Petrovietnam định hướng phát triển Amoniac xanh - công nghệ nhiên liệu xanh bền vững

Xu hướng chung chuyển dịch năng lượng

Tại cuộc họp, Ban Chiến lược Tập đoàn cho biết, nhu cầu sử dụng Amoniac xanh dự kiến sẽ tăng từ 223-250 triệu tấn vào năm 2050, chủ yếu cho các mục đích như phân bón, công nghiệp hóa chất và năng lượng.

Các công nghệ sản xuất Amoniac xanh từ nguồn năng lượng tái tạo đang được phát triển và áp dụng rộng rãi trên thế giới, với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, chi phí sản xuất Amoniac xanh hiện vẫn cao hơn so với Amoniac truyền thống, nhưng dự kiến sẽ giảm dần trong tương lai khi công nghệ được cải thiện và được áp dụng rộng rãi hơn.

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 10 nhà máy sản xuất Amoniac, chủ yếu sử dụng công nghệ truyền thống dựa trên khí tự nhiên. Nhu cầu Amoniac tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng từ 230 lên khoảng 250 triệu tấn vào năm 2050, chủ yếu phục vụ cho sản xuất phân bón và các ngành công nghiệp khác.

Các báo cáo, phân tích tại cuộc họp cho thấy, Việt Nam có một số lợi thế như nguồn khí tự nhiên, kinh nghiệm sản xuất Amoniac và có các tập đoàn năng lượng lớn; nhưng cũng đối mặt với một số thách thức như chi phí đầu tư cao, thiếu chính sách hỗ trợ cụ thể và chưa có kinh nghiệm trong sản xuất Amoniac xanh.

Theo Ban Chiến lược Tập đoàn, có một số giải pháp và định hướng về phát triển Amoniac xanh tại Việt Nam như nâng cấp và chuyển đổi dần các nhà máy Amoniac truyền thống sang công nghệ sản xuất Amoniac xanh, sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon. Nghiên cứu và phát triển các công nghệ sản xuất Amoniac xanh phù hợp với điều kiện Việt Nam như sử dụng nguồn khí tự nhiên, phế phẩm nông nghiệp.

Bên cạnh Amoniac xanh, các đại biểu còn thảo luận về phát triển sử dụng nhiên liệu sinh học bền vững trong ngành hàng không (SAF). Theo Ban Công nghệ khí - lọc hoá dầu, sản lượng SAF trên toàn cầu hiện nay còn tương đối thấp, chỉ khoảng 0,24 triệu tấn vào năm 2022, chiếm 41% tổng sản lượng. Tuy nhiên, dự báo sản lượng SAF sẽ tăng nhanh, lên 1,5 triệu tấn vào năm 2024 và 20 triệu tấn vào năm 2030. Nhiều quốc gia đã áp dụng các chính sách thúc đẩy sử dụng SAF như quy định tỷ lệ sử dụng tối thiểu, ưu đãi về thuế,...

Về công nghệ sản xuất SAF, hiện nay có 4 công nghệ sản xuất chính được công nhận, bao gồm công nghệ từ khí sinh học, dầu thực vật, rác thải hữu cơ và các nguồn nguyên liệu khác. Các công nghệ này đang ở các giai đoạn phát triển khác nhau, tuy nhiên một số đã được thương mại hóa.

Theo đó, Việt Nam có một số lợi thế như nguồn nguyên liệu từ chất thải nông nghiệp, lâm nghiệp và công nghiệp, có cơ sở hạ tầng phục vụ pha trộn và sử dụng SAF. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức như chưa có chính sách, quy định cụ thể về SAF; thiếu tiêu chuẩn, quy định sản xuất và sử dụng SAF tại quốc gia. Đồng thời, chi phí sản xuất còn cao, trung bình gấp 2-3 lần so với nhiên liệu hoá thạch truyền thống.

Định hướng phát triển của Petrovietnam

Trao đổi tại cuộc họp, ông Trần Bình Minh - Thành viên HĐTV Petrovietnam nhận định, công nghệ chuyển hóa biomass và tổng hợp nhiên liệu từ khí tổng hợp được đánh giá là có tiềm năng lớn, nhưng đòi hỏi đầu tư công nghệ cao và chi phí cao. Trong đó, công nghệ chuyển hóa chất thải dầu mỡ được cho là đơn giản hơn và phù hợp với điều kiện Việt Nam, nhưng quy mô sản xuất có thể hạn chế.

Theo ông, cần xem xét kỹ lưỡng các yếu tố như thị trường, công nghệ, nguồn nguyên liệu để lựa chọn hướng đi phù hợp. Đồng thời, phải tính xem khả năng tận dụng các nhà máy ethanol hiện có để giải quyết vấn đề đầu ra cho nông nghiệp và nguồn vốn ưu đãi.

Tại cuộc họp, phân tích thị trường và các cơ hội đầu tư, các đại biểu đề cập đến việc hợp tác với các doanh nghiệp nước ngoài, phát triển công nghệ chế biến mới. Bên cạnh đó, có thể tận dụng nguồn nước thải từ các nhà máy giấy để sản xuất, giảm thiểu rác thải nhà kính. Bên cạnh các cơ hội, các đại biểu cũng thảo luận về một số thách thức như vấn đề về cơ chế, chính sách, và chi phí đầu tư. Các giải pháp đề xuất bao gồm việc tận dụng nguồn lực sẵn có, mua lại công nghệ, và lập kế hoạch triển khai cụ thể.

Về định hướng phát triển của Tập đoàn, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh, nhận thức chung của Petrovietnam là phấn đấu trở thành tập đoàn công nghiệp - năng lượng. Vì vậy, đối với xu hướng dịch chuyển năng lượng và phát triển năng lượng mới, với mục tiêu đảm bảo sản xuất kinh doanh và phù hợp với xu thế thị trường, Petrovietnam đã xây dựng kế hoạch chiến lược về chuyển dịch năng lượng tích hợp với chiến lược phát triển Tập đoàn.

Theo Chủ tịch HĐTV Petrovietnam, cần dựa tầm nhìn chiến lược và kinh nghiệm của các quốc gia phát triển đi trước để hợp tác và phát triển; đồng thời chọn lựa, có định hướng và các bước đi phù hợp với đặc thù của Tập đoàn; nhận rõ các thách thức chính như thiếu vốn, công nghệ, và cơ chế để đưa ra các giải pháp. Trong đó, thực hiện ngay các giải pháp như xây dựng mô hình khởi nghiệp trong doanh nghiệp, với cơ chế phân chia lợi nhuận hợp lý để thu hút nhân tài và nguồn lực; tận dụng nguồn lực từ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, thay vì chỉ dựa vào vốn từ công ty mẹ,...

Đối với phát triển Amoniac xanh, Chủ tịch Lê Mạnh Hùng nhận định xu hướng chuyển đổi Amoniac xanh là không thể thay đổi. Vì vậy cần có cơ chế chính sách cụ thể để phát triển Amoniac xanh.

Chủ tịch Lê Mạnh Hùng đề xuất việc đánh giá mức độ cạnh tranh và phù hợp về công nghệ và giá, tích hợp với nhu cầu nội bộ của Petrovietnam, nhu cầu thị trường để chuyển dịch, bao gồm có khí, điện, đạm. Đồng thời, cần đẩy mạnh truyền thông để phục vụ cho công cuộc chuyển dịch năng lượng.

Đối với SAF, Petrovietnam cần đi sớm hơn, gắn liền với chiến lược sản xuất nguyên liệu hàng hải bền vững; làm rõ danh mục công việc và kế hoạch tổ chức để thiết kế khâu sản xuất, cung và cầu.

"Chúng ta cũng cần tận dụng cơ sở lọc dầu hiện có và kinh nghiệm trong lĩnh vực dầu khí để chuyển đổi sang sản xuất nhiên liệu mới và vật liệu bền vững." - Chủ tịch Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh.

PV