường thuộc thành phố, thị xã, đến 120m² tại các xã miền núi. Đối với người dân có nhu cầu tự lo chỗ ở sau khi bị thu hồi đất, UBND cấp huyện sẽ hỗ trợ một khoản tiền tương ứng với suất đầu tư hạ tầng của khu tái định cư tập trung.

Ngoài ra, quy định cũng nêu rõ chính sách hỗ trợ đời sống và sản xuất cho những hộ dân bị thu hồi đất. Các gia đình có đất nông nghiệp bị thu hồi sẽ được hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm với mức hỗ trợ bằng 2 lần giá đất nông nghiệp cùng loại, áp dụng cho toàn bộ diện tích đất thu hồi.

Điểm nổi bật khác trong quy định là mức hỗ trợ di dời tài sản, nhà cửa và mồ mả khi Nhà nước thu hồi đất. Theo đó, người dân bị thu hồi đất và phải di dời mồ mả sẽ nhận được bồi thường chi phí đào, bốc, xây dựng mới và các chi phí liên quan khác. Mức bồi thường cho mỗi ngôi mộ có chủ chưa cải táng là 15 triệu đồng, và 12 triệu đồng đối với mộ đã cải táng trên 36 tháng.

Đối với việc di dời nhà cửa, nếu gia đình phải chuyển chỗ ở trong phạm vi tỉnh Thanh Hóa, mức hỗ trợ là 5 triệu đồng/hộ. Trong trường hợp di chuyển sang tỉnh khác, mức hỗ trợ sẽ tăng lên 8 triệu đồng/hộ. Các hộ gia đình thuộc diện thu hồi đất mà phải thuê nhà hoặc xây nhà tạm trong thời gian chờ tái định cư cũng sẽ được hỗ trợ chi phí thuê nhà, với mức từ 2 đến 4 triệu đồng/hộ tùy theo địa bàn.

Quy định mới cũng khuyến khích người dân hợp tác trong việc bàn giao đất bằng cách thưởng tiền cho những ai bàn giao mặt bằng trước thời hạn. Người dân sẽ được thưởng 5 triệu đồng nếu bàn giao đất trong vòng 5 ngày từ khi nhận tiền bồi thường và 3 triệu đồng nếu bàn giao trong khoảng từ 6 đến 10 ngày.

Đối với những trường hợp người dân không hợp tác trong việc bàn giao đất, quy định về cưỡng chế đã được cụ thể hóa. Chính quyền địa phương sẽ tổ chức các buổi vận động, thuyết phục người dân chấp hành, và nếu vẫn không có sự hợp tác, các biện pháp cưỡng chế sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật.

Quyết định số 63/2024/QĐ-UBND của UBND tỉnh có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/10/2024, thay thế Quyết định số 16/2023/QĐ-UBND ngày 20/4/2023 của UBND tỉnh.

Thanh Tâm